• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12653.32
    • RUB161.89
    • EUR14822.1
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +23°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    O‘zbekiston

    So‘z va matbuot erkinligi — demokratiyaning “qon aylanish tizimi”

    Prezident saylovi kampaniyasi davrida “So‘z va matbuot erkinligi cheklanmoqda”, “Saylov jarayonida ochiqlik va shaffoflik lozim darajada emas” degan iddaolar qanchalar asosli? Saylov jarayonlarini kuzatib borayotgan ekspert sifatida aytishim mumkinki, ushbu fikrlar bir yoqlama va asossiz. Fikrimni ortiqcha bo‘yoqlarsiz asoslashga harakat qilaman.

    Bekzod Narimonov.

    Bekzod Narimonov.
    Foto: Facebook

    Avvalo, inson huquqlariga so‘z va matbuot erkinligisiz erishib bo‘lmaydi. Buni hammamiz bilamiz. O‘zbekistonda ommaviy axborot vositalarini rivojlantirish, jurnalist va blogerlarning erkin faoliyat yuritishi va ijod qilishlari uchun imkoniyatlar izchil takomillashtirib borilmoqda.

    Mustaqil va xolis ommaviy axborot vositalari, blogerlar — bugungi kunda xalqimiz orasida yurib, uni qiynayotgan muammolarni dadil ko‘rsatib berayotgan muhim va samarali kuchga aylanib ulgurdi.

    Bundan tashqari, bugun axborot makonida nafaqat ommaviy axborot vositalari, balki davlat organlari va mansabdor shaxslar ham faol bo‘lishi, axborotni berishda tezkorlik va aniqlikka amal qilishi jamoatchilik talabiga aylandi.

    Jamiyatdagi ochiqlik-oshkoralik, yangi demokratik o‘zgarishlar mansabdorlarni tarbiyalamoqda. Ularni yangi obyektiv realliklarga moslashishga majbur qilmoqda.

    Ma’lumot uchun — ko‘plab vazirlik va idoralarda axborot xizmatlari zamon talablari asosida qaytadan, 201 ta tuman va shahar hokimliklarida esa birinchi marta tashkil etildi.

    Open Data Inception ma’lumotiga ko‘ra, jahon mamlakatlari orasida O‘zbekiston 99 ta ochiq ma’lumot manbalari bilan ochiq ma’lumotlar manbalari soni mavjudligi bo‘yicha jahonda 5-o‘rinni egalladi. Shuningdek, O‘zbekiston Open Data Inventory (ODIN) ochiq ma’lumotlar reytingida 63 ballni to‘plagan holda mazkur reytingda 125 pozitsiyaga ko‘tarilib, dunyoda 44-o‘rinni egallab turibdi.

    Erkin axborot muhitini shakllantirish, axborot xilma-xilligini barpo etish va rivojlantirish ham huquqiy, ham siyosiy, ham mafkuraviy, ham xavfsizlik masalasidir. Shu sababli davlat va jamiyat ushbu sohada demokratik yangilanishlar va o‘zgarishlarning izchil davom etishidan birdek manfaatdor.

    So‘z va axborot erkinligini ta’minlashga qaratilgan islohotlarga misol sifatida OAVni ro‘yxatdan o‘tkazish uchun to‘lovning miqdori sezilarli darajada kamaytirilgani, hujjatlarni elektron shaklda topshirish yo‘lga qo‘yilaganini aytish mumkin.

    Bu esa mass-media sohasida raqobat muhiti, fikrlar xilma-xilligini rivojlantirishga, axborot olish resurslarining professionalligini oshishiga xizmat qildi.

    2021-yilning eng muhim mavzusi — Prezident saylovi kampaniyasida ham so‘z va matbuot erkinligi, ochiqlik va shaffoflik to‘liq ta’minlanmoqdami?

    Erkin va demokratik jamiyatda mazkur huquqni ta’minlash mustaqil va plyuralistik ommaviy axborot vositalarini taqozo qiladi. Saylovlarning ochiqligi va oshkoraligini ta’minlashda ommaviy axborot vositalari juda muhim o‘rin tutadi.

