Ўзбекистон 2021 йилда кўмир қазиб олишни кескин оширди. Бу атроф-муҳит учун жиддий зарар
Ўзбекистонда 2021 йил якунларига кўра жами 5,1 млн тонна кўмир ишлаб чиқарилган бўлиб, мазкур маҳсулот ишлаб чиқариш бўйича сўнгги 5 йил давомида энг юқори кўрсаткич ҳисобланади. Бу ҳақда Давлат статистика қўмитаси хабар бермоқда.
Хусусан:
- 2017 йил 4,0 млн тонна, ўсиш суръати 104,4 фоиз;
- 2018 йил 4,2 млн тонна, ўсиш суръати 103,4 фоиз;
- 2019 йил 4,1 млн тонна, ўсиш суръати 97,1 фоиз;
- 2020 йил 4,1 млн тонна, ўсиш суръати 101,9 фоиз;
- 2021 йил 5,1 млн тонна, ўсиш суръати 122,4 фоиз.
Биргина ўтган йилнинг ўзида Ўзбекистонда кўмир қазиб олиш 1 млн тоннага кўпайган.
2022 йилнинг январь—июнь ойларида йирик корхоналар томонидан 2,5 млн тонна кўмир ишлаб чиқарилган. Бу ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 200 минг тоннага кўп. Жорий йилнинг етти ойида кўмир ишлаб чиқариш рекорд даражадаги 2021 йилдан ҳам кўп бўлди
Кўмирдан фойдаланишни қисқартириш — ҳаво сифатини яхшилаш учун беқиёс имконият беради.
Халқаро энергетика агентлиги (IEA) ҳисоб-китобларига кўра, энергетика соҳасида 2030 йилга бориб кўмирдан тўхтовсиз фойдаланиш 55 фоизга камайиши ва 2040 йилга келиб бутунлай тўхтатилиши керак.
Халқаро барқарор ривожланиш институтининг янги тадқиқотига кўра, нефть, газ ва кўмир қазиб олишни 2050 йилга келиб тугатиш имконсиз.
2021 йил ноябрь ойида бутун дунё ҳукуматлари Глазгодаги Иқлим ўзгариши конференциясида кўмирдан фойдаланишни тўхтатмаган ҳолда босқичма-босқич қисқартириш бўйича саъй-ҳаракатларни тезлаштириш мажбуриятини олди.
Ифлосланган ҳаво бутун дунё бўйлаб соғлиқ учун асоратларнинг асосий омили бўлиб, ҳар 9 ўлимдан 1 таси ҳавонинг ёмонлиги сабабли бўлади. Зарарли ҳаводан 2019 йилда тахминан 6,7 млн ўлим кузатилган.
