Мубашшир Аҳмадга нисбатан очилган жиноят иши судда кўриб чиқиш учун юборилди. Бу ҳақда диний уламонинг адвокати Руслан Содиқов Facebookъдаги саҳифасида маълум қилди.
Руслан Содиқовнинг ёзишича, Мубашшир Аҳмад номи билан танилган уламо Алишер Турсунов қўзғатилган жиноят иши доирасида жорий йил 10 майдан эътиборан қамоқда сақланмоқда. Дастлабки тергов ҳаракатлари Давлат хавфсизлик хизмати Тергов бошқармаси томонидан амалга оширилган.
“Эндиликда жиноят иши тамомланиб, судга оширилгани боис устознинг адвокати сифатида ишга оид баъзи тафсилотлар, шахсан ўзларининг ҳолатлари ва муносабатлари ҳақида қисқача маълумот беришни лозим кўрдим”, деб баёнот берган адвокат.
Руслан Содиқов ўз баёнотида жиноят ишиннг айрим тафсилотларини келтирган. Унинг қайд этишича, 2023 йил 11 август куни Шайхонтоҳур туман ИИБ тергов бўлими томонидан Мубашшир Аҳмадга нисбатан Жиноят кодексининг 244-3-моддаси билан жиноят иши қўзғатилган.
Мазкур моддада диний мазмундаги материалларни қонунга хилоф равишда тайёрлаш, сақлаш, олиб кириш ёки тарқатиш жиноятини содир этганлик кўзда тутилган.
Адвокатга кўра, ушбу қилмиш жиноят сифатида эътироф этилиши учун олдин айни шу ҳаракатга маъмурий жазо қўлланишини тақозо этади. Қонунчиликка асосан, ҳар қандай диний мазмундаги материал Дин ишлари қўмитаси хулосаси асосидагина таёрланиши, сақланиши ва тарқатилиши мумкин. Бу қоида бузилиши дастлаб маъмурий жазо, ундан кейин бир йил ичида такроран содир этилган тақдирда жиноий жавобгарликка тортишга сабаб бўлади.
Мубашшир Аҳмад 2023 йилда қўмита хулосасини олмасдан ўзи фаолият юритган “Азон TV” каналида диний мазмундаги материални тарқатгани учун маъмурий жазога тортилган. 2023 йилда бу ҳолат такрорий содир этилган деб топилиб, жиноят иши қўғатилган.
“Устоз бу ҳолатдан хабардор бўлмаганлар ва Туркия Республикасида вақтинча яшаб юрган даврда уларга нисбатан қидирув эълон қилинган. Кейинчалик, 2023 йил 10 ноябрь куни устоз Мубашшир Аҳмадга нисбатан сиртдан қамоққа олиш эҳтиёт чораси қўллаш ҳақида судга илтимоснома киритилган. Суднинг айни шу кунги ажрими билан илтимоснома рад қилинган ва эҳтиёт чораси ўзгаришсиз, муносиб хулқ-атвордаги тилхат орқали очиқда қолдирилган ҳамда жиноят иши ҳаракатдан тўхтатилган”, деб ёзган у.
Адвокат баёноти давомида 2025 йил майда Мубашшир Аҳмад қўлга олингани ва унга нисбатан Жиноят кодекси 244-1-моддаси 3-қисми “г” банди билан қўшимча айблов эълон қилинганини қайд этган. Бу модда тарқатилган диний мазмундаги материалнинг экстремизм, сепаратизм ва ақидапарастлик ғоялари билан йўғрилганини назарда тутади.