    Siyosiy partiyalar, prezidentlikka nomzodlarning ommaviy axborot vositalari bilan saylov jarayonidagi munosabatlari nimalarda ko‘rinadi, degan haqli savol tug‘iladi. Bunda ommaviy axborot vositalarining saylov kampaniyasidagi eng muhim roli saylovoldi tashviqot bosqichida namoyon bo‘ladi.

    2021-yilgi Prezident saylovida nomzodlarning takliflari, g‘oyalari nafaqat OAVlarda, balki ijtimoiy tarmoqlarda keng muhokama qilinmoqda. Bu borada ziyolilar, ekspertlar faolligini ham alohida e’tirof etish joiz.

    Bundan tashqari, saylov jarayonida ochiqlik va oshkoralikni ta’minlashda OAVdan tashqari saylov komissiyalari, xalqaro kuzatuvchilar, siyosiy partiyalar, o‘zini o‘zi boshqarish organlari ham faol qatnashmoqda.

    Saylovoldi kampaniyasining tahlili shuni ko‘rsatmoqdaki, prezidentlikka nomzodlar uchun qonunchilikda belgilangan normalarga muvofiq ravishda targ‘ibot faoliyatini amalga oshirish uchun teng sharoitlar yaratilgan.

    Saylov jarayonining barcha bosqichlari haqidagi ma’lumotlar OAV, internet-nashrlari va ijtimoiy tarmoqlar orqali berib borilmoqda. Masalan, 14-oktabr sanasida boshlangan muddatidan oldin ovoz berish jarayoni haqida MTRKning dunyoning turli nuqtalariga yo‘l olgan 10 dan ortiq jamoasi to‘g‘ridan-to‘g‘ri reportajlarni berib bormoqda.

    Yana bir muhim yangilik — 14-oktabrdan Prezident saylovi uchun “Xalqaro media-xoll” muloqot maydoni tashkil etildi. 60 ta loyihani o‘z ichiga olgan media-xoll “Yuksalish” umummilliy harakati va Yoshlar ittifoqi bilan hamkorlikda tashkil etilgan. Bu yerda siyosiy partiyalarning dasturlari taqdimoti, rasmiy vakillar va ekspertlar ishtirokida muloqotlar, bahs-munozaralar, brifinglar o‘tkazilishi ko‘zda tutilgan.

    Bundan tashqari, MSK tomonidan 207 ta saylov uchastkasida saylov jarayonini video-translyatsiya qilish belgilandi. Saylov jarayonida zamonaviy axborot texnologiyalaridan foydalanish ochiqlik va oshkoralikni ta’minlaydi.

    Bugungi kunga qadar akkreditatsiyadan o‘tkazilgan mahalliy OAV vakillari jami 1419 nafarni, xorijiy ommaviy axborot vositalari vakillari esa 146 nafarni tashkil etmoqda. Bu esa Prezident sayloviga qiziqish ortib borayotganini yana bir bor tasdiqlamoqda.

    Keltirilgan fikrlarga tayanib aytish mumkinki, Prezident saylovi kampaniyasi davrida xolis axborotlarni keng, tezkor va erkin tarqatish amaldagi saylov qonunchiligi va xalqaro saylov standartlari asosida emin-erkin, demokratik tarzda amalga oshirilmoqda.

    Bekzod Narimonov, Toshkent davlat yuridik universiteti Konstitutsiyaviy huquq kafedrasi dotsenti

    21.10.2021, 11:11   Izoh (0)   19373
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    O‘zbekistonga yana 912 ming doza Sinovac vaksinasi olib kelindi

    21.10.2021, 11:08

    Nurafshonda gaz o‘g‘irlashi oqibatida uyida portlashni yuzaga keltirib, 12 yoshli bolaning o‘limiga sababchi bo‘lgan shaxsga hukm o‘qildi

    21.10.2021, 10:19

    Shavkat Mirziyoyev Jahongir Ortiqxo‘jayevning poytaxt hokimi etib tayinlanishi va Toshkentning kelajagi haqida gapirdi

    21.10.2021, 09:22

    Toshkent viloyatida Qirg‘izistondan 1998-yilda o‘g‘irlab kelingan avtomobil aniqlandi

    21.10.2021, 08:39

    Qashqadaryoda o‘zini muxbir sifatida tanishtirib, hokimlik vakilidan 2,6 mln so‘m pulni tamagirlik yo‘li bilan olgan shaxs qamoqqa olindi

    21.10.2021, 08:24

    Toshkent metrosiga xorijiy tajribaga ega konsultantlar jalb qilinadi

    21.10.2021, 08:08
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    BI Sad’O Business loyihasida ochiq eshiklar kuni bo‘lib o‘tdi va CHILLA aksiyasi boshlandi


    Ichkaridan nazar: Imzo fabrikasi qanday ishlaydi?


