Chernobil atom elektr stansiyasi(AES)da avariya sodir bo‘lganiga ham 35 yil to‘ldi. Ukraina hududida joylashgan AESda 1986-yil 26-aprelda to‘rtinchi energiya blokining reaktori portlagan va atrof-muhitga katta miqdordagi radioaktiv moddalar tarqalishni boshlagan edi. Ushbu baxtsiz hodisa uning oqibatlaridan halok bo‘lgan va jabr ko‘rgan odamlarning taxminiy soni bo‘yicha ham, iqtisodiy zarar jihatidan ham yadro energetikasi tarixidagi eng yirik fojia hisoblanadi. 1986-yilda AES yaqinidagi hududlardan 115 mingga yaqin odam evakuatsiya qilingan.
AESdagi falokatdan keyin uni ekspluatatsiyadan chiqarish ishlari hanuz davom etmoqda, mahalliy turoperatorlar esa taqiqlangan zonaga ekskursiyalar uyushtiradi. “RBK” nashri Chernobil fojiadan ko‘p yillar o‘tib qanday ko‘rinishda ekani haqida fotoreportaj tayyorladi.
Chernobil AES va yangi sarkofagning ko‘rinishi
Foto: AP Photo
Chernobil stansiyasining vayron bo‘lgan reaktori ustidagi yangi sarkofag 2019-yilda ishga tushirildi. Qurilish 2008-yildan beri G7 mamlakatlari tashabbusi bilan Yevropa tiklanish va taraqqiyot banki boshqaruvi ostida tashkil etilgan Xalqaro boshpana fondi boshchiligida olib borilgan. Loyihaning qiymati 1,5 milliard yevroni tashkil qiladi.
AESning yangi xavfsiz binosi ichida yurgan ishchi. Nihoyat, stansiya 2000-yilda energiya ishlab chiqarishni to‘xtatdi, oxirgi bo‘lib uchinchi energiya bloki o‘chirildi. Endilikda stansiyani eksplutatsiyadan chiqarish ishlari olib borilmoqda, bu jarayon ko‘p yillar davom etishi mumkin
Foto: EPA
Chernobil AES xodimlari ish kunidan keyin avtobusda uylariga qaytish taraddudida, 2018-yil
Foto: Reuters
Chernobil AESdan 2 kilometr uzoqlikda joylashgan Pripyat shahri. AES Pripyatni shahar sifatida shakllantirgan korxona edi. Voqea sodir bo‘lganidan so‘ng, stansiya yaqinidagi 30 kilometrlik hudud kirish taqiqlangan zonaga aylangan.
Foto: Reuters
Mavzuga doir: Gullagan Pripyat: Chernobil AES portlamaganida shahar qanday ko‘rinishga ega bo‘lardi (foto)
Paripyatni kezib yurgan erkak. Chernobil zonasiga sayohatlar 1990-yildan jamoat tashkilotlarining yordami bilan uyushtirila boshlangan. Hozirda bu ish bilan Chernobil turoperatorlari assotsiatsiyasida birlashgan yigirmata kompaniya shug‘ullanadi
Foto: EPA
Taqiqlangan zonadagi sayyohlar uchun qat’iy qoidalar mavjud: kirish va chiqishda xavfsizlik tekshiruvidan o‘tish hamda faqat gid hamrohligida harakatlanish kerak, ochiq kiyimda yurish taqiqlanadi
Foto: AP Photo
Asosan 12 soat davom etadigan bir kunlik sayohatlarga talab katta. Tashrif zonasi boshqaruvini tashkiliy, texnik va axborot bilan ta’minlash markazining ma’lumotlariga ko‘ra, tashrif buyurish mumkin bo‘lgan hududlarning aksariyat qismida uzog‘i besh kungacha qolish xavfsizdir.
Foto: EPA
2019-yilda ko‘p qismli “Chernobil” filmi ekranlarga chiqqandan keyin Pripyatga sayohat qilish ommalashdi. O‘sha yil natijalariga ko‘ra, taqiqlangan hududga 124 mingdan ortiq kishi tashrif buyurgan, ularning aksariyati chet elliklar.
Foto: AP Photo
Mavzuga doir: “Portlash ehtimoli yo‘q”. “Chernobil” seriali, haqiqat, mas’uliyat va insoniyat haqida
Taqiqlangan zonaning Kopachi qishlog‘idagi tashlandiq bolalar bog‘chasida yurgan sayyoh. Turoperatorlarning ta’kidlashicha, xorijlik mehmonlarni nafaqat bu yerning fojiali tarixi, balki Sovet hayotiga nazar solish imkoniyati ham jalb qiladi, chunki mazkur hudud 1986-yildagi ko‘rinishini saqlanib qolgan
Foto: EPA
Taqiqlangan zonadagi obyektlarning hammasini ham tasvirga olish mumkin emas, Chernobil AES atrofida 5 kilometr radiusda tasvirga olish umuman taqiqlanadi
Foto: Reuters
2019-yilda Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy Chernobil zonasida turizmni yanada rivojlantirish masalalari bo‘yicha qaror qabul qildi. U hududga kirishni soddalashtirishga va videotasvirga olishdagi cheklovlarni olib tashlashga va’da berdi. Xuddi shu yili sayyohlar uchun 21 yo‘nalish — quruqlik, suv va havo yo‘llari tasdiqlandi.
Ukraina hukumatining ulkan rejalariga qaramay, koronavirus pandemiyasi tufayli xalqaro sayohatlar bekor qilinishi oqibatida 2020-yilda Chernobilga sayyohlar oqimi 70 foizga qisqarib ketdi.
Pripyatdagi markaziy maydon
Foto: AP Photo
1986-yilda likvidatsiya ishlari uchun foydalanilgan mashinalar
Foto: EPA
Chernobil AES yaqinidagi radiolokatsion stansiya
Foto: ZUMA Wire
