“Pandemiya tufayli jurnalistlar xavfsizligi borasidagi muammolar chuqurlashdi” — YuNESKO
YuNESKO 2020-yilda o‘z vazifasini bajarish davomida 59 nafar OAV xodimi o‘ldirilganini tanqid qildi, deb xabar bermoqda “Gazeta.uz”.
Tashkilotning 23-dekabrdagi bayonotida aytilishicha, 2020-yilda eng ko‘p OAV xodimlari Lotin Amerikasida va Karib dengizi bo‘yi hududlarida o‘ldirilgan. Ushbu hududga 59 ta qotillikning 22 tasi to‘g‘ri kelgan. Arab davlatlarida esa o‘z vazifasini bajarayotgan 9 nafar, Afrikada 6 nafar jurnalist o‘ldirilgan.
Shunday bo‘lsa-da, YuNESKO ma’lumotlariga ko‘ra 2020-yil jurnalistlar uchun oxirgi o‘n yil ichida eng xavfli yil emas. 2019-yilda 57 nafar OAV xodimi halok bo‘lgan bo‘lsa, 2018-yilda undan ham ko‘p — 99 nafar xodim halok bo‘lgan.
“2020-yilda biz demokratiyamiz va inson huquqlarini himoya qilishda jurnalistikaning ahamiyati, ehtimol, misli ko‘rilmagan tarzda muhimligining guvohi bo‘ldik. Biroq pandemiya ham butun dunyo bo‘ylab matbuot erkinligiga ta’sir ko‘rsatgan mukammal bo‘ron bo‘ldi”, — degan YuNESKO bosh direktori Odre Azule.
Ta’kidlanishicha, COVID-19 pandemiyasi davrida jurnalistlarning xavfsizligi bilan bog‘liq muammolar chuqurlashdi. Pandemiya tufayli yuzaga kelgan inqiroz reklamalardan tushadigan daromadning kamayishini olib kelib, OAVlarning barqarorligi va hayotini xavf ostiga qo‘ydi. Jurnalistlar ma’lumot izlash, olish va tarqatishda cheklovlarga duch keldi.
Bundan tashqari, ekspertlarning ta’kidlashicha, ko‘plab mamlakatlarda virus tarqalishining oldini olish bo‘yicha qabul qilingan favqulodda qonunchilik choralari so‘z va matbuot erkinligini cheklash uchun asos bo‘lib xizmat qildi. Jurnalistlar, shuningdek, rasmiylarning sog‘liqni saqlash inqiroziga bardosh bera olmaganligini fosh qilgani uchun sud ta’qibiga uchradi.
“Yangi yil arafasida men xalqaro hamjamiyatni ma’lumotlarning jamiyatga manfaat keltiruvchi sifatidagi ahamiyatini saqlab qolishga chaqiraman. Jurnalistikani himoya qilish haqiqatni himoya qilishdir”, — degan YuNESKO bosh direktori Odre Azule.
Avvalroq BMT Inson huquqlari bo‘yicha Oliy komissari pandemiya sharoitida senzura va jurnalistlarga bosim oshganini aytgandi.
