Sardor Ali Nurmatov
Kolumnist, Muxbir
Sardor Ali Nurmatov
Mualliflik maqolalari

19-mart kuni Istanbul meri Akram Imomo‘g‘lining hibsga olinishi ortidan Turkiyaning bir qancha shaharlarida norozilik namoyishlari boshlanib ketdi. Kundan-kunga vaziyat jiddiy tus olmoqda. 23-mart kuni bo‘lib o‘tgan praymeriz (siyosiy partiya ichida bo‘lib o‘tadigan dastlabki saylov bo‘lib, u orqali partiya o‘z nomzodlarini asosiy saylovlarga tayyorlaydi – tahr.)da Imomo‘g‘li tarafdorlari unga ovoz berib, Akram Imomo‘g‘lini Turkiyaning eng keksa siyosiy partiyasi — Respublika Xalq partiyasidan prezidentlikka nomzod etib rasman sayladi. Quyida Turkiyadagi ichki siyosiy vaziyat va Istanbul merining kim ekanligi haqida so‘z yuritamiz

2025-yil 13-mart kuni Qirg‘iziston va Tojikiston prezidentlari Sadir Japarov hamda Imomali Rahmon ikki davlat o‘rtasidagi davlat chegarasini delimitatsiya qilish to‘g‘risidagi tarixiy kelishuvni imzolab, bu bilan 1924-yilda Sovet Ittifoqi tomonidan ekib ketilgan “bomba”larni zararsizlantirdi. Markaziy Osiyo respublikalari, ayniqsa, O‘zbekiston, Tojikiston va Qirg‘iziston o‘rtasidagi chegara masalasi uzoq yillar davomida mintaqaviy barqarorlikka tahdid solib kelgan murakkab muammo edi. Ushbu maqolada mintaqa davlatlari o‘rtasidagi chegara masalasining kelib chiqishi, asosiy nizoli hududlar, mojaro sabab va oqibatlari, shuningdek, erishilgan kelishuvning ahamiyati tahlil qilinadi

AQSH prezidenti Donald Trampning Ukraina urushiga barham berish borasidagi qadamlari va Rossiya bilan munosabatlarni bosqichma-bosqich normallashtirishga intilishi Markaziy Osiyo respublikalari uchun yangi geosiyosiy reallikni shakllantirmoqda. Boz ustiga, Amerika va Xitoy o‘rtasida qaytalangan savdo urushi mintaqa mamlakatlariga taʼsir ko‘rsatmasdan qolmaydi. Tabiiyki, savol tug‘iladi: urush fonida mintaqa davlatlari o‘zaro hamkorlikni kuchaytirish uchun nimalarga qo‘l urdi?  Shu haqda so‘z yuritamiz.

Amerikalik tarixchi olim “O‘zbekiston tavalludi” kitobining muallifi Adib Xolid o‘z asarida 1917-yildan keyin Markaziy Osiyo o‘tkazilgan hududiy chegaralanish va buning natijasida yuzaga kelgan beshta respublika (O‘zbekiston, Qozog‘iston, Tojikiston, Turkmaniston va Qirg‘iziston)ni yaratish g‘oyasi bolsheviklar tomonidan o‘ylab topilgan, degan anʼanaviy qarashga qarshi chiqadi. U O‘zbekistonning asl meʼmori kim ekanini ham aytib o‘tadi. Muallif arxiv hujjatlar asosida o‘z fikrlarini asoslashga harakat qiladi