Мубашшир Аҳмадга нисбатан ушбу қўйилган айбловга Telegram ижтимоий тармоғидаги “Мубашшир Аҳмад” номли каналга жойлаштирилган “Уламоларнинг Исроилга қарши жиҳод фатвоси нимани англатади?” номли видеодаги суҳбат асос бўлган. Лекин айбланувчи тариқасида иштирок этишга жалб қилиш ҳақидаги қарорда айблов учун фақат Дин ишлари бўйича қўмитанинг хулосаси, яъни материалнинг ақидапарастлик ғоялари билан йўғрилганини тасдиқловчи далил кўрсатилган бўлиб, жиноятнинг зарурий белгиси – унинг мақсадини акс эттирувчи белгиларга оид ҳеч қандай экспертиза хулосаси далил сифатида эътироф этилмаган, деб ёзган адвокат.
2025 йил 14 май куни жиноят ишининг дастлабки тергови ДХХ Тергов бошқармасига ўтказилган. Тергов жараёнида уламонинг “Азон глобал” халқаро медиаканали ва ижтимоий тармоқдаги бошқа каналларидаги материаллар текширилган. Натижада уларнинг фаолиятида Ўзбекистонга қарши жиноятлар, тинчлик ва хавфсизликка қарши оғир жиноятлар содир этилмагани тасдиғини топган.
Истисно сифатида Исроилнинг Ғазода содир этаётган геноцидига оид берилган фикрлари ва баъзи бошқа ҳолатларга оид фикрларида экспертиза хулосасига кўра миллий, ирқий, этник ёки диний адоват қўзғатиш жинояти аломати аниқланиб, айблов Жиноят кодексининг 156-моддаси 2-қисми билан тўлдирилди. Модда санкциясига кўра, ушбу ҳаракат учун жазо уч йилдан беш йилгача озодликни чеклаш ёхуд уч йилдан беш йилгача озодликдан маҳрум қилиш белгиланган, деб ёзган Руслан Содиқов.
Адвокатнинг қайд этишича, Мубашшир Аҳмад айбловга нисбатан муносабат билдириб, диний мазмундаги материални тарқатиш учун Туркияда фаолият кўрсатгани учун Ўзбекистондаги Диний қўмитадан хулоса олишга зарурат йўқ деб ўйлаганини айтган. Уламолар фатвосини таржима қилиб, тушунтириши билан боғлиқ материалда ҳам айни шу сабабдан хулоса олинмаган.
Домла материал тарқатилишидан кўзланган мақсад сифатида мусулмон аҳоли ўртасида фатво нотўғри маънода тушунилишининг олдини олиш, Ғазода жиҳод қилиш бизга фарз бўлибди деб, илгари Сурияга одамлар оммавий кўчиб боришига ўхшаш вазият ва оқибатлар юз беришининг олдини олишни кўзлаганини билдирган. Шу билан бирга, фатвонинг фуқаролар учун эмаслиги, давлат сафарбарлик эълон қилган тақдирдагина бориш мумкинлигини, уруш бўлаётган ҳудудга фуқароларнинг ўзлари кира олмаслигини англатиш, мусулмон халқининг тотувлиги кўзланганини, давлат хавфсизлиги ва халқ тотувлигини фаолиятида пировард мақсад сифатида кўришини маълум қилган, дея маълумот берган адвокат.
Руслан Содиқов баёнотида Мубашшир Аҳмадга нисбатан қўйилган айбловларнинг баъзи қисмларига эътирозлар борлигини билдирган.
Маълумот учун, Мубашшир Аҳмад 2025 йил февралда Ўзбекистон ИИВ томонидан халқаро қидирувга берилганди. Кейин 2025 йил 8 майда Туркиянинг Истанбул шаҳридаги уйидан гумонланувчи сифатида олиб кетилган, 10 май куни Ўзбекистонга депортация қилинган.
Уламо 2023 йил август ойида 2017 йилда ташкил этган Азон Неw Медиа гуруҳи (Azon.uz сайти, “Азон ФМ” онлайн радиоси, “Азон TV” онлайн телевидениеси) барча лойиҳаларини тўхтатганди. Шундан сўнг, 2023 йил ноябрида тўрт тилда (ўзбек, рус, инглиз ва турк) фаолият юритувчи Азон Глобал портали тест режимида ишга туширилган.
Изоҳ (0)