2022 йилда Мисрнинг Саққара (Қадимги Мисрнинг пойтахти Мемфис учун қабристон бўлган жой) ҳудудида нақшинкор ёғоч тобутларга жойлаштирилган 250 та мумиё ва 100 дан ортиқ бронза ҳайкаллари топилди. Бу ёдгорликлар Қадимги Миср тарихининг тахминан 2 500 йил аввалги даврига тегишли бўлиб, улардан айримлари жуда яхши сақланган.
Орадан бир йил ўтиб, 2023 йилда, яна шу ҳудудда Гекашепес исмли одамнинг мумиёси топилди ва унинг ёши 4 300 йил деб баҳоланди. Бу топилма Мисрда шу кунгача аниқланган энг қадимги ва энг яхши сақланган мумиёлардан биридир.
Гекашепес ҳақида
Археологик қазишмалар давомида Қадимги подшолик даврига оид бир нечта қабрлар очилди. Шулар орасида Гекашепеснинг муҳрланган тобути ҳам бор эди. У 4 300 йилдан ортиқ вақт аввал, милоддан аввалги 2 300 йиллар атрофида, V ёки VI сулола даврида яшаган зодагон бўлган.
Бу кашфиёт сўнгги ўн йилликларда энг муҳим археологик топилмалардан бири сифатида эътироф этилди. У Қадимги Мисрнинг дафн маросимлари, диний эътиқодлари ва ижтимоий тузилмасига оид муҳим маълумотларни беради.
Тобут очилганда, олимлар олтин япроқ билан қопланган, жуда яхши сақланган мумиёнинг гувоҳи бўлишди. Бу даврда қироллик оиласига мансуб бўлмаган шахслар учун дабдабали дафн маросими қилинмаган. Мумиёнинг аъло даражада сақлангани шуни кўрсатадики, ўша даврда балзамлаш (мурда ёки унинг айрим аъзолари ва тўқималарини чиритмайдиган қилиб узоқ сақлаш) усуллари юқори даражада ривожланган бўлган.
Гекашепеснинг қабри 15 метр (50 фут) чуқурликдаги шахтанинг тубида, оҳактошдан ясалган ва бутунлай оҳак қоришмаси билан муҳрланган саркофаг ичида эди. Бу жуда ноёб ҳолатдир, чунки Қадимги подшоҳлик давридаги қабрларнинг аксарияти қадим замонларда талон-торож қилинган.
Қадимги мисрликлар эътиқодида олтин илоҳийлик тимсоли бўлиб, у ўлмаслик ва абадий ҳаёт рамзи ҳисобланган. Шу боис, Гекашепес жамиятда юқори мавқега эга бўлган ва бадавлат инсон бўлиши мумкин. Унинг қабри яқинида бошқа таниқли шахслар — фиръавн Унас даврида хизмат қилган коҳин Хнумжедеф ва қироллик саройи амалдори Мерининг қабрлари ҳам топилган.
Мисрнинг улкан некрополида юзлаб қадимий мумиёлар топилмаси
Саққара — қадимги Миср пойтахти Мемфиснинг улкан некрополи бўлиб, ЮНЕСКО Бутунжаҳон мероси рўйхатига киритилган. Бу ҳудудда ўнлаб пирамидалар, ҳайвонлар қабристонлари, қадимги ибодатхоналар ва христиан монастирлари жойлашган.
Миср Туризм ва қадимий ёдгорликлар вазирлиги маълумотига кўра, сўнгги қазишмаларда ушбу ҳудудда 150 та бронза ҳайкалча топилган. Улар орасида “қадимги дунё меъморчилигида инқилоб қилган” деб таърифланган Имхотеп ҳайкали ҳам бор. Бундан ташқари, топилмалар орасида Бастет, Анубис, Осирис, Исида, Нефертум ва Хатор каби худо ва маъбудаларнинг тасвирлари ҳам бор.
Қоҳира яқинидаги Саққара некрополи дунёдаги энг муҳим археологик ёдгорликлардан бири ҳисобланади. Минг йиллар давомида у қадимги Мисрнинг биринчи пойтахти Мемфис учун қироллар ва зодагонлар қабристони бўлиб хизмат қилган.
Изоҳ (0)