Tom Henks bosh rolni ijro etgan Robert Zemekisning mashhur kartinasi kinematografiya klassikasi hisoblanadi. “Forrest Gamp” “Jinoiy asar” va “Shoushenkdan qochish” filmlarini ortda qoldirib, “Oskar”ni va turli mamlakatlarda yana 35 dan ortiq mukofotlarni qo‘lga kiritadi.
Bu murakkab tagma’noga ega bo‘lmagan oddiy va tushunarli filmga o‘xshaydi. Biroq ijodkorlar filmga ko‘plab qiziqarli detallarni qo‘shgan. Ularning ba’zilarini tomoshabinlar payqamasligi ham mumkin. Ammo aynan ular bu asarning genialligini ta’kidlaydi.
Forrest ping-pong o‘ynayotganida ko‘zini umuman pirpiratmaydi
Bosh qahramon hayotning turli sohalarida muvaffaqiyatga erishgan. Stol tennisi bo‘yicha u butunlay yulduzga aylanadi. Buning siri oddiy: kasalxonada Forrestga bu o‘yinni birinchi marta o‘rgatishganida “hech qachon sharchadan ko‘zingni uzma” deyishadi. Gamp odatdagidek maslahatni aniq bajaradi.
Aynan shuning uchun ham Forrest ping-pong o‘ynaydigan barcha sahnalarda Tom Henks biror marta ham ko‘zini pirpiratmaydi — qahramon umuman ko‘zini to‘pdan uzmaydi.
Forrestning urushga qarshi nutqi haqiqiy edi. Lekin olomondan tashqari
Norozilik aksiyasi paytida bosh qahramondan sahnaga chiqib, Vyetnam urushi haqida nutq so‘zlashni so‘rashadi. Dastlabki so‘zlarining o‘zidayoq uning mikrofonini o‘chirib qo‘yishadi. Forrest gapini tugatgandan keyingina yoqiladi.
Bu shunchaki hazilga o‘xshaydi: tomoshabinlar qahramon nima deganini eshitmaydi. Biroq bu sirni Tom Henksning o‘zi ochib beradi. Uning versiyasiga ko‘ra, Forrestning nutqi juda oddiy edi:
“Ba’zida Vyetnamga borganlar onalari oldiga oyoqsiz qaytishadi. Ba’zan ular umuman qaytmaydi. Bu juda yomon. Vyetnam haqida aytmoqchi bo‘lgan gaplarim shu”.
Ushbu sahna haqidagi yana bir qiziq fakt shundaki, namoyishchilarning katta to‘dasi qisman soxta. Vashingtondagi Linkoln yodgorligi oldidagi maydon — bu sahna suratga olingan joy juda katta: u chorak millionga yaqin odamni sig‘dira oladi. Film yaratuvchilari jismoniy jihatdan ham buncha ko‘p olomonni to‘play olmasdi.
Qo‘shiq Bubbaning o‘limiga ishora qiladi
Sodda, ammo samimiy qahramonning o‘lim sahnasi filmdagi eng fojiali lahzalardan biridir. Biroq avvalroq uning o‘limiga ishora qilingan. Forrest Gamp va uning yangi do‘sti Bubba Vyetnamga kelganida va leytenant Den bilan ilk bor uchrashganida, ularga shunday maslahat beradi: “O‘zingizni o‘limga duchor qilib, ahmoqlik qilmang”. Aynan shu paytda orqa fonda The Beach Boys guruhining “Sloop John B” qo‘shig‘i yanada balandroq yangray boshlaydi.
Bu qo‘shiq I wanna go home, Let me go home (Uyga qaytmoqchiman, meni uyga yuboring) so‘zlari bilan tugaydi. Bubba ham o‘layotganida: “Uyga ketishni xohlayman”, deydi.
Forrestning poyabzali eski, lekin iplari yangi
Dastlabki sahnadayoq bosh qahramonning poyabzali naqadar iflos va eski ekanligi darrov ko‘zga tashlanadi. Krossovkalar fonida oq iplar alohida ajralib turadi. Keyinchalik ma’lum bo‘ladiki, bunga Forrest hayotidagi ikki muhim shaxs ta’sir ko‘rsatgan.
