• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12557.56
    • RUB159.44
    • EUR14809.13
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +34°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Маслаҳатлар

    Чақмоқ бўлганда нима қилиш керак?

    Кўпинча чақмоқ атрофдаги баландроқ қурилган объектларга, масалан, биноларнинг тутун чиқариш воситаларига, ёнғинга қарши қурилган депо минорасига ёки айрим якка турган биноларга тушиши мумкин, дея ёзади Самарқанд вилояти ФВБ ходими сержант М.Соҳибназаров.

    Фото: Архив

    Фото: Архив

    Жуда баланд объектлар, масалан, радиотелевидение антенналарига, минораларга чақмоқ унинг учига эмас, балки бирмунча пастки нуқтасига тушади, буни объектлар ўз атрофига тўпланган зарядлар таъсири сифатида кўрсатиш мумкин. Чақмоқнинг ёғоч асосларга ўрнатилган металл ўтказгичлар ва алоқа воситаларига тушиши жуда хавфли ҳисобланади. Катта амплитудага эга бўлган электр зарядлари алоқа симларига ўтиши уларнинг ўтказгич симлари орқали тез тарқалишига олиб келади ва бу симларга уланган радио карнайлари, алоқа воситалари ва аппаратураларнинг бузилиши ҳамда улар орқали ерга ўтиши натижасида кутилмаган ердан ёнғин чиқиши ва кутилмаганда алоқа воситаларидан фойдаланаётган одамларни электр таъсирига тушиб қолишига сабабчи бўлади. Чақмоқнинг катта қувватдаги электр ўтказиш линияларига тушиши электр зарядларининг ерга ўтиб кетишига, шунингдек, электр ўтказгичлар ўртасида бир-бирига нисбатан ёйсимон тўқнашув пайдо бўлиши, симлардаги токнинг автоматик ўчириб қўйилишига олиб келади, баъзи ҳолларда электр симларининг кучли кучланишини кўтара олмасдан эриб, узилиб кетиш ҳоллари ҳам бўлиши мумкин.

    Шунингдек, чақмоқлар ер юзига тушганда кўпроқ баланд дарахтларга (айниқса терак, чинор, тут ва мевали дарахтларга) уриши мумкин. Шу сабабли чақмоқ пайтида баланд дарахтлар остидан паноҳ изламанг.

    Ёпиқ бинолар ва автомобиль салони чақмоқ уришидан яхши ҳимоя жойи бўлиши мумкин, бироқ бино ичидаги ерга уланган металл қисмлар ва автомобилнинг металл қисмларига асло тегиш мумкин эмас.

    Чақмоқ урган жойда бўлган инсонлар унинг турли таъсирларидан жабрланиши мумкин. Масалан, биринчи навбатда етиб келадиган салбий таъсири кучли ёруғлик нуридан кўз пардаларининг шикастланиши, кучли электр токидан тўқималар ва ички аъзолар, юқори энергия ҳароратидан тери ва тана аъзоларнинг куйиши, зарба тўлқинидан ташқи аъзолар ва суяклар шикастланиши, кучли товуш тўлқинидан эшитиш тизими, қулоқ пардалари жароҳатланиши мумкин. Кучли чақмоқ урган одамнинг танасида куйган чуқурчалар ёки кўкимтир-қора доғлар пайдо бўлади. Электр токи инсон танасида сақланиб қолмайди, шу сабабли чақмоқ урган одамга зудлик билан тиббий ёрдам кўрсатиш мумкин. Бунда биринчи навбатда унинг нафас олиш жараёни тикланиши шарт, у нафас олмаётган бўлса сунъий нафас бериш, ўпка реанимацияси ўтказилади. Шу билан бирга юрак уриши текширилиб, юрак урмаётган бўлса, давомли юрак массажи реанимацияси ҳам олиб борилиши ва албатта тез тиббий ёрдамга мурожаат қилиниши зарур.

    Эслаб қолинг, чақмоқ уришидан ҳимояланиш учун чақмоқ пайтида имкони бўлса ташқарига чиқманг, агар ташқарида бўлсангиз тезроқ ёпиқ бино ичига киринг. Автомобилда бўлсангиз тўхтаб, чақмоқ тугагунича ичида бўлиб туринг. Агар тоғда, дала-даштда бўлсангиз якка турган дарахт тагида беркинманг. Очиқ ва имкон қадар пастқам, металл буюмлардан узоқроқ, қуруқ жойда бошингизни тиззалар орасига олиб, бош устини қўл билан беркитиб, ўтириб олинг.

    Чақмоқ таъсирида ҳайвонларда ҳам инсонлардаги каби шикастланиш ва жароҳатлар кузатилади.

    Чақмоқ урган жойда бўлган биноларда зарба тўлқини натижасида қисман бузилиш, дераза ойналарининг синиши, кучли энергия таъсирида ёнғинлар кузатилиши мумкин.

