«Дарё» таҳририятига Самарқанд вилояти, Қўшработ туманида яшовчи Ғолиб Дўстқулов мурожаат қилиб, тумандаги табиий булоқлардан ҳосил бўлган кўлнинг суви ифлосланиши натижасида йилдан йилга камайиб кетаётганлигини баён этган. Мурожаатчининг айтишича, Қўшработ туманининг кўрки бўлган мазкур кўл авваллари аҳоли дам оладиган сўлим маскан ҳисобланган.
«Дарё» мухбири Фарҳод Норбўтаев воқеа жойида бўлиб, ҳолат билан танишди.
— Туманимиз марказида жойлашган ушбу кўл табиий булоқлардан чиқаётган сув эвазига пайдо бўлган. Сув танқис бўлган Қўшработ туманидаги бу кўлни тўлдирувчи булоқларнинг кўзлари ҳозирда балчиқ лойлар билан тўлиши эвазига унинг суви йилдан йилга камайиб бормоқда, — дейди Ғолиб Дўстқулов. — Биз кўлнинг ачинарли аҳволга келиб қолаётганлиги юзасидан мутасаддилар, хусусан, Қўшработ тумани ва Самарқанд вилояти ҳокимига мурожаат қилдик. Аммо ҳеч нарса ўзгармади.
Ғолиб Дўстқулов болалиги ўтган кўлни сақлаб қолиш мақсадида туман ҳокимлигига мурожаат қилиб, улар билан гаплашган. Ҳокимлик вакиллари август ойида бориб ўрганишларини билдиришган. Аммо белгиланган муддат ўтиб кетган бўлса-да, ҳеч ким келиб аҳволни ўрганмаган.
— «Бир ойдан кейин қилиб берамиз, ёғингарчилик бўлиб қолди», деб баҳона қилди. Ваҳолангки, Қўшработ туман ҳокими кўлни тозалашга ваъда берган эди. Лекин ҳеч қанақа ўзгариш бўлмади. Ҳеч ким келиб ҳам кўрмади. Бу сувга умуман чўмилиб бўлмайди. Сувнинг туби балчиқ бўлиб ётибди. Шу ҳолатда кетса, яна 5 йилдан сўнг кўлни ҳам йўқотамиз, — дейди Ғолиб Дўстқулов.
Маҳаллий аҳолининг айтишича, аввалари кўл атрофи болалар дам олиш оромгоҳи ва истироҳат боғи бўлган. Ёзнинг иссиқ кунларида нафақат Қўшработ, балки қўшни туман аҳли ҳам келиб, шу ерда дам олиб кетган. Кўлда қайиқлар, унинг атрофида турли кўнгилочар масканлар бўлган. Айни пайтда кўлнинг бир қисми қуриб бўлган. Энди асосий кўл ҳам аста-секин қуриб бормоқда. Аммо бу муаммони ўрганиб, унга барҳам берадиган масъулнинг ўзи йўқ.
— Сувдан сассиқ балчиқ ҳиди келади. Ҳозир бу ерда чўмилиш мумкинми-йўқми, буни ҳам билмаймиз. Давлат санитария-эпидимология маркази туман бўлими ходимлари бирор маротаба келиб текширмаган, ўзининг хулосасини айтмаган, — дейди Ғолиб Дўстқулов. — Бу кўлнинг таги тозаланиб, балчиғи олинса, ҳам сув кўпаяди, ҳам тоза бўлади. Қолаверса, бемалол чўмилиш имконияти яралади.
Маълум бўлишича, 35 йилдан буён тозаланмаган кўл маълум муддат тадбиркорларга берилган. Тадбиркорлар балиқ боқиш мақсадида табиий кўлни ҳар хил чиқиндилар билан тўлдириб ташлаган.
– Сувга ҳар хил гўштларни олиб келиб, қуртлатиб, балиққа ем қилиш учун ташлашарди. Ҳатто эшакларни сўйиб келиб, кўл ёнига осиб қўйиб, қуртлатиб, балиқларга едирарди. Балиқлар қуртдан озиқланар экан. Айнан шунинг ҳисобига 7-8 йилдан буён кўл ачинарли аҳволга келиб қолган, — дейди Ғолиб Дўстқулов.
Атрофи дарахтлар билан ўралган кўлда авваллари болалар оромгоҳи бўлган. Ҳозир эса тумандаги оромгоҳлар йўқолиб кетган, болалар ёзги таътилда мактабда ташкил қилинган оромгоҳга боришади. Аммо у ерда ҳам етарли шароит бўлмайди.
– Мактабларда ташкил қилинадиган ёзги оромгоҳларнинг ўтирадиган ошхонаси талабга жавоб бермайди. Ушбу кўл атрофи салқин ва яхши жойлар эди. Болаларни оромгоҳга юборишимиз керак. Унда ҳам йўлланма келса, Ургут туманига юборамиз. Ургут биздан 140 километр узоқда жойлашган. Олдимизда турган оромгоҳ эса кўз ўнгимизда йўқ бўлиб кетмоқда. Бу туманимиздаги мутасадди раҳбарларнинг бепарволиги оқибатидан, — дейди Ғолиб Дўстқулов. —Бу ерларни тозалаб, катталар ва болалар учун шароит қилиб бериш керак. Қўшработликлар ушбу сув ҳавзасини сақлаб қолиш, табиий сув ўз-ўзидан йўқолиб кетмаслигини истайди.
Изоҳ (0)