• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12910.15
    • RUB159.78
    • EUR14660.77
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    O‘zbekiston

    So‘z va matbuot erkinligi — demokratiyaning “qon aylanish tizimi”

    Prezident saylovi kampaniyasi davrida “So‘z va matbuot erkinligi cheklanmoqda”, “Saylov jarayonida ochiqlik va shaffoflik lozim darajada emas” degan iddaolar qanchalar asosli? Saylov jarayonlarini kuzatib borayotgan ekspert sifatida aytishim mumkinki, ushbu fikrlar bir yoqlama va asossiz. Fikrimni ortiqcha bo‘yoqlarsiz asoslashga harakat qilaman.

    Bekzod Narimonov.

    Bekzod Narimonov.
    Foto: Facebook

    Avvalo, inson huquqlariga so‘z va matbuot erkinligisiz erishib bo‘lmaydi. Buni hammamiz bilamiz. O‘zbekistonda ommaviy axborot vositalarini rivojlantirish, jurnalist va blogerlarning erkin faoliyat yuritishi va ijod qilishlari uchun imkoniyatlar izchil takomillashtirib borilmoqda.

    Mustaqil va xolis ommaviy axborot vositalari, blogerlar — bugungi kunda xalqimiz orasida yurib, uni qiynayotgan muammolarni dadil ko‘rsatib berayotgan muhim va samarali kuchga aylanib ulgurdi.

    Bundan tashqari, bugun axborot makonida nafaqat ommaviy axborot vositalari, balki davlat organlari va mansabdor shaxslar ham faol bo‘lishi, axborotni berishda tezkorlik va aniqlikka amal qilishi jamoatchilik talabiga aylandi.

    Jamiyatdagi ochiqlik-oshkoralik, yangi demokratik o‘zgarishlar mansabdorlarni tarbiyalamoqda. Ularni yangi obyektiv realliklarga moslashishga majbur qilmoqda.

    Ma’lumot uchun — ko‘plab vazirlik va idoralarda axborot xizmatlari zamon talablari asosida qaytadan, 201 ta tuman va shahar hokimliklarida esa birinchi marta tashkil etildi.

    Open Data Inception ma’lumotiga ko‘ra, jahon mamlakatlari orasida O‘zbekiston 99 ta ochiq ma’lumot manbalari bilan ochiq ma’lumotlar manbalari soni mavjudligi bo‘yicha jahonda 5-o‘rinni egalladi. Shuningdek, O‘zbekiston Open Data Inventory (ODIN) ochiq ma’lumotlar reytingida 63 ballni to‘plagan holda mazkur reytingda 125 pozitsiyaga ko‘tarilib, dunyoda 44-o‘rinni egallab turibdi.

    Erkin axborot muhitini shakllantirish, axborot xilma-xilligini barpo etish va rivojlantirish ham huquqiy, ham siyosiy, ham mafkuraviy, ham xavfsizlik masalasidir. Shu sababli davlat va jamiyat ushbu sohada demokratik yangilanishlar va o‘zgarishlarning izchil davom etishidan birdek manfaatdor.

    So‘z va axborot erkinligini ta’minlashga qaratilgan islohotlarga misol sifatida OAVni ro‘yxatdan o‘tkazish uchun to‘lovning miqdori sezilarli darajada kamaytirilgani, hujjatlarni elektron shaklda topshirish yo‘lga qo‘yilaganini aytish mumkin.

    Bu esa mass-media sohasida raqobat muhiti, fikrlar xilma-xilligini rivojlantirishga, axborot olish resurslarining professionalligini oshishiga xizmat qildi.

    2021-yilning eng muhim mavzusi — Prezident saylovi kampaniyasida ham so‘z va matbuot erkinligi, ochiqlik va shaffoflik to‘liq ta’minlanmoqdami?

    Erkin va demokratik jamiyatda mazkur huquqni ta’minlash mustaqil va plyuralistik ommaviy axborot vositalarini taqozo qiladi. Saylovlarning ochiqligi va oshkoraligini ta’minlashda ommaviy axborot vositalari juda muhim o‘rin tutadi.