    O‘zbekistonda yangilangan HAVAL H6 rasman ishga tushirildi


    Imzodan Engelberg premium romlari hashamatlikning timsolidir


    Farg‘ona viloyatida mo‘l hosil: fermerlar 95 sentnerdan ortiq g‘alla yetishtirdi 


    Central Asian University RUR va THE Impact Rankings 2025 xalqaro reytinglarida o‘z mavqeini mustahkamlamoqda


    Toshkentda navbatdagi SAG XL gilam do'koni o'z ishini boshladi


    “KAFOLAT sug‘urta kompaniyasi” AJning moliyaviy barqarorlik reytingi “Fitch Ratings” tomonidan “Ijobiy” prognozi bilan “B+” darajasida tasdiqlandi


    riitm aqlli platformasi O‘zbekiston tinglovchilariga 30 million trek taklif etmoqda


    Kapitalbank Top Employers Institute talqini bo‘yicha O‘zbekistonning eng yaxshi ish beruvchisi maqomini yana bir bor tasdiqladi


    Chiroyli davlat raqami va 1 yillik transport vositalari egalarining fuqarolik javobgarligini majburiy sug‘urtasiga ega HAVAL


    InfinBANK’dan VISA kartasi endi Swoo Pay ilovasida


    Burger va lavashdan tortib kabob hamda flat-white’gacha — barchasi bir joyda!  


    CAEx Mebel & Decor 2025 ko‘rgazmasi 13-15-sentyabr kunlari Toshkentda bo‘lib o‘tadi


    SonetUzStyle – ijodiy kontent uchun Kia Sonet sovg‘a qilamiz

     

    Tavsiya etamiz

    “O‘lim sharbati”: SSSRda Stalindan so‘ng ikkinchi qudratli shaxs nomi berilgan qurol qanday paydo bo‘lgandi?

    6 iyul, 15:23

    SSSRning qo‘shni davlatga bosqini tarixi: Afg‘onistonda yodgorlik o‘rnatilgan yagona sovet askari kim edi?

    5 iyul, 15:22

    “Erishib bo‘lmaydigan ball belgilangani yo‘q” — “El-yurt umidi” jamg‘armasi ijrochi direktori

    4 iyul, 22:11

    “AQSH o‘yindan chiqmoqchi”. Ukraina Qo‘shma Shtatlar yordamisiz qayergacha bora oladi?

    4 iyul, 19:55
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Latviya davlat xizmatchilarining Rossiya va Belarusiyaga borishini taqiqladi

    Dunyo | 10 iyul, 00:05

    Ozarbayjon va Rossiya o‘rtasidagi mojaro: nega bu ikki tomonlama ziddiyat Markaziy Osiyoda aks-sado bermoqda?

    Dunyo | 9 iyul, 23:45

    Joze Mourinyo sobiq shogirdini “Fenerbahche”ga olib kelmoqchi

    Sport | 9 iyul, 23:30

    “Ikki marta ko‘rgan insonimga turmushga chiqqanman”. Shahzoda Muhammedova oilasi, farzandlari va biznesi haqida gapirdi

    Shou-biznes | 9 iyul, 23:25

    Toshkent 20 yildan keyin qay ko‘rinishda bo‘ladi? Prezidentga yangi reja taqdim etildi

    O‘zbekiston | 9 iyul, 22:50

    The Guardian: Grok sun’iy intellekti natsistga aylandi va o‘zini MexaGitler deb atadi

    Dunyo | 9 iyul, 22:45

    O‘zbekistonga go‘sht importi keskin ko‘paydi

    O‘zbekiston | 9 iyul, 22:25
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.