Andijondagi bu mahallada Rossiyaga ketuvchilar qolmagan, jinoyatchilik va ajrimlar yo‘q hisobi. Hammasiga sababchi — stol va stullar

Andijon viloyatining Oltinko‘l tumani “Ijtimoiyat” mahallasidagi 500 dan ziyod xonadonda 3 mingga yaqin aholi istiqomat qiladi. Bundan 10—15 yil avval bu mahallaning aksariyat erkaklari (nafaqat erkaklari), vodiyning aksariyat mahalla va qishloqlarida bo‘lgani kabi, ishlagani Rossiyaga ketardi. Ammo hozir ijtimoiyatliklar orasida ish izlab xorijga ketadiganlar deyarli qolmagan hisobi — mahallaning ishga yaroqli 80 foiz aholisi uyida o‘tirib o‘z-o‘zini band qilgan, mebelsozlik bilan shug‘ullanadi (qolgan 20 foizi esa davlat ishida).

Mahalla raisi Odiljon Daminovning so‘zlariga ko‘ra, “Ijtimoiyat” so‘nggi besh yilda haqiqiy usta-hunarmandlar mahallasiga aylangan — 2016-yili mahalladagi 37 ta xonadon hunarmandchilik bilan shug‘ullangan bo‘lsa, hozirda 505 xonadondan 425 tasida mebel tayyorlanmoqda. Bu mahallada tayyorlangan jihozlar nafaqat Andijonda, balki Namangan, Farg‘ona, Toshkent, Qashqadaryo, Surxondaryo kabi viloyatlarda va hatto Qirg‘izistonda ham talabgir.

Bir zamonlar ish uchun Rossiyaga qatnash o‘zi uchun odatiy hol bo‘lgan Abdusattor Mahkamov bugun oilasi bilan birga stol-stul yasaydi. Eslashicha, 2004-yili o‘g‘lini bekor yurmasin deb mahalladagi ustalarga shogirdlikka bergan. Shogird ikki-uch yil ichida mustaqil ustaga aylangan. “Ustozlaridan duo olib, uyda ish boshlagandik, shunga ham 15 yildan oshdi. Hozir o‘zimiz shogird chiqaryapmiz”, — deydi Abdusattor aka.

Hozir buyurtmalar juda ko‘p — sotish uchun bozorga chiqishga ham hojat yo‘q, mijozlar mebelni o‘zi kelib olib ketadi (oila har kuni o‘rtacha bir to‘plam stol-stulni tayyor qiladi); kunlik daromad kuniga 300 ming so‘mdan kam emas. “Bu hunar ortidan kam bo‘lmadik. Daromadimizga uy-joy qildik, o‘g‘limizni uylab, qizimizni uzatdik. Eng asosiysi, uyda turib ham pul topish mumkinligini tushunib yetdik”, — deya qo‘shimcha qiladi usta.

Adhamjon Ismoilov mahallada ko‘plab boshqa ustalarning ustozi, “Ijtimoiyat”dagi “mebelchilik harakati pionerlari”dan biri. O‘zi duradgorlik va quruvchilik bilan shug‘ullanib yurgan Adhamjon bundan 17 yil avval Obidxon va Nasimiddin ismli mahalladoshlari bilan maslahatlashib, uy sharoitida mebel zavodlarnikidan qolishmaydigan stol-stul yasashni yo‘lga qo‘yish g‘oyasini ro‘yobga chiqargan.

“Pul yig‘ib, kerakli asbob-uskunalarni Obidxonning uyiga o‘rnatdik. Qiziqishda tayyorlangan birinchi mahsulotimizni bozorga olib chiqdik, ish yurishib ketdi. Shu taxlit birgalikda ikki-uch yil ishladik, keyinchalik har birimiz o‘z uyimizda alohida ustaxona ochdik. Bu orada qo‘ni-qo‘shni bolasini shogirdlikka bera boshladi. Hozirga kelib esa deyarli butun mahalla o‘z uyida shu ish bilan shug‘ullanyapti”, — deydi Adhamjon aka.

Oltinko‘l hokimligidan ma’lum qilishlaricha, “Ijtimoiyat” tumandagi eng namunali mahallalardan (mahalladagi deyarli hamma ish bilan bandligi sabab Rossiyaga borib ishlashga zarurat qolmagan, oxirgi ikki yilda jinoyatchilik va oilaviy ajrimlar yo‘qolgan). Mahallaning salohiyati shu qadarki, ijtimoiyatliklar qo‘shni “Qo‘shko‘prik”dagi mebelsozlikka qiziquvchi yoshlarga “ustoz-shogird” an’anasi asosida ish bermoqda: ijtimoiyatlik ustozlardan ish o‘rgangan yoshlarning qay biri stullarni tayyorlaydi, boshqasi unga qumqog‘ozda ishlov, uchinchisi rang beradi.

E’tiborga molik tomoni, qo‘shni mahalla yoshlari bu ishlarni uydan chiqmay, “Qo‘shko‘prik”ning o‘zida turib qiladi (rasman shunday maqsad bormi yo yo‘q, bunisi noma’lum, ammo yaqin vaqt ichida Oltinko‘lda mebelsozlarning ikkinchi mahallasi paydo bo‘lishi ehtimoli juda yuqori). Darvoqe, mavjud salohiyatdan samarali foydalanish maqsadida “Ijtimoiyat” mahallasi hududidan 4 gektar yer ajratilib, kichik sanoat zonasi shaklida maxsus mebelsozlar ko‘chasi qurilmoqda — xonadonlardagi ustaxonalar keyinchalik shu ko‘chaga ko‘chiriladi.