Деярли ҳар йили қиш ёки ёз мавсуми бошланишида яқинлашиб келаётган қиш ёки ёзнинг анормал бўлиши ҳақида маълумотлар тарқалади. Уларда кўпинча ғайритабиий совуқ ёки иссиқ ҳақида ваҳимали хабарлар кўпчиликнинг эътиборини тортади, деб ёзади ЎзА.
Жорий йилда ҳам об-ҳаво борасида бир-бирига зид хабарлар тарқалмоқда. Ўзгидромет бош синоптиги Ирина Зайцева бу борада ўзининг мулоҳазалари ва маълумотларни тақдим этди.
– Бугунги кунда нафақат Ўзбекистонда, балки бутун дунёда 5-7 кунлик прогнозлар энг ишончли ҳисобланади, – дейди И.Зайцева. – 10 кунгача бўлган маълумотларда катта ноаниқлик учрайди. Яъни прогноз хатосининг эҳтимоли жуда юқори. Буни ҳар хил нашрлар ёки веб-сайтларда эълон қилинган хабарлар билан солиштиришингиз мумкин.
Бироқ, кейинги вақтларда одамларнинг узоқ муддатли, бир ой ёки бир мавсумнинг об-ҳавосини билишга бўлган талаби ортиб бормоқда. Жамиятда, дунёдаги олимлар ва тадқиқотчилар мавсумий прогнозлаш муаммосига жалб қилинган. Бироқ, бу йўналишдаги барча саъй-ҳаракатларга қарамасдан, дунёда мавсумий прогнозларни амалга ошириш учун ишончли методологиялар мавжуд эмас.
Мутахассислар сўнгги 10 йилда Миллий метеорология хизмати мавсумий прогнозлар учун минтақавий форумлар сифатида танилган инновацион жараённи амалга оширмоқда. Мисол учун, жорий йилнинг ноябрида Москвада NEACOF-15 мавсумий прогнозлаш бўйича минтақавий форум ўтказилди.
Унда МДҲга аъзо давлатларнинг гидрометеорология хизмати мутахассислари биргаликда МДҲ мамлакатлари учун қиш мавсуми учун мавсумий прогнозни ишлаб чиқди. Унга кўра, етакчи жаҳон прогноз марказларининг ҳисоб-китоблари қиш мавсумида ўртача ҳарорат бўлиши, кўп йиллик қадриятларга яқин ҳарорат такрорланишини таъкидламоқда.
Агар декабрь ойи ҳақида айтадиган бўлсак, ҳисоб-китобларга кўра, бу вақтда ўртача ҳарорат кузатилади. Бир ой давомида ҳароратнинг ўзгариши тунда 2-7° илиқдан 2-7° совуқ, кундузи 12-17° иссиқдан 0-5° гача бўлади.
Январь ва февраль ойларининг умумий шакли ҳақида гапиришга эса жуда эрта. Биз фақат Марказий Осиё қишининг иқлимий хусусиятларини эсга оламиз. Ўзбекистонда қиш қисқа ва қорсиз бўлади. Уларнинг характерли хусусияти — совуқ ва иссиқ тўлқинлар қиш давомида бир-бири билан алмашинади ва ҳароратни кескин ўзгартиради. Паст ҳароратли фонда тушаётган қор тез эригани учун барқарор қор қоплами кузатилмайди.
Сўнгги йилларда жуда совуқ об-ҳаво шароитининг энг узун даври 2007—2008 йилларнинг қиш мавсумида кузатилган. У декабрнинг охиридан февраль ойининг ўрталарига қадар давом этган эди.
Изоҳ (0)