• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12676.11
    • RUB161.56
    • EUR14975.56
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +39°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Maslahatlar

    Bola psixikasining buzilishiga sabab bo‘ladigan o‘yinchoqlar

    O‘yinchoqlar bola tasavvurining shakllanishi, uni fikrlashga undashi uchun muhim sanaladi. Lekin ayrimlari bolaning ruhiy holatiga ta’sir qilib, atrofidagi olam haqida noto‘g‘ri tushunchaga ega bo‘lishi va hatto zo‘ravon bo‘lib qolishiga ham sababchi bo‘ladi.

    Foto: “Liza”

    Foto: “Liza”

    Transformerlar/maxluqlar va agressiv qahramonlar

    Bunday o‘yinchoqlar bolada (ayniqsa, haddan ortiq faol bo‘lsa) agressivlikni uyg‘otadi, vazmin bolalar esa o‘z qobig‘iga o‘ralib olishi mumkin. O‘yinchoq nafaqat bolaning o‘zini tutishi o‘zgarishiga, balki tunda qo‘rqinchli tushlar ko‘rishiga ham olib keladi.

    Interaktiv o‘rgatish xususiyatiga ega bo‘lgan o‘yinchoqlar

    Istalgan do‘konda topish mumkin bo‘lgan, birgina tugma bosilganda harflarni aytib berishi, qo‘shiq kuylashi va raqamlar ketma-ketligida sanashi mumkin bo‘lgan gadjetlar psixologlarning fikricha bolaning rivojlanishiga to‘sqinlik qiladi. Bunday aqlli o‘yinchoqlar bolani fantaziya qilishi va mustaqil o‘ylashiga qo‘yib bermaydi. Rangining haddan ortiq yorqinligi sabab esa stress keltirib chiqarishi ham mumkin.

    Tabiiy shakl, rang va hajmda bo‘lmagan o‘yinchoqlar

    O‘yinchoq mavjud qonuniyatlar asosida, tabiiy rang va ko‘rinishi masalan, ayiq jigarrang boshqa hayvonlar ham o‘z shakli va rangidek bo‘lishi kerak. Klassik psixologiya noodatiy qahramonlar bola psixikasi uchun zararli deb hisoblaydi. Ayniqsa, maktabgacha bo‘lgan davrda bolada dunyo haqida tasavvur shakllanadi va ko‘rgan har qanday predmet xotirada uzoq vaqt saqlanib qoladi. Bu degani bola kichikligidan ayiq qo‘ng‘ir rangda, dazmol issiq, bolg‘a esa og‘ir bo‘lishini tushunishi kerak. Yumshoq, puflanadigan bolg‘a singari o‘yinchoqlar esa tasavvurning to‘g‘ri shakllanmasligiga olib keladi. Bu, ayniqsa, fantaziya va nutqni rivojlanishiga ta’sir ko‘rsatadi.

    Qo‘g‘irchoqlar

    Barbi qo‘g‘irchoqlari bolalar o‘yinchoqlari orasida doim mashhur bo‘lgan. Bugungi kunda L.O.L va boshqa qo‘g‘irchoq analoglari ham yo‘q emas. Ammo tuzilishi jihatidan oshirib yuborilgan qo‘g‘irchoq turlari qizlarning kelajakda o‘zidan kamchilik qidirishi, onalikka nisbatan noto‘g‘ri munosabat shakllanishi va boshqa salbiy oqibatlarga olib keladi. Britaniyalik olimlar bolaligida barbi qo‘g‘irchoqlarini o‘ynagan qizlar o‘smirlik davrida psixologik o‘zgarishlar bilan namoyon bo‘ladigan, ovqat hazm a’zolari kasalliklari, anoreksiya va bulimiya ko‘proq kuzatilishi ma’lum qilingan.

    Jarrohlik amaliyotida ishlatadigan to‘plam

    Do‘konlarda maniken tanasiga joylanishi kerak bo‘lgan a’zolar yoki jarrohlik amaliyotida ishlatiladigan to‘plamli o‘yinchoqlarni uchratish mumkin. Lekin ular orasida zararlilari ham yo‘q emas. Mutaxassislarning fikricha, anatomiyani ma’lum yoshda kattalar kuzatuvi ostida o‘rganilmasa, psixikaga noto‘g‘ri ta’sir qiladi.

    Turli vazifalarni bajaradigan chaqaloq ko‘rinishidagi o‘yinchoqlar

    Idishdan sut ichadigan, baland ovozda yig‘laydigan va kuladigan qo‘g‘irchoqlar qizlarga qilinadigan sovg‘alar orasida eng ko‘p uchraydigani sanaladi. Qizlarga ona-bola rolini o‘ynash imkonini beruvchi mazkur o‘yinchoq aslida bolalar fantaziyasini cheklanishi hamda tasavvurning noto‘g‘ri shakllanishiga sababchi bo‘ladi. Negaki u faqatgina vaqti-vaqti bilan yig‘laydi, uning xarxashalari esa bolada psixoz keltirib chiqarishi mumkin.

    Buzish kerak bo‘lgan o‘yinchoqlar

    Mutaxassislarning fikricha, qurish emas buzishga mo‘ljallangan o‘yinchoqlarni xarid qilmaslik kerak. Chunki bunday antikonstruktorlar bolada zo‘ravonlik qilish istagi paydo bo‘lishiga undashi va buzg‘unchilik qilganidan keyin rohat hissini tuyishiga sabab bo‘lishi mumkin. Biron narsani buzishga o‘rgangan bola o‘yinni hayot bilan qorishtirib qo‘yishi va boshqalarga ham zarar yetkazishi mumkin.

