• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12653.32
    • RUB161.89
    • EUR14822.1
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +25°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    O‘zbekiston

    Ekspert: O‘quvchiga qoniqarsiz bahoni to‘g‘rilash uchun imkoniyat berish kerak

    Bilimlarni baholash masalasiga ikki xil nuqtai nazardan yondashish kerak. Bu haqda “Daryo” kolumnisti, “Buyuk Kelajak” ekspertlar kengashi a’zosi, Janubiy Koreyaning Pusan chet tillar universiteti professori Azamat Akbarov o‘z fikrlarini aytib o‘tadi.

    Foto: Google Photos

    Foto: Google Photos

    Birinchidan, o‘qituvchining bahosi o‘quvchiga u yana nimaning ustidan ishlashi lozimligi haqida ma’lumot berishi kerak. Biz o‘qituvchilarni o‘quvchilar bilan ikki tomonlama muloqotni o‘rnatishga o‘rgatishimiz kerak. Shunchaki uch yoki shunchaki quruq besh baho qo‘yilmasligi kerak. O‘quvchi nimaga erishganini va yana nimalar ustida ishlashi lozimligini bilishi kerak. Baholash tizimi ota-onalar uchun ham tushunarli bo‘lishi kerak.

    Ikkinchidan, faqat bilimlargina baholanishi kerak emas. Biz o‘quvchi bilishini, tushunishini, o‘z bilimlarini qo‘llay, tahlil qila olishini, umumlashtira olishini va o‘z xulosalarini chiqara olishini tushunib yetishimiz kerak. Shu sababdan o‘qituvchilar uchun vazifalar, mashqlar va savollarni tuzish eng mushkul masala hisoblanadi. Ba’zi darslik kitoblarda matndan keyin savol berilgan, matn ichida esa javob allaqachon bor. Bu o‘quvchilarga faqat bilishni o‘rgatadi, bizning vazifamiz esa ular bilimlarni tushunishlari va qo‘llay bilishlariga erishishdan iborat.

    Har bir umumta’lim maktabida yangi baholash tizimi bo‘yicha koordinatorlar tayyorlash lozim. Fan o‘qituvchilarini vazifalar tuzishga o‘rgatish kurslarini tashkil qilishimiz kerak, maktablar tizim-metodik komplekslar yaratishlari va bu komplekslarga pedagoglar tomonidan tuzilgan vazifalar jo‘natilib turishi lozim.

    Asosiy vazifa o‘quvchida qoniqarsiz bahoni to‘g‘rilash imkoni bo‘lishi kerak, ya’ni 2, 3, 4 va 5 baholar olgach, chorak oxirida o‘rtacha uch baho bilan qolmasin. O‘quvchida doimo o‘z bahosini yaxshilash imkoni bo‘lishi kerak.

    Maktab darsliklaridagi kamchiliklar

    Maktab o‘quvchilari uchun tayyorlangan darslik kitoblarida kamchiliklar mavjud va ularga tegishli o‘zgartirishlar kiritib, nuqsonlar bartaraf qilinishi lozim. Darslik kitobi bolalarga ta’lim berish vositalarining bittasi xolos. Yangi standartlar joriy qilinganda, o‘qituvchi kadrlarni, ekspertlarni va mualliflarnii alohida tayyorlash ishlari boshlanadi. Shu sababdan mualliflar bir kundayoq o‘zgarib qolishlarining imkoni bo‘lmaydi albatta. Muayyan kamchiliklar borligi ayon. Darslik kitoblarini jamoatchilik tekshiruvi, o‘qishi ishlarini amalga oshirish lozim. Barcha xohlovchilar bu loyihaga qatnashishlari mumkin.

    Fuqarolarimiz maktab darsliklarini jamoatchilik tekshiruvida qatnashishlari lozim. Darslik kitobi tarqatish uchun ommaviy nashrga topshirilishidan oldin, jamoatchilik o‘qib chiqishi o‘tkazilishi lozim. Bu amaliyotning asosiy maqsadi — ta’lim sifatini oshirishdan iborat. Men ta’lim sifati past yoki bo‘sh deb aytmayapman. Muddao ta’limning zamonaviy talablarga javob bera olishida. O‘rta maktab ta’limi darajasida ta’limni zamonaviy holatgacha ko‘tarishimiz kerak. Masalan, konseptual ta’lim asosida tuzilgan Finlyandiya ta’lim tizimi haqida ijobiy ma’lumotlardan ko‘pchilik xabardor. Steam-o‘qitish deb nomlangan tizim, ya’ni matematika, informatika, kimyo, fizika va biologiyani kabi fanlarning hammasini integratsiya qilish (birlashtirish) usuli mavjud. Shuning hisobidan qaysi bir yo‘llar bilan bolalarga qo‘yiladigan yukni kamaytirishga erishish mumkin. Fanlar bir-birlarini takrorlamasdan, balki bolalarni rivojlantirishiga erishish kerak.

    Kasb-texnik va oliy ta’limda mutaxassislar tayyorlash mehnat bozori talablari asosida, ya’ni bugungi kunda qanaqa mutaxassislar kerakligini hisobga olgan holda olib borilishi kerak. Biz mutaxassislarning ko‘nikma-malakalari faqat kognitiv bo‘lishi yetarli emasligini anglab yetishimiz kerak. Biz yuqori tartibdagi ko‘nikmalar: tahlil, sintez, xulosalar chiqarish qobiliyati, qiziquvchanlik haqida fikrlashimiz kerak. O‘quv dasturlari bir kunda tayyor bo‘ladi degan savolga javob qoniqarsiz bo‘ladi. Biz asta-sekin o‘quv dasturlarini qayta ko‘rib chiqib va o‘qituvchi kadrlar tayyorlashimiz zarur bo‘lgan muayyan o‘tish davri bo‘ladi.

