UNICEF ва «Замин» халқаро жамоат фонди ҳамкорлигидаги «Тўсиқлар» компанияси Ўзбекистондаги илк фаолиятини Бухородан бошлади. Бу компания ҳамжамиятларни инклюзив бўлишга ҳамда ногиронлиги бўлган болалар (НББ)га нисбатан дискриминациянинг ҳар қандай кўринишларига чек қўйишга чорлайди, дея хабар бермоқда «Дарё» мухбири.
Бухоро шаҳрида бўлиб ўтган «Тўсиқлар» компанияси тақдимотида журналист, блогер ва матбуот ходимлари қатнашган. Унда ОАВ қўллайдиган тил, тақдимот усули ҳамда матбуотдаги дискурс орқали инклюзив ҳамжамиятларни шакллантириш, ногиронлиги бўлган болаларга нисбатан салбий муносабат, дискриминация амалиёти ва стереотиплардан воз кечиш тўғрисида мунозаралар олиб борилган.
«Бугун ушбу тарихий шаҳарда ‘Тўсиқлар’ компанияси фаолиятига старт берилди. Бунинг ўзига хос жиҳати — Бухорода ногиронлиги бўлган болалар интеграциясини кенгайтириш борасида амалий ишлар бажарилган. Ўтган икки йил ичида Ўзбекистон ҳам ногиронлиги бўлган болалар интеграциясини кенгайтириш борасида сезиларли даражада илгарилади ва ушбу мақсадга қаратилган бир қатор сиёсий қарорларни қабул қилди», — дейди UNICEF’нинг Ўзбекистондаги ваколатхонаси раҳбари Мунир Мамадзаде.
Мунир Мамадзаденинг сўзига кўра, бу борада Ўзбекистон бир қатор муҳим ютуқларга эришган. БМТнинг Ногиронлар ҳуқуқлари тўғрисидаги Конвенциясининг ратификация қилиниши бунга мисол бўла олади. Аммо шунга қарамасдан, ҳали анча ишларни амалга ошириш лозим», — деди у.
Билдирилишича, «Тўсиқлар» компанияси БҲК ва NHK тамойилларини ёритишга қаратилган. Ушбу тамойиллар болаларни ногиронлиги асосида интернат шаклидаги муассасаларга жойлаш (институционализация)га барҳам бериш ва болалар ўз ҳамжамияти, ўз оиласида тарбияланишларини таъминлаш, Сегрегацияга асосланган таълим тизимларидан воз кечиш, Жамиятда хабардорликни ошириш ҳамда Ёрдам хизматларидан фойдаланиш имкониятларини кенгайтиришни тарғиб қилишдан иборат.
Тақдимотни олиб борган UNICEF коммуникация секцияси раҳбари Сици Сингизи ногиронлиги бўлган болаларнинг қай даражада илм олиши, жамиятда иштирок этиши ва ҳаёт тарзи инклюзияга боғлиқ эканини билдирган.
«Дунё аҳолисининг ўн беш фоизи — камида бир миллиард одам туғма ёхуд орттирилган ногиронликнинг бирор шаклига эга. Уларнинг 240 миллионига яқини болалардир. Ногиронлиги бўлган болалар ҳар бир жамиятдаги энг заиф аҳволдаги одамлар қаторига киради. Бир қатор тўсиқлар борки, бу уларни кундалик ҳаётда яшаш, ижтимоий хизматлардан фойдаланиш ва ўз ҳамжамиятларида иштирок этиш қобилиятини чеклайди. Оммавий ахборот воситалари ходимлари эса бу тўсиқларни олиб ташлашда ‘тез ёрдам’ вазифасини бажара олади», — деди Сици Сингизи.
Тақдимотда маълум қилинишича, Ўзбекистонда ногиронлиги бўлган болалар интернат шаклидаги муассасаларда таълим олаётган ногирон болаларнинг 75 фоизини ташкил қилади. Айни вақтда, 9700 га яқин ногиронлиги бўлган болалар мактабга бормайди.
«Ўзбекистонда сўнгги пайтларда Меҳрибонлик уйларида яшовчи болаларни оилавий муҳитга жойлаштириш бўйича фаол чора-тадбирлар амалга оширилаётганини ва янги ўқув йилида 225 та мактаб ногиронлиги бўлган болалар учун ўз эшикларини очганини кузатдик. Бироқ, ота-оналар, маҳаллалар, фуқаролик жамияти ва давлат идораларини бирлаштириб, барча ногирон болаларнинг барча ҳуқуқларини босқичма-босқич рўёбга чиқариш, стереотипларга, нотўғри қарашларга қарши зудлик билан курашиш ва ногиронлиги бўлган болаларга нисбатан камситишларга барҳам бериш учун ҳали кўп ишлар қилиниши керак», — деди Мунир Мамадзаде.
Изоҳ (0)