O‘zbekistonda qurol to‘g‘risidagi qonunchilik takomillashtiriladi

Oliy Majlis Senatining Mudofaa va xavfsizlik masalalari qo‘mitasi “qurol to‘g‘risidagi qonunchilikni takomillashtirish” munosabati bilan ayrim qonun hujjatlariga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritishni ko‘rib chiqmoqda. Bu haqda Oliy Majlis Senati matbuot xizmati ma’lum qildi.

Qonun 14 ta moddadan iborat bo‘lib, uning asosida 11 ta qonunga o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish nazarda tutilmoqda.

Senator Farhod Boqiyevning so‘zlariga ko‘ra, amaldagi “Qurol to‘g‘risida”gi qonunda fuqarolik va xizmat quroli hamda o‘q-dorilar sohasida litsenziyalash va ruxsatnoma berish vakolati Milliy gvardiya organlariga yuklatilgan. Biroq fuqarolik va xizmat quroli hamda o‘q-dorilarni saqlash qoidalariga rioya qilinishi ustidan nazorat, aniqlangan qoidabuzarliklar bo‘yicha chora ko‘rish esa ichki ishlar organlariga yuklatilgan.

Farhod Boqiyevning qayd etishicha, xorijiy davlatlarda qurol muomalasi sohasidagi munosabatlar, ya’ni litsenziyalash va ruxsatnoma berish hamda ularning talablariga rioya etilishini nazorat qilish vakolati yagona davlat organiga topshirilgan.

“Shu sababli respublikamizda ham qurol sohasida litsenziya va ruxsatnoma berish hamda nazorat qilish funksiyalarini yagona davlat organiga o‘tkazish zaruriyati mavjud”, — degan Senatning mudofaa va xavfsizlik masalalari qo‘mitasi a’zosi.

U, shuningdek, “Qurol to‘g‘risida”gi qonun qabul qilingach, o‘qotar quroldan tashqari, pnevmatik, gazli, signal beruvchi, tig‘li, uloqtirish quroli va elektroshok qurilmalariga egalik qilishga ruxsat berilganini ham eslatib o‘tdi. Biroq o‘qotar bo‘lmagan yuqorida ko‘rsatilgan qurollarga noqonuniy egalik qilish uchun qonunchilikda javobgarlik mavjud emas. Ma’muriy javobgarlik to‘g‘risidagi va Jinoyat kodekslarida faqatgina o‘qotar qurolni saqlash qoidalariga rioya qilmaslik va noqonuniy egalik qilish uchun javobgarlik belgilangan, xolos.

Senatorning ma’lum qilishicha, 2020-yilda o‘qotar bo‘lmagan qurolga ruxsatnomasiz egalik qilish bilan bog‘liq aniqlangan 2 174 ta holat bo‘yicha shaxslarga javobgarlik choralari ko‘rish uchun huquqiy asos bo‘lmagan.

“Bu esa o‘qotar bo‘lmagan qurollar bilan fuqarolar o‘rtasida ‘erkin muomala qilish’ vaziyatining shakllanishiga imkon yaratmoqda. Sodda qilib aytganda, o‘qotar bo‘lmagan qurolga noqonuniy egalik qilish, ya’ni uyda saqlash, ko‘cha-ko‘yda olib yurish, ta’lim muassasalariga olib borish va hokazo holatlarda qurol egasi undan turli jinoiy maqsadlarda foydalanmasligiga kafolat yo‘q”, — degan Farhod Boqiyev.

Senator ayni shu sababli qonunchilikdagi mazkur “huquqiy bo‘shliq”ni to‘ldirish maqsadida qo‘yidagi o‘zgartish va qo‘shimchalar kiritish nazarda tutilayotganini bildirgan:

• birinchidan, qurol va uning o‘q-dorilari muomalasini davlat tomonidan tartibga solish va nazoratni amalga oshirish funksiyalarini Milliy gvardiyadan ichki ishlar organlariga o‘tkazish;
• ikkinchidan, o‘qotar bo‘lmagan qurol bilan qonunga xilof ravishda muomalada bo‘lish yoki qurol muomalasi qoidalarini buzish uchun jinoiy va ma’muriy javobgarlik nazarda tutish;
• uchinchidan, qonunlardagi mavjud tushunchalar, qurol turlari va ularning huquqiy holatini “Qurol to‘g‘risida”gi qonunga muvofiqlashtirish.

Eslatib o‘tamiz, O‘zbekistonda “Qurol to‘g‘risidagi” qonun 2019-yil 29-iyulda Prezident tomonidan imzolangan. Fuqaroviy va xizmat qurolini hamda uning o‘q-dorilarini ishlab chiqarish, ta’mirlash va realizatsiya qilish bo‘yicha faoliyat faqat O‘zbekiston hududida belgilangan tartibda ro‘yxatdan o‘tgan yuridik shaxslar tomonidan amalga oshiriladi. O‘zbekistonda noqonuniy saqlangan qurollarni o‘z ixtiyori bilan IIVga topshirganlarga pul mukofoti beriladi.