    Mavzuga doir:

    • Bolaning kelajakda qashshoq inson bo‘lishiga olib keladigan tarbiyadagi xatolar
    • O‘tish davri: O‘smirlarni tarbiyalashda qo‘l keladigan tavsiyalar
    • Qizingizga aytish tavsiya qilinmaydigan jumlalar
    • Oddiy yumushni, kichik sarguzashtga aylantiring. Bolani saranjomlikka o‘rgatish uchun 7 tavsiya
    • Bola salomatligiga zarar yetkazishi mumkin bo‘lgan o‘quv qurollari
    • Farzandingizga aytish yaxshi oqibatga olib kelmaydigan 8 jumla
    • Bola dars qilishni istamasa, qanday yo‘l tutish kerak?

    10.10.2020, 20:48   Izoh (0)   42836
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Nima sababdan smartfondan uyg‘otgich sifatida foydalanish tavsiya etilmaydi?

    09.10.2020, 09:27

    Bolaning kelajakda qashshoq inson bo‘lishiga olib keladigan tarbiyadagi xatolar

    07.10.2020, 21:59

    Non, sabzavot, meva va yormalarni qanday saqlash kerak? Mahsulotlar tez aynib qolmasligi uchun tavsiyalar

    06.10.2020, 18:26

    Agar sizda koronavirusning yengil formasi aniqlangan bo‘lsa, nima qilish kerak? 9 ta foydali maslahat

    06.10.2020, 14:44

    Qosh shakli xarakter haqida nimalarni so‘zlaydi? Yulduzlar misolida izoh beramiz (foto)

    06.10.2020, 09:56

    Oqargan sochlarni bo‘yoqsiz yashirishning 4 usuli

    05.10.2020, 19:47
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    NRG Uzbekistan zamonaviy va keng majmua — Maftun Makon turar joy mavzesini qurish bo‘yicha ulkan loyihani amalga oshirmoqda


    Hududiy elektr tarmoqlari” AJ Fitch Ratings agentligining xalqaro kredit reytingini “BB, barqaror” darajasiga oshirdi


    Fitch Ratings “Biznesni rivojlantirish banki” ATB kredit reytingini oshirdi 


    Faqat tekshirilgan foydalanuvchilar: nima uchun to‘lov ilovalari  shaxsni tasdiqlashni so‘raydi


    Yoz osmonning o‘zidayoq boshlanadi: Silk Avia Toshkentdan Issiqko‘lga kunlik aviaqatnovlarni yo‘lga qo‘ymoqda


    Kapitalbank investitsiyalari – O‘zbekiston yoshlari kelajagiga sarmoya


    Toshkentda Sting brendi homiyligida "Formula-1" filmining premyerasi bo‘lib o‘tdi


    “AloqaBank” yoshlar bilan ishlashga oid dasturlarni kengaytirmoqda


    BI Group va Asakabank O‘zbekistonda tijorat ko‘chmas mulki uchun biznes ipotekasini ishga tushirdi


    Qashqadaryoning Chimyoni – Miraki haqida siz bilmagan faktlar


    Qashqadaryo va Buxoroda amalga oshirilgan quyosh energiyasi loyihalariga 1 yil to‘lishi munosabati bilan rasmiy tadbir bo‘lib o‘tdi


     Navoiy innovatsiyalar universiteti: zamonaviy bilim sari ishonchli qadam 


    Qayerga investitsiya kiritish mumkin? Qanday aktiv turlari mavjud? 


    Fitch Kapitalbankning reytingini "Ijobiy" prognoz bilan tasdiqladi


    “Kia Go!”: Kia Sonet egalarining uchrashuvi – yil davomida birga

     

    Tavsiya etamiz

    NATO tarixi – dunyodagi eng qudratli harbiy tashkilotning obro‘si pasaymoqdami?

    26 iyun, 20:31
    Audio Icon

    Joy hammaga yetardi: Jeyms Kemeronga ko‘ra, “Titanik” yo‘lovchilarining omon qolish imkoniyati bo‘lgan

    25 iyun, 23:50

    “Trampning Titanigi to‘xtaydi” — Eron elchisi

    25 iyun, 13:39

    AQSHning Yaqin Sharqdagi harbiy bazalari soni nechta va qayerda joylashgan?

    24 iyun, 19:05
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Bokuda Shavkat Mirziyoyevni rasmiy kutib olish marosimi bo‘lib o‘tdi (foto)

    O‘zbekiston | 2 iyul, 17:14

    “Arsenal” “Sporting” hujumchisi bilan kelishuvga erishdi

    Sport | 2 iyul, 17:09

    Ozarbayjon rus tilidagi maktablarni yopishni boshlaydi

    Dunyo | 2 iyul, 17:05

    AQSHda ayol ChatGPT yordamida 23 ming dollarlik kredit qarzidan qutuldi

    Dunyo | 2 iyul, 16:55

    “O‘zgidromet” iyulda eng issiq havo kuzatiladigan kunlarni e’lon qildi

    O‘zbekiston | 2 iyul, 16:42

    O‘zbekistonda may oyida eng ko‘p odamni ish bilan taʼminlagan korxonalar top o‘ntaligi eʼlon qilindi

    O‘zbekiston | 2 iyul, 16:40

    Hududiy elektr tarmoqlari” AJ Fitch Ratings agentligining xalqaro kredit reytingini “BB, barqaror” darajasiga oshirdi

    Reklama | 2 iyul, 16:30
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.