Сардор Али Нурматов
Колумнист, Мухбир
Сардор Али Нурматов
Муаллиф мақолалари

1920 йиллар — жаҳон тарихида янги кучлар майдонга чиққан, эски империялар қулаган ва мустақиллик учун курашлар авж олган бир давр эди. Бу даврни “империялар интиҳоси” деб аташ ҳам мумкин. Ушбу вақтда Туркия республикасининг асосчиси — Мустафо Камол Отатурк Россиядаги коммунистлар етакчиси Лениндан моддий ёрдам сўрайди. Шунда Москва Туркияга тахминан — 17 млн олтин рубль миқдорида моддий ёрдам ажратади.

Расмий манбаларда бу ёрдам Советлар томонидан берилган “дўстлик кўмаги” сифатида таърифланади. Бироқ тарихий далиллар шуни кўрсатадики, бу ёрдамнинг асл манбаи — Бухоро амирлигининг бой хазинасига бориб тақалади. Мазкур мақолада айнан шу масала — болшевиклар томонидан Туркияга берилган моддий ёрдам аслида кимга тегишли экани ҳақида сўз юритамиз.

Совет даврида тарихни ёзиш жараёнида кўплаб шов-шувли ишлар оммадан яширилган. Ана шундай ҳодисалардан бири 1919 йилда Тошкентда юз берган қўзғолон ва унда ўғирланган олтинлар ҳисобланади. Ўшанда Константин Осипов бошчилигидаги қўзғолончилар Туркистон Халқ банкидан миллионлаб рубль қийматидаги олтин ва қимматбаҳо бойликларни гумдон қилишади.

АҚШ бошқарувига Дональд Трампнинг қайтиши — деярли узоқ йиллардан бери якдил бўлиб келган Америка ва Европа ўртасидаги трансатлантик ҳамкорликни ўз ниҳоясига етказди. Энди Европа мамлакатлари АҚШнинг ҳарбий ёрдамисиз ўз-ўзини ҳимоя қилиш ҳақида қайғура бошлади. Савол туғилади: Европа Американинг кўмагисиз ўз мудофаа тизимини яратишга қодирми? Қитъа мамлакатлари қанчалик АҚШга ҳарбий жиҳатдан боғланиб қолган эди? Қуйида шу ҳақида сўз юритамиз.

АҚШ бошқарувига Дональд Трампнинг қайтиши – деярли узоқ йиллардан бери якдил бўлиб келган Америка ва Европа ўртасидаги трансатлантик ҳамкорликни ўз ниҳоясига етказди. Энди Европа мамлакатлари АҚШнинг ҳарбий ёрдамисиз ўз-ўзини ҳимоя қилиш ҳақида қайғура бошлади. Савол туғилади: Европа Американинг кўмагисиз ўз мудофаа тизимини яратишга қодирми? |Қитъа мамлакатлари қанчалик АҚШга ҳарбий жиҳатдан боғланиб қолган эди? Қуйида шу ҳақида сўз юритамиз.