Ўзбекистон Республикаси Президентининг «2022—2026 йилларга мўлжалланган Янги Ўзбекистоннинг тараққиёт стратегияси тўғрисидаги» фармони ижросини таъминлаш мақсадида, 2022—2024 йилларга мўлжалланган «Олмалиқ КМК» АЖ Нодир металлар ва қаттиқ қотишмалар илмий ишлаб чиқариш бирлашмасини ривожлантириш ва янги маҳсулотларни ўзлаштириш дастури ишлаб чиқилди.
Дастурга мувофиқ, мазкур корхонада 4 та йўналиш бўйича жами қиймати 61,52 миллион доллар бўлган 30 та лойиҳаларни амалга ошириш режалаштирилмоқда. Бунинг натижасида, қўшимча 3,52 триллион сўм (2021 йилга нисбатан 10,4 баравар) товар маҳсулоти ишлаб чиқарилади ва 133,7 миллион доллар (2021 йилга нисбатан 5,4 баравар) қўшимча экспорт ҳамда 623 та янги иш ўринлари ташкил этилади.
Биринчи йўналиш — нодир металлардан юқори қийматли маҳсулотлар ишлаб чиқариш бўйича умумий қиймати 19,75 миллион долларлик 11 та лойиҳа доирасида ишлар олиб борилмоқда. Жумладан, молибден ишлаб чиқаришни йилига 800 тоннадан 1200 тоннага кўпайтириш лойиҳаси (қиймати 0,3 миллион доллар) бўйича мавжуд ускуналарни модернизация қилиш ва янгилаш кўзда тутилган. Бугунги кунда ускуналарни ўрнатиш ва иншоотларни реконструкция қилиш ишлари 90 фоизга бажарилган. Мазкур лойиҳани жорий йил апрель ойида ишга тушириш кўзда тутилмоқда. Натижада йилига 17,2 миллион долларлик қўшимча 400 тонна молибден ишлаб чиқарилади. Ишлаб чиқаришдан олинадиган соф фойда эса йилига 5,0 миллион долларни ташкил этади.
Шунингдек, «Ингичка» конининг вольфрам қолдиқларини қайта ишлаш лойиҳаси (лойиҳанинг умумий қиймати 10,5 миллион доллар) мавжуд чиқиндиларни қайта ишлаш технологиясини жорий этиш имкониятини беради. Лойиҳанинг биринчи босқичини жорий йилнинг июнь ойида фойдаланишга топшириш натижасида, вольфрам металларини ишлаб чиқариш 100 тоннага (2021 йилда 20,5 тонна), иккинчи босқичида (муддати 2023 йилнинг апрель ойи) 185,0 тоннага етказилиши таъминланади.
Бундан ташқари, нодир металлардан тайёр маҳсулотлар ишлаб чиқариш бўйича жами 19,05 миллион долларлик 9 та лойиҳаларнинг жорий йилнинг сентябрь ойида фойдаланишга топширилиши таъминланади. Бунинг натижасида, қиймати 31,3 миллион долларлик вольфрам ва молибден металларидан 30 та импорт ўрнини босувчи тайёр маҳсулот ишлаб чиқариш йўлга қўйилади.
Иккинчи йўналиш — мис асосида рангли металларни қайта ишлаш бўйича қиймати 15,0 миллион долларлик 3 та лойиҳа амалга оширилади. Бунинг натижасида йилига 11,0 минг тонна мис ва 4,0 минг тонна рух металларидан қўшимча 134,0 миллион долларлик экспортбоп маҳсулот ишлаб чиқарилади ҳамда 1,4 триллион сўмлик мис қотишмалари маҳаллийлаштирилади. Жумладан, мисдан лента ва листлар ишлаб чиқаришни ташкил этиш бўйича қиймати 5,1 миллион долларлик лойиҳа 2023 йилнинг октябрь ойида ишга туширилиши натижасида, йилига 10 минг тонна мис қайта ишланиб, қўшимча 45 та янги иш ўрни ташкил этилади. Ушбу лойиҳани амалга ошириш бўйича Хитой ва Россия давлатларининг бир қатор компаниялари билан ҳамкорлик қилиш шартномаларини расмийлаштириш режалаштирилган.
