Қозоғистонда муддатли ҳарбий хизматга қарши петиция бошланди

Қозоғистонликлар муддатли ҳарбий хизматни бекор қилишни талаб қилмоқда. Тегишли петиция 9 сентябрь куни “э-петитион” веб-сайтига жойланди.

Петиция муаллифи сўнгги пайтларда ҳарбий қисмларда ходимларнинг ўлими ҳолатларини келтириб, Қозоғистон Мудофаа вазирлигига мурожаат қилади.

Қозоғистонда ҳарбий муддатли хизматни бекор қилиш, айниқса, амалдаги тизимнинг камчиликларини яққол кўрсатиб берган ҳарбий хизматчиларнинг фожиали ўлим ҳолатлари фонида долзарб мавзуга айланмоқда. Ноқонуний муносабатлар, етарли тайёргарликнинг йўқлиги ёки тиббий назоратнинг сустлиги билан боғлиқ бахтсиз ҳодисалар, ўз жонига қасд қилишлар ва бошқа фожиали воқеалар ҳарбий муддатли хизматни давом эттиришнинг мақсадга мувофиқлигини шубҳа остига қўймоқда, дейилади муносабатда.

Муаллиф ҳарбий хизматни бекор қилиш учун ўз далилларини санаб ўтган:

Низомдан ташқари муносабатлар муаммоси. “Тўлиқ руҳий тайёргарлик ва мослашувдан ўтмаган чақирувчилар катта аскарлар томонидан зўравонлик ва тазйиқ қурбонига айланади. Бу жиддий руҳий жароҳатлар ва ҳатто ўз жонига қасд қилиш ҳолатларига олиб келади”, дейди муаллиф.

Муддатли хизматчиларнинг малакаси пастлиги ва замонавий талабларга тайёр эмаслиги. “Муддатли хизмат кўпинча зарур даражадаги тайёргарликни таъминлай олмайди. Бу, айниқса, замонавий технологиялар ва профессионал кадрлар талаб қилинадиган ҳарбий можароларнинг ўзгарган хусусияти шароитида долзарбдир”, дейилади петиция матнида.

Етарли тиббий назорат ва хавфсизликнинг йўқлиги. “Муддатли хизмат пайтида ҳарбий хизматчилар кўпинча тиббий муаммоларга дуч келади, аммо булар ҳар доим ҳам ўз вақтида аниқланмайди. Чақирувдан олдин ва хизмат давомида тиббий назоратнинг етарли эмаслиги олдини олиш мумкин бўлган касалликлардан ўлимга олиб келмоқда”, дейилади петицияда.

Психологик босим ва ўз жонига қасд қилиш ҳолатлари. “Кўпчилик ёшлар ҳарбий хизмат билан боғлиқ психологик босимга дош беролмаяпти. Психологик ёрдамнинг етишмаслиги ва командирларнинг тушунмаслиги бу муаммони янада чуқурлаштиради. Аскарлар орасида ўз жонига қасд қилиш ҳолатлари қайд этилмоқда, айниқса, армия муҳитига оғир мослашиш фонида”. 

Чақирилувчилар учун шахсий мотивация ва хизмат маъносининг йўқлиги. “Шошилинч хизмат кўпчилик томонидан уларнинг шахсий эркинлиги ва мартаба имкониятларини чеклайдиган мажбурият сифатида қабул қилинади. Бу аскарларда мотивациянинг пасайишига олиб келади, уларнинг жанговар самарадорлигини пасайтиради ва бахтсиз ҳодисалар сонининг кўпайишига ҳисса қўшиши мумкин”, дея рўйхатни якунлайди муаллиф.

Мурожаат муаллифи, Қозоғистондаги ҳарбий хизмат профессионал хусусиятга эга бўлиши кераклигини таъкидлади.

Профессионал армияга ўтиш хавфсизлик ва хизмат шароитларини яхшилаган, ҳарбий хизматчиларнинг малака даражасини оширган ҳамда фожиали ҳодисалар сонини камайтирилган бўлар эди, дейди муаллиф.