    Siyosiy partiyalar, prezidentlikka nomzodlarning ommaviy axborot vositalari bilan saylov jarayonidagi munosabatlari nimalarda ko‘rinadi, degan haqli savol tug‘iladi. Bunda ommaviy axborot vositalarining saylov kampaniyasidagi eng muhim roli saylovoldi tashviqot bosqichida namoyon bo‘ladi.

    2021-yilgi Prezident saylovida nomzodlarning takliflari, g‘oyalari nafaqat OAVlarda, balki ijtimoiy tarmoqlarda keng muhokama qilinmoqda. Bu borada ziyolilar, ekspertlar faolligini ham alohida e’tirof etish joiz.

    Bundan tashqari, saylov jarayonida ochiqlik va oshkoralikni ta’minlashda OAVdan tashqari saylov komissiyalari, xalqaro kuzatuvchilar, siyosiy partiyalar, o‘zini o‘zi boshqarish organlari ham faol qatnashmoqda.

    Saylovoldi kampaniyasining tahlili shuni ko‘rsatmoqdaki, prezidentlikka nomzodlar uchun qonunchilikda belgilangan normalarga muvofiq ravishda targ‘ibot faoliyatini amalga oshirish uchun teng sharoitlar yaratilgan.

    Saylov jarayonining barcha bosqichlari haqidagi ma’lumotlar OAV, internet-nashrlari va ijtimoiy tarmoqlar orqali berib borilmoqda. Masalan, 14-oktabr sanasida boshlangan muddatidan oldin ovoz berish jarayoni haqida MTRKning dunyoning turli nuqtalariga yo‘l olgan 10 dan ortiq jamoasi to‘g‘ridan-to‘g‘ri reportajlarni berib bormoqda.

    Yana bir muhim yangilik — 14-oktabrdan Prezident saylovi uchun “Xalqaro media-xoll” muloqot maydoni tashkil etildi. 60 ta loyihani o‘z ichiga olgan media-xoll “Yuksalish” umummilliy harakati va Yoshlar ittifoqi bilan hamkorlikda tashkil etilgan. Bu yerda siyosiy partiyalarning dasturlari taqdimoti, rasmiy vakillar va ekspertlar ishtirokida muloqotlar, bahs-munozaralar, brifinglar o‘tkazilishi ko‘zda tutilgan.

    Bundan tashqari, MSK tomonidan 207 ta saylov uchastkasida saylov jarayonini video-translyatsiya qilish belgilandi. Saylov jarayonida zamonaviy axborot texnologiyalaridan foydalanish ochiqlik va oshkoralikni ta’minlaydi.

    Bugungi kunga qadar akkreditatsiyadan o‘tkazilgan mahalliy OAV vakillari jami 1419 nafarni, xorijiy ommaviy axborot vositalari vakillari esa 146 nafarni tashkil etmoqda. Bu esa Prezident sayloviga qiziqish ortib borayotganini yana bir bor tasdiqlamoqda.

    Keltirilgan fikrlarga tayanib aytish mumkinki, Prezident saylovi kampaniyasi davrida xolis axborotlarni keng, tezkor va erkin tarqatish amaldagi saylov qonunchiligi va xalqaro saylov standartlari asosida emin-erkin, demokratik tarzda amalga oshirilmoqda.

    Bekzod Narimonov, Toshkent davlat yuridik universiteti Konstitutsiyaviy huquq kafedrasi dotsenti

    21.10.2021, 11:11   Izoh (0)   19215
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    O‘zbekistonga yana 912 ming doza Sinovac vaksinasi olib kelindi

    21.10.2021, 11:08

    Nurafshonda gaz o‘g‘irlashi oqibatida uyida portlashni yuzaga keltirib, 12 yoshli bolaning o‘limiga sababchi bo‘lgan shaxsga hukm o‘qildi

    21.10.2021, 10:19

    Shavkat Mirziyoyev Jahongir Ortiqxo‘jayevning poytaxt hokimi etib tayinlanishi va Toshkentning kelajagi haqida gapirdi

    21.10.2021, 09:22

    Toshkent viloyatida Qirg‘izistondan 1998-yilda o‘g‘irlab kelingan avtomobil aniqlandi

    21.10.2021, 08:39

    Qashqadaryoda o‘zini muxbir sifatida tanishtirib, hokimlik vakilidan 2,6 mln so‘m pulni tamagirlik yo‘li bilan olgan shaxs qamoqqa olindi