Шу йўналишда мис қотишмаларини (бронза, латун) ишлаб чиқаришни йўлга қўйиш бўйича қиймати 4,96 миллион долларлик, йилига 3,0 минг тонна бронза ва латун қотишмаларини ишлаб чиқаришга мўлжалланган лойиҳа 2023 йилнинг ноябрь ойида ишга туширилиши кўзда тутилган. Мазкур лойиҳа ишга туширилиши натижасида 60 нафар ёшлар иш билан таъминланади.
Худди шу йўналишда мис ва мис қотишмалари (бронза, латун) кукунини ишлаб чиқариш лойиҳаси эса 2024 йилнинг февраль ойида ишга туширилиши режалаштирилган. Лойиҳанинг умумий қиймати 2,9 миллион долларни ташкил этиб, ушбу лойиҳани фойдаланишга топшириш натижасида йилига 2 минг тонна мис ва мис қотишмалари (бронза, латун) кукунлари ишлаб чиқарилади ва 20 та янги иш ўрни яратилади. Ҳозирда лойиҳани амалга ошириш бўйича Россия, Жанубий Корея ва Германия давлатларининг компаниялари билан ишлаб чиқариш технологияси ва ускуналар етказиш масалалари юзасидан музокаралар олиб борилмоқда.
Учинчи йўналиш — илмий ишланмаларга асосланган технологияларни жорий этиш бўйича умумий қиймати 8,2 миллион доллар бўлган 9 та лойиҳалар амалга оширилади. Ушбу лойиҳаларнинг амалга оширилиши натижасида, йилига 10,0 тонна ускуналарни емирилишдан сақловчи қопламалар ишлаб чиқариш ҳамда металлургия чиқиндиларидан йилига 3,0 тонна кобальт оксиди ва 3,0 тонна индий ва никель ажратиб олиниши таъминланади.
Ушбу лойиҳани амалга оширишда Жанубий Кореянинг Kiram нодир металлар илмий ишлаб чиқариш институти билан замонавий лабаратория ускуналари билан жиҳозлаш бўйича шартномалар имзоланди.
Шунингдек, Ўзбекистон Республикаси Фанлар академиясининг Умумий анорганик ва кимё институти билан қўшма илмий текшириш лабораторияси ташкил этилади. Бу мақсадлар учун 1,2 миллиард сўм маблағ ажратиш ва илмий ишлар олиб бориш учун йўл хариталарини тузиш режалари келишиб олинди.
Тўртинчи йўналиш — фойдаланилмаётган ишлаб чиқариш майдонларида янги қувватларни ташкил этишга оид қиймати 18,55 миллион долларлик 7 та лойиҳаларнинг амалга оширилиши натижасида қўшимча 313 та янги ишчи ўрни яратилади.
Жумладан, мазкур йўналишда керамик маҳсулотлар ишлаб чиқаришни кенгайтириш лойиҳаси бўлиб, биринчи босқичида жорий йилнинг сентябрь—октябрь ойларида барча зарурий технологик ускуналар ўрнатилади. Керамик маҳсулотларни ишлаб чиқариш 1,5 минг тоннагача етказилади. 2023 йилнинг март ойларида ишлаб чиқариш қувватининг 10 минг тоннага етказилиши таъминланади.
Янги турдаги маҳсулотларни ишлаб чиқаришга йўналтирилган 4 та лойиҳа доирасида 4,75 миллион долларлик инвестициялар ўзлаштирилиб, қўшимча 85 та иш ўрни яратилади.
Ушбу лойиҳалар доирасида ускуналарни етказиб беришга шартномалар тузиш бўйича Россия, Германия, Хитой ва Тайван давлатлари компаниялари билан музокаралар олиб борилмоқда.
Дастурни амалга ошириш натижасида, 2024 йилга келиб бир қатор йўналишларда юқори самарадорликка эришилади.
Жумладан, саноат маҳсулоти ишлаб чиқариш 3,9 триллион сўмни ташкил этади. Ўсиш суръати эса 10,4 мартага ошади. 164,2 миллион долларлик экспорт амалга оширилиб, ўсиш суръати 5,4 бараварга етказилади. Маҳаллийлаштириш дастури бўйича 132 та лойиҳа ўзлаштирилиб, ўсиш суръати 4,1 мартага етказилиши кутилмоқда. Яна бир муҳим жиҳат 1301 та янги иш ўринлари яратилиши кўзда тутилган.
Маълумот шериклик ҳуқуқи асосида тайёрланди.
Изоҳ (0)