O‘zbekiston yangi mintaqaviy IT xabga aylanish hamda raqamlashtirish va STEM (tabiiy fanlar, texnologiyalar, muhandislik va matematika)ni rivojlantirish orqali o‘zini tanitishga jiddiy bel bog‘lagan. Ushbu strategiya nafaqat yalpi ichki mahsulotning yiliga 5.3 foizga o‘sishini ta’minlashga yordam beradi, balki ijobiy ijtimoiy o‘zgarishlarga ham hissa qo‘shadi.
G‘arb davlatlari IT kasblarini asosan erkaklar kasbi sifatida qabul qilishadi. Dasturchilarning atigi 11,2 foiz— ayollar, qizig‘i shundaki, GitHub tadqiqoti shuni ko‘rsatdiki, ayollar yozgan kod (74,6 foiz) erkaklarnikiga qaraganda (78,6 foiz) ko‘proq tasdiqlanar ekan. Asosiy muammo shundaki, ayollar va qizlar ko‘pincha IT-sohasida karyera boshlash haqida o‘ylashmaydi: Iqtisodiy hamkorlik va taraqqiyot tashkiloti (OECD) tomonidan o‘tkazilgan global tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, 15 yoshli qizlarning atigi 1 foiz AKT mutaxassisligini egallashni xohlar ekan, o‘smirlar orasida esa — 5,5 foiz.
O‘zbekistonda ko‘pincha teskari vaziyat kuzatiladi, ayollar dasturlash va katta ma’lumotlarni tahlil qilish sohalarini ish joyida yuqoriroq inklyuzivlikka erishish imkoniyati sifatida qabul qilishadi.
Shunday mutaxassislardan biri shtab-kvartirasi Toshkentda joylashgan VEON AdTech kompaniyasining katta maʼlumotlar bo‘yicha eksperti Munisa Rahimjonovadir. Uning IT sohasidagi karyerasi Markaziy Osiyoda raqamli transformatsiya yaratayotgan imkoniyatlarni aks ettiradi.
“O‘zbekistonda axborot texnologiyalari sohasida ayollarga nisbatan hech qanday diskriminatsiya yo‘q, deb hisoblayman”, — deya tushuntiradi Munisa. "Aslida, VEON AdTech kompaniyasida aksariyat IT-menejerlar va mahsulot egalari — ayollar”.
Munisa IT sohasidagi o‘z faoliyatini maktabda boshlagan, chunki bu sohada yangi imkoniyatlarni ko‘zlagan. Toshkent axborot texnologiyalari kasb-hunar kollejida IT-biznes yo‘nalishi bo‘yicha tahsil olib, Latviya va Avstriyada o‘qishni davom ettirdi. Munisa diplom olib, malaka oshirganidan keyin professional faoliyatini boshlash uchun O‘zbekistonga qaytdi.
Bugungi kunda Munisa Toshkentda maʼlumotlar tahlilchisi va dasturchilar jamoalarini boshqaradi. U yosh, ziyoli va texnologiyalarni yaxshi tushunadigan o‘zbek IT mutaxassisining timsoli. Uning so‘nggi loyihalari bozor imkoniyatlarini aniqlash uchun global mobil qurilmalar brendi uchun savdo modellarini tahlil qilish hamda bank uchun eng yaxshi joylashuv va xizmatlarni aniqlash masalalarini o‘z ichiga olgan.
Munisa boshqa karyera yo‘lini tanlab, biznes va qaror qabul qilishda, erkaklar rolini birinchi o‘ringa qo‘yadigan an'anaviy yondashuvga duch kelishi mumkin edi. Buning o‘rniga u kuchli ayollar rahbarligidagi kompaniyada tenglik muhitida o‘zi tanlagan karyerasini barpo etmoqda.
Munisaning tajribasi IT sohasida e’tirofga sazovor bo‘lgan O‘zbekistondagi minglab ayollarning tajribasini o‘zida aks ettiradi.
Beeline Uzbekistan va VEON AdTech ustuvor yo‘nalishlaridan biri “2030-yilgacha O‘zbekiston Respublikasida gender tengligiga erishish milliy strategiyasi”ga muvofiq tarzda ish joyidagi tenglikni ta’minlashdir. Ayollar raqamli operatorning barcha xodimlarining 36 foiz va yuqori rahbariyatning 40 foizni tashkil qiladi, aksariyati IT mutaxassislar bo‘lgan VEON AdTech kompaniyasida erkaklar va ayollar o֥‘rtasidagi nisbat 70:30 ni tashkil qiladi.