    21.10.2021, 08:24

    Toshkent metrosiga xorijiy tajribaga ega konsultantlar jalb qilinadi

    21.10.2021, 08:08
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Moliyaviy firibgarlik: murakkab sxemalar bo‘yicha sodda tushunchalar 


    Silk Avia Shahrisabzga ko‘proq parvoz qiladi


    Coca-Cola 139 yillik ilhom, ajoyib kashfiyotlar, mashhur kampaniyalar va butun dunyo sevib qolgan ta’mni taqdim etmoqda 


    Uklonda taksi haydovchilari uchun katta tadbir o‘tkazildi!


    HONOR kompaniyasi HONOR 400 Lite smartfonini taqdim etdi. Qiziq, u nimasi bilan lol qoldira oladi?


    OKMK 2,3 milliard dollar kredit mablag‘larini jalb qildi va 125 million dollar moliyaviy xarajatlarni iqtisod qildi


    Ziffler‘dan katta taqdimot: yangi qiyofa, zamonaviy dizayn va aqlli maishiy texnikalar


    Siberian Wellness — O‘zbekistonda 15 yil


    Mobiuz “MazzaFest”da yangi “Mazza” va “Mazza 2.0” tarif rejalarini taqdim etadi


    Parvoz — katta shahar xarakteriga ega qulay biznes-klass turar joy


    InfinBANK Global Money Week 2025 da ishtirok etdi


    CHERY bilan o‘z orzungizni amalga oshiring: barcha modellar uchun boshlang‘ich to‘lov pasaytirildi! 


    Moliyaviy savodxonlik maktab ostonasidan boshlanadi


    UZCARD SHERDOR premium kartasi endi MKBANKda mavjud


    Kapitalbank 2024-yilgi Brand Awards International mukofotiga sazovor bo‘ldi

     

    Tavsiya etamiz

    “Ular o‘z vatani mustaqil bo‘lishi uchun kurashgan edi” — Turkiston legionining ayanchli tarixi

    8 may, 15:09

    Rashidov, gazli ichimliklar zavodi, Qizil maydon. 9-may — Toshkent tarixidan fotolavhalar

    7 may, 14:40

    Fazoviy poyganing boshlanishi — Gagarinning parvozi yolg‘on bo‘lganmi?

    6 may, 18:00
    Audio Icon

    “Qurolli qushchalar”. O‘zbekistonda ishlab chiqarilayotgan dronlar haqida

    5 may, 21:10
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Saida Mirziyoyeva barchani Xotira va qadrlash kuni hamda Ikkinchi jahon urushida qozonilgan g‘alabaning 80 yilligi bilan tabrikladi

    O‘zbekiston | 9 may, 13:22

    Shavkat Mirziyoyev Moskvada bir qator davlatlar rahbarlari bilan norasmiy uchrashuvlar o‘tkazdi

    O‘zbekiston | 9 may, 13:15

    “Matritsa”dagi rolini rad etgan, halokatli sunamidan omon qolgan “ikkinchi Bryus Li” — xitoylik aktyor Jet Li hozirda nima bilan band?

    Layfstayl | 9 may, 13:12

    Jarima bali beriladigan qoidabuzarliklar ro‘yxati va ularga beriladigan ballar tasdiqlandi

    O‘zbekiston | 9 may, 12:55

    Kim Kardashyan, Maykl Jordan va ota-onasi bilan uzoq vaqt birga yashagan boshqa mashhurlar

    Shou-biznes | 9 may, 12:43

    Jizzaxda paleolit va neolit davrlariga oid yangi arxeologik maskanlar aniqlandi

    O‘zbekiston | 9 may, 12:13

    Jizzaxda fuqaroni Meksika orqali AQSHga jo‘natmoqchi bo‘lgan shaxs ushlandi

    O‘zbekiston | 9 may, 11:16

    Ikkita viloyatda jami 411 mln so‘mlik gaz va “svet”dan noqonuniy foydalanilgani aniqlandi

    O‘zbekiston | 9 may, 10:35

    Jizzaxda IIO xodimlari fuqaroni kaltaklagani aytilgan xabarlarga izoh berildi

    O‘zbekiston | 9 may, 10:07
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.