Ko‘plab ota-onalar farzandlarining maktabda olayotgan baholari kelajakdagi muvaffaqiyatiga bog‘liq deb o‘ylashadi. Ammo kundalik olinayotgan a’lo baholar kelajak kafolati emas, ikkichilar orasida ham qobiliyatli va intiluvchanlari uchrab turadi. Quyidagi qahramonlarimiz ularga misol.
Richard Brenson
Brenson bolaligidan disleksiya — (o‘qish va yozish qobiliyati qiyinlashishi yoki buzilish)ga duch kelgan. Bu ayniqsa uni odatiy maktabda ta’lim olishni qiyinlashtirgan.
Brenson matematika va ingliz tili fanlaridan qiynalardi, o‘zlashtirishi juda past edi. Natijada uni qoloq o‘quvchi deb hisoblashadi. O‘sha davrdagi maktab tizimi qat’iy va alohida o‘zlashtirishdan ortda qoladiganlar uchun mo‘ljallanmagandi.
O‘qish bilan bog‘liq muammolar tufayli 16 yoshida o‘qishni tashlaydi. Brenson ta’lim va o‘qish unga to‘g‘ri kelmasligini tushunadi, ammo unda muvaffaqiyatga erishish uchun aqlbovar qilmaydigan intilish va tadbirkorlik qobiliyati bor edi. O‘sha yili u o‘zining birinchi biznesi — yoshlar auditoriyasiga mo‘ljallangan “Student” jurnaliga asos soladi.
Vaqt o‘tishi bilan Richard Brenson tadbirkorlik faoliyatini kengaytirib, Virgin Records nomi ostida musiqa biznesini yaratadi. Kompaniya mashhur musiqachilar bilan hamkorlik qilib, katta muvaffaqiyatga erishadi. Biroq u shu bilangina cheklanib qolmaydi. U brendni kengaytirishda davom etib, tez orada aviatsiya, sayyohlik, mobil aloqa, kosmik texnologiyalar va boshqa ko‘plab sohalarni qamrab olgan ulkan korporatsiyaga aylanadi.
Bill Geyts
Bill Geyts texnologiyalarga erta qiziqqan, ajoyib vunderkind bo‘lsa-da, maktabda namunali o‘quvchi bo‘lmagan. Ammo un boshqa fanlarga nisbatan matematika va dasturlashga ko‘proq qiziqardi. Geyts bolaligidan kompyuterni yaxshi ko‘rar va bu ba’zan uni boshqa fanlardan chalg‘itgan.
Xususan, tarix yoki adabiyot kabi gumanitar fanlar unga unchalik qiziqarli tuyulmasdi. Geyts dasturlashdagi kabi mantiqiy fikrlash va ijodkorlikni namoyish eta oladigan masalalar yechishni ma’qul ko‘rardi. Lekin bu yo‘nalishdagi e’tibor unga barcha fanlar bo‘yicha a’lochi o‘quvchi bo‘lish imkonini har doim ham bermasdi.
Bundan tashqari, maktab yillarida Geyts shaxsiy loyihalariga, masalan, o‘quv topshiriqlarini bajarishga emas, balki maktab uchun dasturiy ta’minot yaratishga ko‘p vaqt ajratardi. O‘sha paytlardayoq Geyts haqiqiy ishtiyoqi va kelajagi fanlarning keng doirasi bo‘yicha akademik muvaffaqiyatlarga emas, balki texnologiyalarga bog‘liqligini tushungan.
Maktabni tugatgach, u Garvard universitetiga o‘qishga kiradi. Biroq Geyts an’anaviy ta’limga unchalik qiziqmaydi, dasturlash bilan shug‘ullanishda davom etib, ikkinchi kursda o‘qishni tashlaydi. Pol Allen bilan birga 1975-yilda Microsoft kompaniyasiga asos solishadi va shaxsiy kompyuterlar uchun rivojlanayotgan dasturiy ta’minot bozoriga e’tibor qaratishadi. Vaqt o‘tishi bilan Microsoft o‘z sohasida yetakchiga, Geyts esa dunyodagi eng boy odamlardan biriga aylanadi.
-1y35sOnI.jpg)
Stiv Jobs
Stiv Jobs ham ta’lim tizimining qattiqqo‘lligini yoqtirmaydiganlardan edi. Jobs o‘tkir aql va qiziquvchanligi bilan ajralib tursa-da, ko‘pincha maktab qoidalarini buzar va o‘qishga bo‘lgan munosabati salbiy edi. Yuqori sinflarda u texnologiyalarga e’tibor qarata boshlaydi.
Maktabni tugatgach, Jobs Rid kollejiga o‘qishga kiradi, biroq olti oydan keyin tashlab ketadi. Buning o‘rniga u haqiqatan ham qiziqqan narsalariga — elektronika va dizaynga e’tibor qaratadi. Ko‘p o‘tmay u Apple kompaniyasiga asos soladi.
Jobsning innovatsion tafakkuri Macintosh, iPhone va iPad kabi revolyutsiyalar yaratilishiga olib keldi. U nafaqat shaxsiy kompyuterlar sanoatini balki, mobil qurilmalar va multimediaga yondashuvni butunlay o‘zgartirdi. Garchi Jobs tirishqoq o‘quvchi bo‘lmasa-da, dunyoning nostandart ko‘rinishi va qat’iyati uni texnologik dunyoda mashhur qildi.
-S9YlVa08.jpg)
Ilon Mask
Ilon uch yoshligida onasi qiziqishi kuchli ekanini sezib, uni tayyorgarlik maktabiga berishga qaror qiladi. Maktab direktori uni bu fikridan qaytarishga harakat qilib, Ilon sinfda eng yosh bola bo‘lishini va tengdoshlari bilan muloqot qilishda qiynalishini aytadi. Lekin onasi Mey o‘z qarorida qat’iy turib oladi.
Ilonning ota-onasini maktab direktori chaqirib, “Bizda Ilonning rivojlanishi sust ekaniga asos bor”, deydi. O‘qituvchilardan biri uning har doim xayol surib yurishini va hech kimni eshitmasligini aytadi. “U doimo derazaga qarab o‘tiradi, dars bo‘yicha savol bersam, barglar allaqachon jigarrang tus olgan, deb javob beradi,” deydi o‘qituvchi.
Ilonning chuqur o‘yga cho‘mib, atrof-muhitdan uzilib qolish odati bolaligidan boshlangan. Boshqa bolalar uning diqqatini jalb qilish uchun oldida sakrashib, qo‘l silkitishardi, lekin Ilon ularni umuman sezmasdi. Natijada u yolg‘izlanib qoladi, ammo matematika fanidan doim a’lochi bo‘lgan, shuningdek, kitob o‘qishni yaxshi ko‘rardi.
Ilon Maskning muvaffaqiyatlari haqiqatan ham hayratlanarli. Tesla Motors asoschisi bozorga inqilobiy elektromobil modellarini olib kirdi. Uning xoldingiga PayPal to‘lov tizimini sotib olgan dasturiy ta’minotni ishlab chiqish kompaniyasi ham kiradi. Mask, shuningdek, sayyoralararo transport vositalarini ishlab chiqarishga ixtisoslashgan SpaceX brendining asoschisi va yetakchi muhandisidir. Hozirda Mask Mars sayyorasini kolonizatsiya qilib, odamlarni ommaviy ravishda Marsga uchirish loyihasini sinovdan o‘tkazmoqda.
Izoh (0)