2020-yilda O‘zbekistondagi banklar orqali naqd pul aylanmasi hajmi 60,1 trillion so‘mni tashkil etdi va bu ko‘rsatkich 2019-yilga nisbatan 25,4 foizga oshdi. Bu haqda Markaziy bankning naqd pul muomalasi bo‘yicha qisqacha sharhida keltirib o‘tilgan.
Foto: “Daryo”
Jumladan, banklar kassalariga naqd pul tushumlari 179,9 trillion so‘mni, o‘z navbatida, chiqim qilingan naqd pullar 180,2 trillion so‘mni tashkil etgan.
“2020-yilda banklar orqali naqd pul aylanmalari dinamikasi mamlakatimizdagi iqtisodiy-ijtimoiy holatdan kelib chiqib, jumladan, pandemiya sharoitida joriy etilgan karantin davrida iqtisodiy faollikning pasayishi va karantindan so‘ng qayta jonlanishi ta’sirida shakllandi”, deyiladi xabarda.
Banklar kassalariga naqd pul tushumlari 2020-yilning choraklar kesimida ko‘riladigan bo‘lsa, koronavirus pandemiyasi sharoitida yilning II choragida sezilarli pasayish kuzatilgan. Jumladan, banklar kassalariga naqd pul tushumlari I chorakka nisbatan 26 foizga kamaygan bo‘lsa, karantin talablarining yumshatilishi ortidan iqtisodiy faollikning ortishi natijasida IV chorakda II chorakka nisbatan 76 foizga ko‘paygan.
Naqd pul tushumlarining IV chorakda II chorakka nisbatan o‘sish hajmining qariyb 12,4 trillion so‘mi savdo va pullik xizmatlardan, 6,2 trillion so‘mi bank xizmatlari bo‘yicha tushumlar hissasiga to‘g‘ri kelgan.
“Xususan, 2020-yil yanvar oyida pensiya to‘lovlarining 17 foizi, ish haqi to‘lovlarining 66 foizi bank kartalari orqali to‘langan bo‘lsa, yilning oxirgi dekabr oyida esa pensiya to‘lovlarining 31 foizi hamda ish haqi to‘lovlarining 83 foizi bank kartalariga o‘tkazildi”, deya ta’kidlanadi xabarda.
Umuman olganda, 2020-yilda bank kartalariga jami 180,5 trillion so‘mlik mablag‘lar kelib tushib, ushbu davrda bank kartalaridagi 62,2 trillion so‘mlik (34,4 foiz) mablag‘lar aholi tomonidan naqdlashtirib olingan.
Bundan tashqari, 2020-yilda banklar kassalari (shu jumladan, bankomatlar) orqali chiqim qilingan naqd pullar 2019-yilga nisbatan qariyb 25 foizga oshishi kuzatilgan bo‘lsa, mazkur holat asosan bank kartalaridan naqd pul yechish hajmining 25,6 trillion so‘mga (1,7 barobar) o‘sishi hisobiga yuzaga kelgan.
Avvalroq o‘zbekistonliklar 2020-yilda banklardan qancha dollar sotib olgani to‘g‘risida xabar berilgandi.
