2012-yilda ekranlarga chiqqan “Muhtasham yuz yil” seriali boshqa mamlakatlarda qiziqish bilan tomosha qilingan bo‘lsa-da, Turkiyada serial voqealari g‘irt uydirma deb ataldi. Natijada film ijodkorlari tarixiy voqealardan ilhomlanganini tan olishlariga to‘g‘ri keldi.
Birinchi uchrashuv
Birinchi qism Aleksandra ismli qizning buyuk sultonning kanizaklari safini to‘ldirish uchun uzoq Usmonli imperiyasiga kemada suzib kelishi bilan boshlanadi. Lekin u bir qarashdayoq buyuk podshoni maftun etadi — endi u haramning oddiy kanizagi emas, balki sultonning sevimli ayoli.
Aslida voqealar bunchalik tez sodir bo‘lmaydi. Xurramning islomni qabul qilishdan oldin qanday ismga ega bo‘lganligi aniq ma’lum emas, Roksolana haqidagi qaydlar butun dunyo u haqida bilganidan keyingina yilnomalarda paydo bo‘lgan.
Ikkinchi noaniqlik — Roksolana saroyga Sulaymonning otasi Salim I davrida kelgan, u uzoq vaqt til, yozuv, musiqa va erkaklarni maftun qilish san’atini o‘rganadi. Haqiqatan ham hukmdor saroyiga bunchalik oson kelib qolishni tasavvur qilib bo‘lmasdi.
Tashiq ko‘rinishi
Ushbu serialning o‘ziga xos jihatlaridan biri — Usmonli imperiyasidagi ayollarning liboslari. Tomoshabinlar Xurramning har bir obraziga qoyil qolishadi va o‘sha davrda xuddi shu libosni kiyib ko‘rishni orzu qilishadi, lekin aslida ular butunlay boshqacha ko‘rinishga ega bo‘lganini ko‘pchilik bilmaydi.
Buyuk Sulaymon hukmronligi davridagi ayollar kiyimlari erkaklarnikiga o‘xshash bo‘lgan. Keng o‘lchamdagi kaftan ayollar qomatini begona ko‘zlardan yashirgan. Xurramning o‘zi hech qachon uzun ko‘ylak va yuzini yopgan shoyi ro‘molsiz saroydan chiqmagan.
Serialda Xurram obrazini Maryam Uzerli o‘ynagan. Aslida hech kim Roksolananing shunchalik jozibali bo‘lganmi, yo‘qmi bilmaydi, uni ko‘proq yoqimtoy deb atashardi. Hatto u mallasoch ham bo‘lmagan.
Sulaymon Xurramni boshqa kanizaklar oldida himoya qilmaydi
“Muhtasham yuz yil”da Sulaymon har doim haram ishlari bilan qiziqadi va tom ma’noda Xurramning haramdagi obro‘sini ko‘taradi. Tarixan esa Roksolaning hamma narsaga o‘zi erishadi, chunki sulton umrining ko‘p qismini harbiy yurishlarda o‘tkazadi, uning g‘iybat va ma’shuqalari o‘rtasidagi janjallarga vaqti yo‘q edi.
Tarixchilarning aytishicha, u sevgilisiga ozor bergan odamni faqat bir marta jazolagan. Sobiq rafiqasi Mohidavron raqibasi Xurramga zahar berib, uni chetlatishga uringanida, Sulaymon uni Eski saroyga yuborishni buyuradi. Ammo serialda Sulaymon oxir-oqibat Mohidavronni kechiradi va haramdagi tortishuvlar davom etadi.
Noma’lum o‘g‘il
Tarixiy ma’lumotlarga ko‘ra, Sulaymon I va uning qonuniy rafiqasi Xurramning 6 nafar farzandi bo‘lgan. Biroq “Muhtasham yuz yil”da faqat 4 shahzoda va suyukli qizi Mehrimoh ko‘rsatilgan. Sultonning yana bir o‘g‘li bo‘lgan: Abdulla to‘ng‘ich farzand Mehmeddan keyin tug‘ilgan, ammo 8 oyligida kasal bo‘lib qolgan bola atigi 3 yil yashaydi. Chaqaloq 1526-yilda saroyda tarqalgan suv chechakdan vafot etadi.
Serial muxlislarining taxminlariga ko‘ra, ssenariy muallifi Abdulla haqidagi hikoyani sujetga kiritmaslikka qaror qilgan, chunki o‘sha paytda Xurram yolg‘iz o‘zi boshdan kechirishi kerak bo‘lgan fojialar yetarli edi. Bu voqea o‘rniga Xurram Sulaymonning jazosi sifatida bir necha yilga surgunga jo‘natiladi.
Luka — butunlay badiiy to‘qima
Rejissorlar rejalashtirganidek, Xurram uchun yana bir xavf uning kutilmaganda qaytib kelgan sobiq sevgilisi, rassom Luka bo‘lishi kerak edi. Luka Sulaymon va Xurramning portretini chizgan sahna mutlaqo bema’ni ko‘rinadi. Sultonning sevimli ayoliga qarashga hech qachon ruxsat berilmagan, buning ustiga bu odam notanish bo‘lsa.
Aslida esa Luka hatto mavjud bo‘lmagan. Nazariy jihatdan Xurramning sevgilisi bo‘lishi mumkin, ammo ularning eski munosabatlari tezda aniqlanib, yashirin uchrashuvlar haqida gap bo‘lishi ham mumkin emasdi.
Izabella bilan Feruza aslida bo‘lmagan
Serialda Mohidavron Xurrem uchun xavf tug‘dirmay qo‘yganidan so‘ng, yangi raqiblar paydo bo‘ladi: xorijlik mehmon Izabella va sirli Firuza.
Roksolana yana o‘z hukmdoriga uning e’tiboriga loyiq ekanligini isbotlashga va raqiblari bilan kurashishga majbur bo‘ladi. Tarixan esa bunday ayollar bo‘lmagan, Sulaymon Xurram uning qonuniy xotini bo‘lganidan keyin haramni tarqatib yuborgan.
Izoh (0)