Qo‘shma Shtatlar Eronning yadroviy inshootlariga zarba berdi. Bu dunyoning turli nuqtalarida turlicha aks-sado berdi. Quyida xalqaro va davlatlar darajasidagi yetakchilarning ayrim fikrlari jamlangan.
Donald Tramp Oq uydan turib amerikaliklarga murojaat qildi:
“Biz zarbalarni muvaffaqiyatli yakunladik. Hamma samolyotlar endilikda Eron havo hududidan tashqarida. Bombalarning to‘liq yuklamasi asosiy nishon — Fordoga tashlandi. Barcha samolyotlar endi xavfsiz tarzda ortga qaytmoqda. Buyuk Amerika jangchilarimizni tabriklaymiz. Bunday ishni dunyodagi boshqa hech bir harbiy kuch bajara olmasdi. Eron endi tinchlikni tanlashi kerak. Aks holda, keyingi hujumlar bundan ham kattaroq va ancha oson bo‘ladi. Yana ko‘plab nishonlar bor... Agar tinchlik tez orada kelmasa, biz ularni aniqlik, tezlik va mahorat bilan yo‘q qilamiz”.
Isroil bosh vaziri Donald Trampga minnatdorlik bildirib, uni “tarixiy natija” bilan tabrikladi:
“Tabriklayman, prezident Tramp. AQSHning qudratli va adolatli kuchi bilan Eron yadro inshootlariga zarba berish haqidagi jasur qaroringiz tarixni o‘zgartiradi... Tarix prezident Trampning dunyodagi eng xavfli rejimni dunyodagi eng xavfli qurolga ega bo‘lishdan to‘xtatganini qayd etadi”.
Eron tashqi ishlar vaziri:
“Qo‘shma Shtatlar — BMT Xavfsizlik kengashining doimiy a’zosi — Eronning tinch maqsadlardagi yadro inshootlariga hujum qilib, BMT nizomi, xalqaro huquq va Yadro qurollarini tarqatmaslik to‘g‘risidagi shartnomani jiddiy buzdi. Bugun ertalab yuz bergan voqealar g‘ayriinsoniy va dahshatli bo‘lib, ularning oqibatlari abadiy bo‘ladi. BMTning har bir a’zosi bu nihoyatda xavfli, qonunga zid va jinoyatkorona xatti-harakatdan jiddiy xavotirda bo‘lishi lozim. BMT nizomida o‘zini himoya qilishga ruxsat berilgan normalarga muvofiq, Eron o‘z suvereniteti, manfaatlari va xalqini himoya qilish uchun barcha imkoniyatlarni saqlab qoladi”.
Buyuk Britaniya bosh vaziri Kir Starmer:
“Eronning yadroviy dasturi xalqaro xavfsizlik uchun jiddiy tahdiddir. Eronning yadro quroli ishlab chiqarishiga hech qachon yo‘l qo‘yib bo‘lmaydi. AQSH bu tahdidni kamaytirish yo‘lida choralar ko‘rdi. Yaqin Sharqdagi vaziyat hanuz beqaror bo‘lib qolmoqda va mintaqadagi barqarorlik biz uchun ustuvor masaladir. Biz Eronni muzokara stoliga qaytishga va ushbu inqirozni tugatish uchun diplomatik yechim topishga chaqiramiz”.
Yevropa diplomatiyasi rahbari Kaya Kallas X tarmog‘ida mana shunday post qoldirdi:
“Eron yadro quroli ishlab chiqishiga yo‘l qo‘yib bo‘lmaydi, chunki bu xalqaro xavfsizlik uchun tahdiddir. Men barcha tomonlarni orqaga chekinishga, muzokara stoliga qaytishga va keskinlikning yanada kuchayishining oldini olishga chaqiraman. Yevroittifoq tashqi ishlar vazirlari vaziyatni ertaga muhokama qiladi”.
Yaponiya bosh vaziri Shigeru Ishiba ham tomonlarni bosiqlikka chaqirdi:
“Mojaroni tezlik bilan yumshatish nihoyatda muhim. Biz u yerdagi vaziyatni katta xavotir bilan diqqat bilan kuzatmoqdamiz”.
Rossiya Xavfsizlik kengashi raisi o‘rinbosari Dmitriy Medvedev ham masalaga to‘xtaldi:
Tinchliksevar sifatida hokimiyatga kelgan AQSH prezidenti endi mamlakatni yana bir urushga olib kirdi.
Jiddiylashib borayotgan mojaro yuzasidan BMT bosh kotibi Antonio Guterrish ham munosabat bildirdi:
“Bugun Qo‘shma Shtatlar tomonidan Eronga nisbatan kuch ishlatilgani meni chuqur tashvishga solmoqda. Bu mintaqada allaqachon tang holatda bo‘lgan vaziyatda xavfli keskinlikni yanada kuchaytiradi va xalqaro tinchlik va xavfsizlikka bevosita tahdid soladi. Mojaro tez orada nazoratdan chiqib ketishi xavfi ortib bormoqda. Bu esa tinch aholi, mintaqa va butun dunyo uchun falokatli oqibatlarga olib kelishi mumkin. Men barcha BMT a’zolarini vaziyatni yumshatishga va BMT nizomi hamda xalqaro huquq qoidalari doirasidagi majburiyatlarini bajarishga chaqiraman. Bu xavfli pallada eng muhimi — tartibsizliklar girdobiga tushib qolmaslikdir. Harbiy yechim yo‘q. Yagona yo‘l — diplomatiya. Yagona umid — tinchlik”.
Eron Qo‘shma Shtatlarni Isroil bilan mojaroga aralashishdan ogohlantirib, uning mintaqadagi harbiy bazalalari nishonga olinishini aytgan edi. Hozircha Tehron Isroilga taxminan 30-40 ta ballistik raketa uchirish bilan kifoyalandi. Ulardan 10 tasi havo mudofaa tizimlaridan o‘tgani xabar qilindi. Natijada Tel Aviv va Hayfa shaharlariga talafot yetgan.
Izoh (0)