Quyosh faolligining ortishi Ilon Maskka tegishli SpaceX kompaniyasining Starlink sun’iy yo‘ldoshlari xizmat muddatining qisqarishiga va ularning Yerga erta qaytishiga sabab bo‘lmoqda. Bu haqda The Daily Galaxy xabar berdi.
Olimlarning aniqlashicha, quyosh faolligi ortgan paytlarda sun’iy yo‘ldoshlar Yer atmosferasiga kutilganidan tezroq kirib kelmoqda. Bu esa ularning xavfsiz qaytishi borasidagi mavjud qarashlarni shubha ostiga qo‘yadi.
Tadqiqotlar 2020–2024-yillar oralig‘ida, ya’ni quyosh faolligi oshgan davrda o‘tkazilgan. Bu davrda 523 ta Starlink sun’iy yo‘ldoshi orbitani tark etib, Yer atmosferasiga qaytgan. Olimlar buni quyosh faolligi sabab yuzaga keladigan geomagnit bo‘ronlar bilan izohlaydi.
Ushbu bo‘ronlar Yer atmosferasining yuqori qatlamlarini isitar ekan, bu qatlamlar kengayib, sun’iy yo‘ldoshlarga nisbatan qarshilikni oshiradi. Natijada yo‘ldoshlar sekinlashadi va orbitani oldinroq tark etishga majbur bo‘ladi.
Odatda Starlink sun’iy yo‘ldoshlari orbitada 5 yilgacha faoliyat yuritadi. Ammo geomagnit faollik tufayli ularning xizmat muddati o‘rtacha 10–12 kunga qisqarmoqda. Bundan tashqari, atmosferaning isishi sun’iy yo‘ldoshlar o‘rtasidagi to‘qnashuv xavfini ham oshiradi.
Chunki ko‘plab kosmik operatorlar foydalanadigan orbital modellar bunday holatlarda yuzaga keladigan yuqori qarshilikni yetarli darajada inobatga olmaydi, deyiladi xabarda.
Izoh (0)