Shuningdek, Beeline Uzbekistan O‘zbekiston, Qozog‘iston, Qirg‘iziston, Tojikiston va Turkmanistonda axborot texnologiyalari sohasida ishlayotgan va biznes yurituvchi ayollarni birlashtirgan Tumaris.Tech ayollar IT-startaplarini qo‘llab-quvvatlash dasturining titul hamkori bo‘ldi. Kompaniya ko‘magida Markaziy Osiyodan 500 nafar yosh dasturchi qizlarni birlashtirgan keng ko‘lamli tadbir – xakaton o‘tkazildi.
O‘zbekiston axborot texnologiyalarining mintaqaviy markaziga aylanishi yo‘lida gender tengligiga alohida e’tibor qaratib kelayotgani — muhim jihatlardan biridir. Hukumat rahnamoligida iqtisodiyotning ham davlat, ham xususiy sektorlari mamlakatda IT ni rivojlantirish uchun katta kuch va resurslarni sarfladi.
Bundan tashqari, iqtidorli yoshlarni bir joyda to‘plash maqsadida Toshkent shahrida IT-park ochildi. Endi u Beeline Uzbekistan uchun asosiy baza hisoblanadi. Mamlakatdagi yana bir muhim tashabbus dasturlash va katta ma’lumotlarni tahlil qilish sohalarini o‘rgatuvchi “Astrum” akademiyasining tashkil etilishi bo‘ldi.
Munisa va uning yigit va qiz tengdoshlari mamlakat ambitsiyalarini haqiqatga aylantirish uchun yangi chaqiruvlarni qabul qilishga tayyor. Mahalliy ma'lumotlarga asoslangan yechimlarni yaratish uchun ma'lumotlarni ishlab chiqaruvchi odamlarning manfaatlari yo‘lida eng so‘nggi texnologiyalardan keng foydalanishni o‘z oldilariga maqsad qilib olishgan.
Munisa aytganidek, “Men har doim ma’lumotlarni yaxshi ko‘rishim haqida gapiraman, chunki ular yordamida aniq tasvirni ko‘rish mumkin. Ma'lumotlar har qanday biznesdagi tendensiyalarni va joriy vaziyatni tushunishga yordam beradi. Mashinali o‘qitish, sun'iy intellekt va boshqa texnikalar yordamida bilim olishimiz mumkin. Ma'lumotlar bizga kelajakni bashorat qilish va korxonalarga xavfni kamaytirishga yordam beradi. Bu chindan ham ajoyib".
Munisaning yo‘li Markaziy Osiyo bo‘ylab nafaqat iqtisodiy o‘zgarishlar, balki tenglik tushunchasi chuqurroq singgan, raqamli texnologiyalarga yo‘naltirilgan o‘ta ambitsioz jamiyat sari jadal harakatni aks ettiradi.
“Biz hayotning barcha jabhalarida IT va ma’lumotlardan foydalangan holda O‘zbekiston kelajagini qurmoqdamiz. Bugun yosh qizlarga avval shunchaki mavjud bo‘lmagan — o‘zlari qaror qabul qilishlari hamda jamiyatga hissa qo‘shishlari uchun erkinlik yaratilgan”, — deya ta’kidlaydi Munisa
***
“Unitel” MChJ 2006-yilning 12-sentabridan boshlab “Beeline Uzbekistan” savdo belgisi ostida xizmatlar ko‘rsatib kelmoqda. Beeline Uzbekistan bosh qarorgohi Amsterdam shahrida (Niderlandiya) joylashgan VEON xalqaro telekommunikatsiya xoldingi tarkibiga kiradi
VEON 6 jadal rivojlanib borayotgan mamlakatda 160 milliondan ziyod foydalanuvchilarga ega global telekommunikatsiya va internet xizmatlarining provayderi. Uning aksiyalari NASDAQ va Euronext Amsterdam fond bozorlarida joylashtirilgan.
Beeline Uzbekistan’da 1.6 mingga yaqin xodim ishlaydi. 2006-yildan buyon O‘zbekiston bozoriga kirishi bilan VEON mamlakat telekommunikatsiya sohasiga 1.4 milliard AQSH dollaridan ortiq sarmoya kiritdi. “Unitel” MChJ — O‘zbekistonning yirik soliq to‘lovchi kompaniyalaridan biri. Beeline SB’ning O‘zbekistondagi faoliyati davomida 2 milliard dollarga yaqin soliq to‘langan.
Sayt: beeline.uz
Facebook: fb.com/beeline.uz
Instagram: @beeline_uzbekistan
Telegram: t.me/beelineuzbekistan
Twitter: twitter.com/beeline_uz
LinkedIn: @beeline-uzbekistan
Reklama huquqi asosida.
Izoh (0)