Жорий йилнинг I чорагида мамлакат аҳолисининг умумий даромадлари жон бошига 4,7 миллион сўмни ташкил этди. Бу ҳақда Статистика агентлиги маълум қилди.
2024 йил январь–март ойларида аҳолининг умумий даромадлари 173,5 триллион сўмни ташкил этган. Даромадлар реал ўсиш суръати 2023 йилнинг мос даврига нисбатан 11,5 фоиз юқори бўлди. Аҳоли жон бошига умумий даромадлар 4,7 миллион сўмдан тўғри келиб, бунда реал ўсиш суръати 9,2 фоизга етди.
Статистика агентлиги таҳлилига кўра, биринчи чоракда аҳоли жон бошига умумий даромадлар ҳажмининг энг юқори кўрсаткичи Тошкент шаҳрида кузатилди – 12,4 миллион сўм. Шу билан бирга, Навоий (7,4 миллион сўм), Тошкент (4,9 миллион сўм) Бухоро (4,9 миллион сўм) вилоятларида ўртачадан юқори даромадлар қайд этилди.
Аҳоли жон бошига умумий даромадлар ҳажмининг энг қуйи даражаси Қорақалпоғистон (3,4 миллион сўм), Сурхондарё (3,3 миллион сўм) ва Наманган (3,3 миллион сўм) вилоятларида қайд этилди.
Даромадларнинг энг юқори реал ўсиши Тошкент шаҳри (16 фоиз), Андижон (11,5 фоиз), Фарғона (9,9 фоиз) вилоятларида кузатилди. Навоий ( 8,6 фоиз), Самарқанд (8,3 фоиз), Сирдарё (7,7 фоиз), Хоразм (6,9 фоиз), Жиззах (6,9 фоиз), Тошкент (6,8 фоиз), Қашқадарё (6,2 фоиз) вилоятлари ҳамда Қорақалпоғистонда (5,3 фоиз) аҳоли жон бошига умумий даромадларнинг реал ўсиш суръатлари ўртача республика даражасидан паст кўрсаткични ташкил этди.
Аҳоли умумий даромадлари ўсишида ёлланма ишчилар даромадлари (32,1 фоиз), мустақил равишда банд бўлишдан (27,1 фоиз) ва трансфертлардан олинган даромадлардаги (27,8 фоиз) ўзгариш асосий омил бўлган.
Ҳудудлар бўйича аҳоли умумий даромадлари таркибида меҳнат фаолиятидан олинган даромадлар (ёлланиб ишловчиларнинг иш ҳақи ва мустақил равишда банд бўлишдан олинган даромадлар)нинг энг юқори улуши Навоий (75,3 фоиз), Тошкент (71,4 фоиз), Жиззах (69,4 фоиз) вилоятларида кузатилган. Аксинча, Самарқанд, Фарғона вилоятлари, Тошкент шаҳри ва Наманган, Андижон, Қашқадарё, Сурхондарё вилоятларида ҳамда Қорақалпоғистонда ўртача республика даражасидан паст кўрсаткич қайд этилган.
Уч ой давомида аҳолининг трансфертлардан олган даромадларининг 43,1 фоизи ижтимоий трансфертлар ҳиссасига тўғри келган. Ижтимоий трансфертлар таркибида пенсиялар энг кўп улуш – 77,9 фоиз, нафақалар 20,3 фоизни, стипендиялар 1,8 фоизни ташкил этган.
Маълумот учун, 2024 йил 1 апрель ҳолатига Ўзбекистонда доимий аҳоли сони 36 миллион 963 минг 300 кишини ташкил этган.
Аввалроқ Жаҳон банки мамлакат аҳолиси орасида даромадлар тенгсизлиги кучайиб бораётганидан хавотир билдирганди. Таҳлил қилинишича, аҳолининг бой қатламлари даромадларининг ўсиши камбағал қатламникига қараганда ниҳоятда юқори бўлиб қолмоқда.
“Масалан, 2022–2023 йилларда аҳолининг энг камбағал 10 фоизининг даромади 6 фоизга ўсди. Бироқ, аҳолининг энг бадавлат 10 фоизи даромадлари 30 фоиздан ортиқ ўсди”,—дея маълум қилган Жаҳон банки.
Хулосага кўра, агар тенгсизликнинг ўсиши юқори бўлмаганда республикада камбағаллик даражаси 5,5 фоиз пунктга пасайиши мумкин эди.
Изоҳ (0)