Озарбайжонга ҳарбийларни юбориш ҳақидаги лойиҳа Туркия парламентига киритилди

Туркия парламентига Озарбайжонга ҳарбийларни юбориш ҳақидаги буйруқ лойиҳаси киритилди, дея хабар бермоқда «РБК».

Ҳужжат матнида айтилишича, мамлакатга ҳарбийларни жўнатиш Озарбайжоннинг илтимосида ҳамда Россия билан Тоғли Қорабоғда тинчликка риоя қилиниши устидан мониторинг бўйича ҳамкорликда марказ яратиш ҳақидаги келишувда кўзда тутилган.

«Марказда ҳарбий хизматчилар, зарурият бўлганда эса ҳарбий бўлмаган мутахассислар фаолият олиб боради. Марказ фаолияти Озарбайжоннинг ҳудудий яхлитлигини таъминлаш чоралари нуқтаи назаридан Жанубий Кавказда тинчлик ва барқарорликни таъминлашга қаратилади, бу БМТ Хавфсизлик Кенгаши ва ЕХҲТнинг тегишли резолюцияларида ҳам ўз аксини топган», — дейилади ҳужжатда.

Шунингдек, таъкидланишича, Озарбайжонга туркиялик ҳарбийларни юбориш «Туркия миллий манфаатларига мувофиқ келади».

Тинчликпарварлик марказининг қаерда жойлашишини Озарбайжон ҳал қилади, ҳарбийларнинг сони, уларнинг миссияси доираси ва у ерда бўлиб туриш муддатини эса Туркия президенти маъмурияти белгилайди.

Сентябрь охиридан буён Тоғли Қорабоғда Арманистон ва Озарбайжон ўртасидаги жанговар ҳаракатлар давом этиб келаётган эди. Боку ва Ереван ҳарбий ҳолат эълон қилди ва бир-бирини тинч аҳоли вакилларига ҳужумларда айблади. Ўт очишлар оқибатида ҳарбий хизматчилар ҳам, тинч аҳоли ҳам қурбон бўлди.

Россия иштирокидаги музокаралар натижасига кўра, низо томонлари ўт очишни тўхтатишга қарор қилди. 10 ноябрга ўтар кечаси Арманистон бош вазири Никол Пашинян Озарбайжон ва Россия президентлари Илҳом Алиев ва Владимир Путин билан Тоғли Қорабоғда ўт очишни ва жанговар ҳаракатларни тўхтатиш тўғрисида келишув имзолади. Ҳужжатга кўра, Боку ва Ереван эгаллаб турган позицияларида тўхтаб, Тоғли Қорабоғ ҳудудининг бир қисми, шу жумладан, стратегик жиҳатдан муҳим Шуша шаҳри Озарбайжонга ўтади. Шартларда айтилишича, Арманистон 20 ноябргача Агдам ва Калбажар туманларини, 1 декабрга қадар Лачинни Озарбайжонга қайтариши керак эди. Шунингдек, келишув минтақага Россия тинчликпарвар кучларини киритишни назарда тутади. Низони тартибга солишда бошқа мамлакатлардан тинчликпарвар кучларнинг иштирокини ўша вақтда Москва рад этган эди.

Арманистон мудофаа вазирлиги ҳарбий адоват тугашининг сабабларини тушунтираётиб, Боку Анқарадан ҳарбий ёрдам олганини, Ереванга эса олдинги позициядагиларнинг ротациясини таъминлаш учун ҳарбийлар етишмаганини маълум қилганди. Низо чоғида Арманистон томони урушда Туркия махсус бўлинмалари қатнашганини бир неча марта айтганди.Туркиядан ёлланма қўшинлар Қорабоғга юборилгани ҳақида The Wall Street Journal ҳам Суриядаги манбаларига таяниб хабар берганди. Боку ва Анқара буни рад этганди.

Октябрь ўрталарида Озарбайжон президенти Илҳом Алиев Туркиянинг Тоғли Қорабоғ масаласини ечишдаги иштироки низонинг тугашини тезлаштириши мумкинлигини айтганди. «Туркиясиз бу минтақада ҳеч қайси масала ҳал бўлиши мумкин эмас. Буни сўнгги йиллардаги тарих кўрсатиб берди, бу кимгадир ёқиши мумкин, кимгадир эса йўқ, лекин бу ҳақиқат», — деган эди у.

Путин, Алиев ва Пашинян ўт очишни тўхтатиш ҳақида келишувни имзолаганидан кейин бир кун ўтиб, Россия ва Туркия мудофаа вазирликлари яна бир ҳужжат — Озарбайжон ҳудудида тинчликпарварлик миссияси учун қўшма мониторинг маркази ташкил қилиш ҳақидаги меморандумни имзолади, ушбу марказ битимга риоя қилиниши устидан назорат олиб боради ва «эски низони тартибга солиш учун асос» яратишга ёрдам беради, дея аниқлик киритганди Россия мудофаа вазири Сергей Шойгу.