    O‘rta maktab, litseylar va oliy o‘quv yurtlari dasturlarida o‘zgarishlar kiritilishi

    Ta’lim zamonaviy talablarga javob berishi kerak. Senat raisining so‘nggi murojaatnomasida o‘quv dasturlarini zamonaviy darajaga ko‘tarish masalasi ta’kidlab o‘tildi. Zamonaviy darajaga olib kelishni o‘rta maktab darajasida qarashimiz kerak — masalan, konseptual ta’limga asoslangan Finlandiya ta’lim tizimi mashhur. Steam-ta’lim, strim-ta’lim turlari mavjud. Ya’ni matematika, informatika, kimyo, fizika va biologiya kabi fanlarning hammasini integratsiya qilish (birlashtirish) usuli mavjud — shuning hisobidan qaysi bir yo‘llar bilan bolalarga qo‘yiladigan yukni kamaytirishga erishish mumkin.

    Kasbiy-texnik va oliy ta’limda mavjud an’analar haqida gap ketsa, bu yerda mutaxassislar tayyorlash mehnat bozori talablarini hisobga olgan holda olib borilishiga urg‘u berish lozim. Kasbiy-texnik va oliy ta’lim sharoitida, bugungi kunda mutaxassislar tayyorlash mehnat bozori sharoitlarini hisobga olgan holda olib borilishi lozim.

    Muallif fikri tahririyat nuqtai nazariga mos kelmasligi mumkin.

    08.04.2019, 14:45   Izoh (0)   61355
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    BI Sad’O Business loyihasida ochiq eshiklar kuni bo‘lib o‘tdi va CHILLA aksiyasi boshlandi


    Toshkentda navbatdagi SAG XL gilam do'koni o'z ishini boshladi


    O‘zbekistonda yangilangan HAVAL H6 rasman ishga tushirildi


    Kapitalbank Top Employers Institute talqini bo‘yicha O‘zbekistonning eng yaxshi ish beruvchisi maqomini yana bir bor tasdiqladi


    “KAFOLAT sug‘urta kompaniyasi” AJning moliyaviy barqarorlik reytingi “Fitch Ratings” tomonidan “Ijobiy” prognozi bilan “B+” darajasida tasdiqlandi


    CAEx Mebel & Decor 2025 ko‘rgazmasi 13-15-sentyabr kunlari Toshkentda bo‘lib o‘tadi


    Imzodan Engelberg premium romlari hashamatlikning timsolidir


    Burger va lavashdan tortib kabob hamda flat-white’gacha — barchasi bir joyda!  


    Ichkaridan nazar: Imzo fabrikasi qanday ishlaydi?


    riitm aqlli platformasi O‘zbekiston tinglovchilariga 30 million trek taklif etmoqda


    Farg‘ona viloyatida mo‘l hosil: fermerlar 95 sentnerdan ortiq g‘alla yetishtirdi 


    InfinBANK’dan VISA kartasi endi Swoo Pay ilovasida


    Central Asian University RUR va THE Impact Rankings 2025 xalqaro reytinglarida o‘z mavqeini mustahkamlamoqda


    Chiroyli davlat raqami va 1 yillik transport vositalari egalarining fuqarolik javobgarligini majburiy sug‘urtasiga ega HAVAL


    SonetUzStyle – ijodiy kontent uchun Kia Sonet sovg‘a qilamiz

     

    Tavsiya etamiz

    “O‘lim sharbati”: SSSRda Stalindan so‘ng ikkinchi qudratli shaxs nomi berilgan qurol qanday paydo bo‘lgandi?

    6 iyul, 15:23

    SSSRning qo‘shni davlatga bosqini tarixi: Afg‘onistonda yodgorlik o‘rnatilgan yagona sovet askari kim edi?

    5 iyul, 15:22

    “Erishib bo‘lmaydigan ball belgilangani yo‘q” — “El-yurt umidi” jamg‘armasi ijrochi direktori

    4 iyul, 22:11

    “AQSH o‘yindan chiqmoqchi”. Ukraina Qo‘shma Shtatlar yordamisiz qayergacha bora oladi?

    4 iyul, 19:55
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Latviya davlat xizmatchilarining Rossiya va Belarusiyaga borishini taqiqladi

    Dunyo | 10 iyul, 00:05

    Ozarbayjon va Rossiya o‘rtasidagi mojaro: nega bu ikki tomonlama ziddiyat Markaziy Osiyoda aks-sado bermoqda?

    Dunyo | 9 iyul, 23:45

    Joze Mourinyo sobiq shogirdini “Fenerbahche”ga olib kelmoqchi

    Sport | 9 iyul, 23:30

    “Ikki marta ko‘rgan insonimga turmushga chiqqanman”. Shahzoda Muhammedova oilasi, farzandlari va biznesi haqida gapirdi

    Shou-biznes | 9 iyul, 23:25

    Toshkent 20 yildan keyin qay ko‘rinishda bo‘ladi? Prezidentga yangi reja taqdim etildi

    O‘zbekiston | 9 iyul, 22:50

    The Guardian: Grok sun’iy intellekti natsistga aylandi va o‘zini MexaGitler deb atadi

    Dunyo | 9 iyul, 22:45

    O‘zbekistonga go‘sht importi keskin ko‘paydi

    O‘zbekiston | 9 iyul, 22:25
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.