Сўнгги вақтларда IQOS, GLO каби қиздирилган тамаки ускуналарини чекувчилар сони сезиларли кўпайди, бундай қурилмаларни ишлаб чиқарувчилар эса унинг сигаретга нисбатан хавфсиз эканини таъкидлаб келади. Бироқ Калифорния университети олимларининг хулосаларига кўра, қиздирилган тамакининг тутуни хавфли ва ҳатто кансероген хусусиятга эга.
Маълум бўлишича, IQOS ускунаси тутунининг 56 ингредиенти сир тутилган ҳамда уларда зарарли ва заҳарли моддалар меъёридан 10 каррагача кўплиги аниқланган. Шу билан бирга ишлаб чиқарувчи саратон касаллигига олиб келувчи 50 та ингредиент мавжудлигини ҳам сир тутган.
Айни вақтда яллиғланиш, гипоксия, қон босими, холестерин, ўпка фаолиятига таъсир бўйича IQOS ва сигарет чекувчиларда деярли фарқ аниқланмаган. Бу, тадқиқотчиларнинг фикрича, қиздирилган тамаки ускуналари зарарлилик даражаси бўйича сигаретдан қолишмаслигидан дарак беради.
Шу муносабат билан қиздирилган тамакининг зарарсизлиги ҳақидаги тасдиқланмаган гап-сўзлар аҳолини, биринчи галда ёшларни, шу билан бирга, бу турдаги маҳсулотларни қонун билан тартибга солиш устида ишлаётган ваколатли органларни ҳам чалғитиши мумкинлиги таъкидланмоқда.
"Бошқа мамлакатлар қилган хатоларини такрорлаб, қиздирилган тамаки маҳсулотларини қонунлар доирасидан ташқарида қолиб кетишига кўз юмиб туришимиз мумкин эмас. Масалан, АҚШда буни тартибга солиш анча кеч бошланган, унга қадар тамаки компаниялари ўз маҳсулотларини энг кўпини ‘ўнгга-чапга’ қилиб, айниқса ўсмирларга тарқатган. Натижада 2018 йилда ўсмир ёшида чекадиган болалар сони 36 фоизга кўпайган. Оқибатда узоқ йиллар давомида саъй-ҳаракатлар натижасида қўлга киритилган болалар ўртасида чекишнинг пасайиш тенденцияси чипакка чиқди. Қиздирилган тамакилар айнан ўсмирлар буғ ва ‘тутунъни ота-оналаридан яширишлари учун моделлаштирилган», — деб ҳисоблайди блогер ва юрист Хушнудбек Худойбердиев.
Кузатувчиларнинг фикрича, қиздирилган тамаки сигарет чекишга қараганда зарарли эмас деган даъво ўсмирлар ва янги чекувчилар учун бу зарарли одатга ўрганиб қолишнинг ибтидоси ҳисобланади. Қайд этишларича, бундай ускуналарда аксарият ҳолларда никотин миқдори сигаретдагидан ҳам кўп бўлади ва зарарли одатга ўрганиб қолиш таъсири йўқолмайди ҳамда ундан халос бўлишга ёрдам бермайди.
Шу сабабли, мутахассисларнинг фикрича, тутун ва қиздирилган тамакиларининг сигаретлар билан қонуний тенглаштириш ҳар қачонгидан ҳам зарур ва долзарбдир.
Изоҳ (0)