Kambag‘al mamlakatlarda vaksinalar yetishmayotgani tufayli Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti (JSST) koronavirusga qarshi qayta emlashga moratoriy kiritishni tavsiya qilmoqda. Bu haqda JSST rahbari Tedros Gebreyesus bayonot berdi.
Foto: AP Photo
May oyida JSST dunyoning har bir mamlakatidagi aholining kamida 10 foizini sentabr oxirigacha emlashga chaqirgandi.
Agar may oyida ba’zi rivojlangan mamlakatlarda har 100 kishiga 50 dozadan vaksina yuborilgan bo‘lsa, avgust oyining boshiga kelib vaksinatsiya darajasi to‘liq emlash va qayta emlashlarni hisobga olgan holda har 100 kishiga 100 dozaga yaqinlashdi.
Aksariyat kambag‘al mamlakatlarda esa hozir har 100 kishiga 1,5 ta inyeksiya to‘g‘ri keladi. Shu munosabat bilan, Gebreyesus JSST tomonidan qo‘yilgan maqsadga erishish uchun rivojlangan davlatlar hech bo‘lmaganda sentabr oyining oxirigacha qayta emlashdan voz kechishi kerakligini aytdi.
Shuningdek, JSST rahbari vaksina ishlab chiqaruvchilarga eng kambag‘al mamlakatlarga dori-darmon yetkazib beruvchi COVAX dasturiga e’tibor qaratishni tavsiya qildi.
AQSh hukumati JSSTning koronavirusga qarshi qayta emlashga moratoriy joriy etish taklifini “noto‘g‘ri tanlov” deb hisoblamoqda. Bu haqda Oq uy matbuot kotibi Jen Psaki brifing chog‘ida aytib o‘tgan.
“Agar Jahon sog‘liqni saqlash tashkiloti aholining qaysidir qismiga qo‘shimcha dozalar zarur degan qarorda bo‘lsa, biz ularni ham beramiz. Biz moratoriyni noto‘g‘ri tanlov deb hisoblaymiz”, — dedi Psaki jurnalistning tegishli savoliga javob berib.
Uning so‘zlariga ko‘ra, AQShda vaksinalar yetarli. Shuningdek, Amerika Qo‘shma Shtatlari, agar kerak bo‘lsa, o‘z mamlakatida revaksinatsiya dasturini to‘xtatmasdan ham, vaksinaga muhtoj mamlakatlarga qo‘shimcha dozadagi preparatlarni taklif qilishi mumkin.
Hozircha faqat Isroilda rasman qayta emlash kampaniyasi boshlandi. Isroilda koronavirusga qarshi vaksinaning ikki dozali kursini kamida besh oy avval olgan 60 yoshdan katta odamlar Pfizer / BioNTech vaksinasining uchinchi dozasi bilan qayta emlanadi. Boshqa ko‘plab rivojlangan mamlakatlarda, qayta emlash boshlanmagan bo‘lsa-da, bu masala muhokama qilinmoqda.
JSSTning fikricha, buning o‘rniga, rivojlangan davlatlar vaksinalarni kambag‘al davlatlar bilan bo‘lishishi kerak. Shu orqali koronavirusning qaytadan keng avj olishi va yangi shtammlar paydo bo‘lishining oldini olish mumkin bo‘ladi.
