Shveysariyadagi fuqarolik ishlari sudi Gulnora Karimovaning 840 million dollarlik boyligiga kimning huquqi borligini hal qilishi mumkin. Bu haqda Financial Times xabar berdi.
Yillar davomida “O‘zbekiston malikasi” sifatida tanilgan Gulnora Karimovaning to‘plagan 840 million dollarlik boyligi Shveysariya banklari kassalarida, hukumat buyrug‘i bilan muzlatib qo‘yilgan.
Shveysariya fuqarolik sudlarida uzoq vaqtdan buyon olib borilayotgan "huquqiy janglar" oxir-oqibat aktivlar kimga tegishli ekanini — Shveysariya yoki O‘zbekiston hukumati, Zeromaks xolding kompaniyasi kreditorlari yoki Gulnora Karimovaning o‘zigami — hal qilishi mumkin.
Joriy yilning 28-sentyabr kuni o‘n yillik tergovdan so‘ng Shveysariya prokuraturasi Gulnora Karimovaga qarshi jinoiy ish qo‘zg‘atdi. Sud uning boyligi qayerdan kelgani va qayerga yo‘naltirilishi haqida muhim dalillarni ochiqlashni va’da qilmoqda.
Ayblov xulosasi allaqachon Zeromaks kreditorlarining yangi da’volariga sabab bo‘lgan.
Kompaniyaning kreditorlari — braziliyalik futbol yulduzlaridan tortib Germaniyaning Qora o‘rmonidagi hunarmandlargacha bo‘lgan guruh Karimovaning pullari ularga kompensatsiya sifatida berilishi kerakligini aytmoqda.
10-oktyabr kuni Sankt-Gallenda ochilgan ishda ular Shveysariya hukumatining yillar davomida olib borgan “intrigalari” adolatni buzish va ularning da’volariga putur yetkazishni maqsad qilganini aytmoqda.
“Bizning mijozlarimiz 2017-yildan beri davom etayotgan hukumatning yuqori lavozimli a’zolari o‘rtasidagi til biriktirishdan shikoyat qiladi. Shveysariya hukumati va (sobiq) federal prokurorlarning bizga nisbatan qayta-qayta yomon munosabatidan keyin Sankt-Gallendagi sudga to‘liq ishonamiz”, — dedi ish ortida turgan syurixlik advokat Tomas Rim.
Shveysariya Federal Moliya Departamenti esa “ayblovlar hech qanday asosga ega emas”ligini ta’kidladi.
2018-yilgi sud qaroriga ko‘ra, Zeromaks Gulnora Karimova tomonidan nazorat qilinmagan va unga foyda keltirmagan. Shuning uchun tegishli pullarni O‘zbekiston hukumatiga topshirish to‘g‘ri qaror. Karimovaning o‘zi esa Zeromaks ishi va unga nisbatan qo‘yilgan poraxo‘rlik ayblovlari bo‘yicha o‘zining aybsizligini ta’kidlaydi.
“U barcha ayblovlarga e’tiroz bildirib, oqlanishi uchun kurashmoqda. Shveysariya banklarida muzlatilgan pullar qonuniy jihatdan uniki”, — deydi Karimovaning Jenevadagi advokati Greguar Manje.
Shveysariyadagi jinoiy sud jarayonining sanasi hali belgilanmagan, ammo barcha tomonlar sud nihoyat chigallikni hal qilishiga umid qilmoqda.
Financial Times nashri Gulnora Karimova otasining himoyasi ostida Jenevadagi uyidan dunyoni aylanib chiqib, xalqaro maydonda yorqin shaxsga aylanganini yozadi.
“U o‘zining ulkan boyligini namoyish etib, bir qator ortiqcha loyihalarda ishtirok etdi, jumladan Googoosh sahna nomi ostidagi muvaffaqiyatsiz pop karyera, VI asrni qamrab olgan ipak haqidagi film, Guli moda brendi, Mysterieuse parfyumeri shular sirasiga kiradi”, — deyiladi xabarda.
Gulnoraning BMTdagi elchi sifatidagi faoliyati unga diplomatik immunitet berdi.
“Islom Karimov hukmronligining oxiriga kelib Toshkentdagi fraksiyalar Karimovaga qarshi chiqdi, uning imperiyasi quladi. U pul o‘zlashtirishda ayblanib, uy qamog‘iga olindi. Keyinchalik uy qamog‘i bo‘yicha tartibni buzgani uchun qamoqqa olingan”, — deb yozadi nashr.
2020-yilda sud uni korrupsiyada ayblab, 13 yilga ozodlikdan mahrum qildi. Gulnora Karimovaning yuristlari sud jarayonining adolatli ekanligini shubha ostiga olishgan.
Karimovaning boyligining jinoiy manbalari haqidagi iddaolar yangilik emas.
AQSH Adliya vazirligining 2019-yildagi ayblov xulosasida aytilishicha, Karimova birgina telekommunikatsiya sohasida Toshkentda shartnoma tuzmoqchi bo‘lgan xalqaro kompaniyalardan 850 million dollardan ortiq pora olgan. Ish hali sudgacha yetib bormagan.
2010-yildan oshkor qilingan diplomatik xatlarda amerikalik diplomatlar uni “O‘zbekistonda nafratga duchor bo‘lgan” va mamlakatdagi “deyarli har qanday foydali biznesda ulushga ega bo‘lish yo‘lida ishlagan” “qaroqchi baron” deb ta’riflagan.
Bu hujjatlarda, shuningdek, Zeromaks haqida ham ochiq gapirilgan.
“Kompaniyani Gulnora Karimova boshqaradi”, —deyiladi telegrammalardan birida.
2018-yilda Shveysariya sudi Karimovaning Zeromaks kompaniyasiga aloqasi yo‘q degan qarorga kelib, kreditorlarning uning muzlatilgan aktivlari bo‘yicha da’vo qo‘yishiga to‘sqinlik qilgani ko‘pchilik uchun kutilmagan bo‘ldi.
Shveysariya prokuraturasi unga qo‘ygan ayblovlarida Karimova “ofis” deb atalgan xalqaro jinoiy guruhni boshqarganligi aytiladi.
Javobsiz qolayotgan asosiy savol — bu ishda Zeromaks'ning roli qanday?
Sankt-Gallendagi ish bo‘yicha Shveysariya razvedka idoralari va politsiyasining ko‘plab hisobotlari mavjud bo‘lib, unda Karimovaning Zeromaks kompaniyasiga aloqadorligi haqida batafsil ma‘lumotlar keltirilgan.
2018-yilda bu ma’lumot rad etilgan yoki prokuratura qarorlari tufayli sudda tegishli ko‘rib chiqilmagan. Financial Times nashri Shveysariya politsiyasi hisobotlaridan birini qo‘lga kiritdi. Hisobotda Gulnora Karimovaning Zeromaks bilan aloqalari batafsil bayon etilgan, deya da’vo qilmoqda kreditorlar.
Misollardan birida 2016-yilda Shveysariya politsiyasi Karimovaning Jenevada ijaraga olgan yacheykalarini tintuv qilish uchun order olgani keltirilgan.
"Shveysariya O‘zbekiston bilan Gulnora Karimovaning pullarini 2020-yilda qaytarishni boshlash bo‘yicha kelishuv imzolagan. Biroq, sudda davom etayotgan kurash hisobga olinsa, bu jarayon qachon amalga oshishi noma’lum", — deyiladi Financial Times nashridagi xabarda.
Izoh (0)