“Бу қонунда тақиқланган”. Рақобат қўмитаси эксклюзив ҳуқуқли айрим корхоналар номи нега ошкор этилмаганини изоҳлади

Ўзбекистонда эксклюзив ҳуқуқлар берилган корхоналар реестри эълон қилинди. Аммо шундай ҳуқуққа эга қатор соҳалардаги тадбиркорлик субъектлари рўйхатдан ўрин олмаган.

Рақобат қўмитаси мамлакатда эксклюзив ҳуқуқ тақдим этилган 67 та корхона ва давлат ташкилотлари рўйхатини очиқлади. Реестрда номлар турли соҳаларда фаолият юритаётган 81 та фаолият турлари бўйича келтирилган.

Рўйхатдан кўриш мумкинки, эксклюзив ҳуқуқи мавжуд корхона ҳамда давлат ташкилотларининг 30 тадан ортиғи қурилиш ва лойиҳалаш йўналишида фаолият юритади. Шу билан бирга, реестрдан энергетика, соғлиқни сақлаш, суғурта, ахборот технологиялари, давлат харидлари, почта ва бошқа йўналишлардаги тадбиркорлик субъектлари номи ўрин олган.

Аммо қўмита рўйхатидан газ олди-сотдиси, мобил қурилмаларни рўйхатдан ўтказиш, қимматбаҳо металлар ва бошқа маҳсулотлар ишлаб чиқариш билан шуғулланувчи эксклюзив ҳуқуққа эга ўнлаб субъектлар жой олмаган.

“Дарё” баъзи тадбиркорлик субъектларига эксклюзив ҳуқуқ берилган бўлса-да, улар номи нега ошкор этилмагани юзасидан қўмита ахборот хизмати раҳбари Отабек Усмонов билан боғланди.

Ташкилот вакилининг маълум қилишича, чиндан ҳам реестрда номи ошкор этилмаган, эксклюзив ҳуқуқ махфий равишда тақдим этилган корхоналар мавжуд. Уларнинг рўйхати алоҳида шакллантирилган. Қонунчиликка биноан, ушбу рўйхатни эълон қилиш мумкин эмас.

“Рўйхат белгиланган тартибда алоҳида юритилмоқда, фақат қонунчиликка мувофиқ очиқ эълон қилинмайди”, дея изоҳ берди Отабек Усмонов.

Қўмитага кўра, ўтган даврда (айнан қайси даврлиги қайд этилмаган – таҳр.) президент қарорлари билан иқтисодиётда давлат иштирокини қисқартириш мақсадида 24 та корхона ва давлат ташкилотларига берилган эксклюзив ҳуқуқлар бекор қилинган.

Президент фармони билан 2025 йил 1 апрелдан Ўзбекистонда айрим хўжалик юритувчи субъектларнинг фаолият йўналишлари бўйича эксклюзив ҳуқуқлари бекор қилиниши белгиланган.

Маълумот учун, давлат тақдим этадиган эксклюзив ҳуқуқ корхона ёки ташкилотга қонунчилик ҳужжатлари билан истисно тариқасида берилган махсус рухсат ҳисобланади. Содда қилиб айтганда, бундай корхоналар учун муайян товарлар ёки хизматлар учун бозорда рақобатчи мавжуд бўлмайди. Бошқа компаниялар ушбу бозорга кириши тақиқланади ёки чекланади.