Oliy sud “Daryo.uz” saytida e’lon qilingan maqolaga munosabat bildirdi
Oliy sud Jinoyat ishlari bo‘yicha sudlov hay’ati “Daryo.uz” saytida e’lon qilingan “Toshkentda 20 yoshli talabani urib yuborib, halok qilgan haydovchi 20 million so‘m jarima evaziga ozodlikka chiqdi” maqolasiga munosabat bildirdi. Quyida ushbu munosabat to‘lig‘icha keltirilgan.
Maqolada talaba Muhammad Rahimovni piyodalar yo‘lakchasidan o‘tayotgan vaqtida Cobalt avtomashinasi haydovchisi 60 yoshli, “Nur ziyo Femid” advokatlik firmasi advokati N.Sodiqov yo‘l harakati qoidalariga rioya qilmagan holda katta tezlikda kelib urib yuborganligi (joriy yil 11-fevral kuni), tergov harakatlaridan so‘ng, jinoyat ishlari bo‘yicha Mirzo Ulug‘bek tuman sudining 3-maydagi hukmi bilan N.Sodiqov M.Rahimov o‘limida aybdor deb topilib, 4,5 yilga ozodlikdan mahrum qilinganligi, N.Sodiqov sudning qaroridan norozi bo‘lib yozgan appelyatsiya shikoyatiga asosan jinoyat ishlari bo‘yicha Toshkent shahar sudi N.Sodiqovning harakatlarini ehtiyotsizlikdan sodir etilgan deb topib, 20 million so‘m jarima to‘lash jazosi tayinlanganligi haqida so‘z boradi.
Aniqlanishicha, jinoyat ishlari bo‘yicha Mirzo Ulug‘bek tuman sudining 2019-yil 3-maydagi hukmiga ko‘ra, N.Sodiqov Jinoyat kodeksining 266-moddasi 2-qismi bilan aybli deb topilib, 3 yilga transport vositlarini boshqarish huquqidan mahrum qilinib, 4 yil 6 oy muddatga ozodlikdan mahrum qilish jazosiga sudlangan.
Qonun mazmuniga ko‘ra, O‘zbekiston Respublikasi Jinoyat kodeksining 266-moddasi 2-qismida nazarda tutilgan jinoyatlar ehtiyotsizlik oqibatida sodir etilgan jinoyatlar turkumiga kiradi.
Shuningdek, Jinoyat kodeksining 50-moddasi 10-qismida ijtimoiy xavfi katta bo‘lmagan jinoyat sodir etganlik va qasddan uncha og‘ir bo‘lmagan jinoyat sodir etganlik uchun ozodlikdan mahrum etish tariqasidagi jazo homilador ayollarga va uch yoshga to‘lmagan bolalari bor ayollarga nisbatan, shuningdek, qonun hujjatlariga muvofiq yoshga doir pensiyaga chiqish huquqiga ega bo‘lgan shaxslarga nisbatan tayinlanmasligi ko‘rsatilgan.
Sudlangan N.Sodiqov 1959-yil 22-yanvar kuni tug‘ilgan bo‘lib, mazkur jinoyatini 2019-yil 11-fevral kuni, ya’ni pensiyaga chiqish huquqiga ega bo‘lgan yoshida sodir etgan.
Bunday holatda birinchi instansiya sudi tomonidan Jinoyat kodeksining 50-moddasi 10-qismida ko‘rsatilgan talablarga amal qilinmasdan, N.Sodiqovning pensiya yoshida ekanligi inobatga olinmay, unga nisbatan asossiz ravishda ozodlikdan mahrum etish tariqasidagi jazo tayinlanib, xatoga yo‘l qo‘yilgan.
Jinoyat kodeksining 8, 54-moddalari mazmuniga ko‘ra, jazo adolatli bo‘lishi – har bir holatda individual tayinlanishi, jinoyatning xususiyati va ijtimoiy xavflilik darajasiga, aybdorning shaxsiga, shuningdek, jazoni yengillashtiruvchi va og‘irlashtiruvchi holatlarga muvofiq bo‘lishi kerak.
Jinoyatning ijtimoiy xavflilik xususiyati tajovuz obyekti (inson hayoti va sog‘ligi, mulk, jamoat xavfsizligi va h.k), ayb shakli, jinoiy qilmishning qonunda qaysi toifaga (JK 15-moddasi) kiritilganligi bilan belgilanadi.
Mazkur sud hukmiga tuman prokurori tomonidan bildirilgan apellyatsiya protesti hamda sudlangan N.Sodiqovning apellyatsiya shikoyatiga asosan jinoyat ishi apellyatsiya tartibida (28 may kuni) ko‘rib chiqilgan.
Jinoyat ishlari bo‘yicha Toshkent shahar sudi apellyatsiya instansiyasi sudlov hay’ati, yuqorida qayd etilgan qonun talabiga rioya qilgan holda birinchi instansiya sudi tomonidan yo‘l qo‘yilgan xatoni bartaraf etib, N.Sodiqovga nisbatan chiqarilgan sud hukmini o‘zgartirib, N.Sodiqovga ozodlikdan mahrum etish bilan bog‘liq bo‘lmagan, eng kam oylik ish haqining 100 baravari miqdorida, ya’ni 20 273 000 so‘m jarima jazosi tayinlash haqida ajrim chiqargan.
Jinoyat ishini apellyatsiya instansiyasi sud majlisida ko‘rib chiqishda taraflar ishtirok etgan, xususan, jabrlanuvchi M.Rahimovning vakili A.Rahimov ham ishtirok etib, sudning hukmi ustidan keltirilgan apellyatsiya protesti va shikoyati yuzasidan hamda ish holatlari bo‘yicha o‘z fikrlarini bildirgan.
