Саудия Арабистони ташқи ишлар вазири Ар-Риёднинг Эрон билан муносабатларни тиклашга тайёрлигини билдирди

Саудия Арабистони ташқи ишлар вазири Фейсал ибн Фархон ас-Сауд Ар-Риёднинг Эрон билан муносабатларни тиклашга тайёрлиги, бироқ Теҳрон бу борадаги музокараларга жиддий эътибор қаратмаётганини маълум қилди. Бу ҳақда Al Arabia телеканалига асосланиб,  NBC News хабар берган.

«Эрон билан тинчлик музокаралари учун қўлимизни чўзганмиз, аммо нариги томон бу борада ўзига масъулиятни олмаяпти», – деган Фейсал ибн Фархон ас-Сауд телеканалга берган интервьюсида.

Саудия Арабистони Эрон билан дипломатик муносабатларни 2016 йил январь ойида Теҳрондаги элчихонаси олдида Ар-Риёдда таниқли дин арбобини қатл қилинишига қарши ўтказилган норозилик намойишлари сабаб тўхтатган. Шундан буён мамлакатлар ўртасидаги муносабатлар кескинлашуви давом этиб келмоқда, АҚШ собиқ президенти Дональд Трамп Теҳронга босимни ошириб, ушбу вазиятни янада мураккаблаштириб юборганди.

Саудия Арабистони ташқи ишлар вазирининг баёноти Эрон ТИВ раҳбари Жавод Зарифнинг Форс кўрфазидаги араб давлатларининг Теҳрон билан дипломатик муносабатларни қайта тиклаш борасидаги Қатар вакилининг ташаббусини олқишлаб, мамлакатнинг Яқин Шарқнинг бошқа давлатлари билан вазиятни ўнглашдан манфаатдор эканини билдирганидан кейин, орадан икки кун ўтгач янгради.

Теҳрон қўшнилари билан музокараларни бошлашга тайёрлигини аввал ҳам бир неча марта маълум қилганди. Эрон томонидан «Ормуз тинчлик интилишлари» (UМID) ташаббуси илгари сурилган, бу орқали Форс кўрфазидаги тинчлик ва яқин қўшничилик алоқаларини тиклаш лозимлиги қайд этилганди.

Шаҳзода Фейсал Эроннинг ўзаро мулоқот ўрнатишга бўлган ҳаракатлари ички инқироздан чиқишга бўлган уриниш эканини таъкидлади.

Ар-Риёд Вашингтоннинг 2018 йилда Теҳрон билан тузилган Ядро келишувидан чиқишида асосий кучлардан бири бўлган, ушбу воқеадан кейин АҚШ Эронга нисбатан санкцияларини жорий этганди.

Саудия Арабистони ТИВ раҳбари Эрон билан тузилган ушбу ядро келишуви ҳақида фикр билдирар экан, АҚШнинг янги президенти Жо Байденнинг Форс кўрфазидаги барча иттифоқчилари, жумладан, Исроилни Эрон билан ядро дастури, ракеталар ва минтақадаги стратегик мақсади бўйича келажакдаги келишувлар музокараларининг иштирокчиси бўлишига ваъда берганини қайд этди.

Шаҳзода Фейсал минтақадаги мамлакатлар томонидан мувофиқлаштириш ишлари етарли даражада олиб борилмаганлиги сабабли ҳам ядро келишуви шартлари бузилгани ва шартнома ўз кучини йўқотганини айтди.

«Биз келишувни ҳар томонлама асосланган қилиш борасида АҚШ билан маслаҳатлашувлар олиб борамиз. Европа давлатлари ҳам Теҳрон билан имзоланган аввалги ядро келишувида камчиликлар кўп бўлганини яхши тушунади», – деган шаҳзода.

Эрон ядро келишуви бўйича музокаралар қайта тикланишини инкор қилган. Теҳрон АҚШ ядро келишуви юзасидан музокараларни тиклаш масаласига қайтишдан олдин санкцияларни бекор қилиши зарур деб ҳисобламоқда.

Эслатиб ўтамиз, 2020 йил охирида Эрон парламенти мамлакатнинг ядровий фаолиятини тиклаш бўйича лойиҳанинг умумий қоидаларини маъқуллаганди.