Uning krossovkalari faqat Gamp ko‘p yugurgani uchungina eskirib ketmagan. Aslida bu yo Jenni qahramonga bir paytlar sovg‘a qilgan va u “dunyodagi eng yaxshi sovg‘a” deb atagan o‘sha Nike krossovkalari, yoki xuddi shunday krossovkalardir. Bu Forrestning butun umri davomida qizga bo‘lgan muhabbatini saqlab qolganining yana bir isbotidir.
Ammo leytenant Den Vyetnamda xizmat qilayotganida oyoqlar holatini kuzatib turish kerakligini aytadi, shuning uchun Forrest poyabzal yaxshi ko‘rinishi uchun iplarini yangilaydi.
Ayrim sahnalarda Tom Henksning o‘rniga ukasi rol o‘ynagan
Ko‘pchilik aktyorlar dublyorlar xizmatidan foydalanishi sir emas — Tom Kruz kabi ayrimlar bundan mustasno. Ammo ko‘pincha bu tasodifiy ishchilar bo‘lib, ular ko‘nikmalariga yoki tashqi o‘xshashligiga qarab tanlanadi. Ammo Tom Henks bilan bu vaziyat qiziqroq bo‘lgan.
Forrest Gamp roliga tayyorlanish jarayonida ukasi Jim Henks o‘ynagan “Byuford plyaji quyonlari” nomli uncha taniqli bo‘lmagan komediya bosh qahramonining ba’zi xatti-harakatlarini o‘zlashtirgan. Xususan, Tom uning g‘alati yugurish uslubini ko‘chirgan.
Aynan shu sababli eng faol sahnalarda asosiy yulduzni oddiy kaskadyor yoki sportchi emas, balki Jim Henksning o‘zi o‘ynab turgan. Bu juda qulay bo‘lib, ular tashqi ko‘rinishdan o‘xshash va deyarli bir xil harakat qilishadi.
Aytgancha, “Forrest Gamp”ni oilaviy loyiha deb hisoblash mumkin: yosh qahramon avtobusda o‘ziga joy qidirayotgan sahnada Tom Henksning qizi Elizabet Henks kichik rol ijro etgan.
Futbol maydonida Forrestning formasi doimo toza bo‘ladi
Amerika futbolini ko‘rgan har bir kishi o‘yinchilar darhol o‘t-o‘lan va tuproqqa bulg‘anib ketishini biladi. Ammo Forrest Gamp — maydondagi yagona mutlaqo toza kiyim egasi.
Hamma gap shundaki, uni hech kim quvib yetolmaydi, ayniqsa, yiqitolmaydi. Qizig‘i shundaki, kitobida bu holat sal boshqacha: Forrest Gamp juda novcha yigit bo‘ladi — bo‘yi ikki metrga yaqin va vazni yuz kilogrammdan ortiq deb, tasvirlanadi.
Barcha suratlarda Forrestning ko‘zi yumilib qoladi
Film bosh qahramoni ko‘p jihatdan butun umri davomida bolaligicha qoladi. Buni juda g‘alati tarzda ko‘rsatishadi: Forrest suratga tushishni o‘rgana olmaydi.
Rasmda uning ko‘plab suratlari ko‘rsatilgan: bitiruv kursidan, onasi bilan, leytenant Den bilan. Hatto stol tennisi reklamasi ham bor. Bu kadrlarning hammasida Forrestning ko‘zlari yumilib qolgan.
Ko‘k katak ko‘ylak — o‘zgarish va doimiylik ramzi
“Forrest Gamp” shunchaki — ortiqcha ramziy ma’no va kinoyalarsiz suratga olinganga o‘xshaydi. Ammo kartinada tomoshabinga qahramonni yaxshiroq tushunishga yordam beradigan ko‘plab detallar mavjud. Film Forrest hayotining turli davrlari haqida hikoya qiladi: har safar yangi davrga o‘tganda qahramon ko‘k katak ko‘ylak kiyadi.
Bir tomondan, bu navbatdagi syujetning boshlanishini ajratib olishga yordam beradi. Boshqa tomondan, Forrestning o‘zi odatlariga sodiq qolganini ko‘rsatadi.
Izoh (0)