    Чақмоқ урган дарахтларда ҳам унинг шохларини синиб кетиши ва ёниш каби жараёнлар бўлиши мумкин. Унутманг чақмоқларнинг ҳам табиатда ўз вазифаси бор, чақмоқлар ернинг зарядсизланган электр майдонини тез-тез зарядлаб туради. Бундан ташқари атмосферада чақмоқлар таъсирида, бизни космос ва қуёшдан келаётган радиоактив, ультрабинафша нурлардан ҳимоялаб турувчи озон қатлами, яъни кўп миқдорда О3-озон гази ҳосил бўлади. Чақмоқларнинг электр разряди натижасида табиатда тириклик учун зарур бўлган аминокислоталар пайдо бўлади.

    Ўзингизни ва яқинларинигизни чақмоқ уришидан асранг!

    16.06.2019, 12:51   Изоҳ (0)   69102
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Уйни кондиционерсиз салқинлатишнинг 7 усули

    11.06.2018, 18:21

    Кедаларни қандай қилиб осон тозалаш мумкин?

    29.04.2018, 15:26

    Кўп вазифалилик киши онгига қандай таъсир кўрсатади?

    25.04.2018, 17:38

    Унумдорлик ва саломатликни яхшилашга ёрдам берувчи 5 маслаҳат

    25.04.2018, 17:00

    Ортиқча вазнни тез йўқотишга ёрдам берувчи 6 озиқ-овқат

    23.04.2018, 15:27

    Иродани  чиниқтиришнинг  4  усули

    11.04.2018, 05:35
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Фарғона вилоятида мўл ҳосил: фермерлар 95 центнердан ортиқ ғалла етиштирди 


    Бургер ва лавашдан тортиб кабоб ҳамда flat white’гача — барчаси бир жойда!  


    Fitch Kapitalbankнинг рейтингини "Ижобий" прогноз билан тасдиқлади


    HONOR илҳомлантирувчи AI технологияларга эга HONOR 400 сериясини тақдим этди


    SonetUzStyle – ижодий контент учун Kia Sonet совға қиламиз


    “Ўзбекгидроэнерго” АЖнинг халқаро кредит рейтинги ББ (барқарор) даражасига кўтарилди


    Ҳудудий электр тармоқлари” АЖ Fitch Ratings агентлигининг халқаро кредит рейтингини “BB, барқарор” даражасига оширди


    “АлоқаБанк” ёшлар билан ишлашга оид дастурларни кенгайтирмоқда


    Смарт Business ва UZCARD Фарғона тадбиркорлари учун янги имкониятлар эшигини очмоқда 


    NRG Uzbekistan 60 гектар майдонда "шаҳар ичида шаҳар" кенг кўламли турар-жой лойиҳасини ишга туширмоқда


    NRG Uzbekistan замонавий ва кенг мажмуа — Мафтун Макон турар жой мавзесини қуриш бўйича улкан лойиҳани амалга оширмоқда


    Fitch Ratings “Бизнесни ривожлантириш банки” АТБ кредит рейтингини оширди 


    Тошкентда навбатдаги САГ XL гилам дўкони ўз ишини бошлади


    Инфляция ва жамғармалар: Нега пул ўз қийматини йўқотади?


    Имзодан Engelberg премиум ромлари ҳашаматликнинг тимсолидир

     

    Тавсия этамиз

    СССРнинг қўшни давлатга босқини тарихи: Афғонистонда ёдгорлик ўрнатилган ягона совет аскари ким эди?

    5 июл, 15:22

    “Эришиб бўлмайдиган балл белгилангани йўқ” — “Эл-юрт умиди” жамғармаси ижрочи директори

    4 июл, 22:11

    “АҚШ ўйиндан чиқмоқчи”. Украина Қўшма Штатлар ёрдамисиз қаергача бора олади?

    4 июл, 19:55

    Исроил АҚШга ҳужум қилган кун: ўнлаб америкаликларни ўлдириш бу англашилмовчилик эдими ёки фитна?

    2 июл, 19:45
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Сирдарёда 892 млн сўмлик ноқонуний заргарлик савдоси фош этилди

    Ўзбекистон | 5 июл, 22:22

    Суперлига. “ОКМК” Муборакда “Машъал”ни мағлуб этди

    Спорт | 5 июл, 22:20

    Исроил Эроннинг бешта ҳарбий объектга зарба берганини яширгани аниқланди

    Дунё | 5 июл, 22:05

    БМТ ишчи гуруҳи Гулнора Каримова ордерсиз ҳибсга олингани ҳақида хулоса чиқарди

    Ўзбекистон | 5 июл, 21:44

    Тошкентда июнь ойида тиланчилик билан шуғулланган 70 кишига нисбатан маъмурий қамоқ жазоси тайинланган

    Ўзбекистон | 5 июл, 20:28

    Макрон Стармердан Фаластинни давлат сифатида тан олишни талаб қилмоқда — Telegraph

    Дунё | 5 июл, 19:50

    Тошкентда навбатдаги САГ XL гилам дўкони ўз ишини бошлади

    Реклама | 5 июл, 19:30

    Трамп Эронни уран бойитиш ишларини давом эттираётганликда айблади

    Дунё | 5 июл, 19:05

    Бургер ва лавашдан тортиб кабоб ҳамда flat white’гача — барчаси бир жойда!

    Реклама | 5 июл, 18:48
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.