Asosiy stavkaning pasaytirilishi O‘zbekiston iqtisodiyotiga qanday ta’sir qiladi?
Iqtisodiy tadqiqotlar va islohotlar markazi asosiy stavkaning 1 foiz bandga tushirilishi makroiqtisodiy ko‘rsatkichlarga qanday ta’sir qilishini tahlil qildi.
Hisob-kitoblarga ko‘ra, iqtisodiyotning jadallashishi, aholi iste’moli oshishi, kredit hajmi o‘sishi kutilmoqda.
Markaziy bank boshqaruvi 2023-yil 16-martdagi yig‘ilishda asosiy stavkani 1 foiz bandga pasaytirib, yillik 15 foizdan 14 foiz darajada belgilash to‘g‘risida qaror qabul qilgandi.
Oxirgi marta 14 foizlik stavka 2018-yil boshida va 2020-yil oxirida amal qilgan. Bir yarim yil o‘tgach, 2022-yil mart oyida Markaziy bank stavkani birdaniga uch foiz bandga — 17 foizga oshirdi. O‘tgan yili regulyator stavkani ikki marta 16 foizga, iyul oyi oxirida esa 15 foizga tushirdi.
Stavkaning pasayishi iqtisodiy ko‘rsatkichlarni oshiradi va iqtisodiyotning o‘sishini rag‘batlantiradi.
-6.jpg)
Tahlil shuni ko‘rsatdiki, asosiy stavkaning 1 foiz bandga tushishi natijasida bazaviy ssenariyga nisbatan mamlakat YIM 0,55 foizga ko‘payadi.
Shuningdek, stavkaning pasayishi aholiga berilayotgan kreditlar miqdorini ham 2,6 foizga ko‘paytiradi. Aholi iste’moli ham 0,2 foizga ortadi.