Har davrning sahna yulduzlari bo‘ladi. Shubhasiz, Hamdam Sobirovni zamonamizning eng yorqin yulduzlaridan biri deyish mumkin. Unga chin maʼnoda omad kulib boqdi. Agar bunday bo‘lmaganida har bir qo‘shig‘i “xit” bo‘lmagan, elning nazariga tushmagan bo‘lardi. Albatta, bugungi natijalarning ortida katta mehnat va talaygina qiyinchiliklar bor.
“Ota-onam ishlardi, ammo oylab maoshini ololmasdi”
Hamdam Sobirov 1989-yilning 6-yanvar kuni Navoiy viloyatida dunyoga kelgan. U bolaligini quyidagicha xotirlaydi.
— Bolaligim qishloqda o‘tgan. Hamma bolalar singari ko‘cha changitib katta bo‘lganman. Oilada uchinchi farzandman, ikkita opam va bitta singlim bor. Ota-onam tinimsiz mehnat qilardi, ammo ro‘zg‘orimiz but bo‘lganini eslolmayman. Chunki u paytlari ishchilarga oylab ish haqi berilmas, oladiganlari ham oydan-oyga yetmasdi. Dadam ko‘pincha ishda bo‘lardi, tarbiyamiz bilan asosan onam shug‘ullanardi. Onamning hech qachon urib, baqirganini eslolmayman. Ayb qilsak ham erkalab tushuntirardi.
Bir kuni maktabdan qaytayotganimda katta yuk mashinasidan tarvuz tushirishayotgan ekan. Rosa yegim kelgan va yordamlashib yuborsam tarvuz berasizlarmi, deb so‘raganman. Ishlaganman, ammo juda kichkina tarvuz berishgan. Xursand bo‘lib uyga ketayotganimda qo‘limdan tushirib yuborganman va tarvuz yorilib ketgan. Hafsalam pir bo‘lib uyga qaytganman va onamga “Pul bering, tarvuz olib kelaylik”, deganman. Onamning ham puli yo‘q ekanmi, bir nechta tanga bergan. Kichkina tarvuz olib yeb o‘tirsak, tog‘am katta tarvuz ko‘tarib kirib kelgan. Rosa xursand bo‘lganmiz. Bolalik deganda ana shu voqealar ko‘z oldimdan o‘tadi, — deydi Hamdam Sobirov.
“Moddiy ahvolingizga qarab baho qo‘yardi”
Xonanda ustozlaridan ranjigani va oila sharoitiga qarab o‘quvchini ajratish yaxshi emasligi haqida gapirdi.
— Afsuski, shunday voqealar bo‘lardi. Ayrim o‘qituvchilar o‘quvchining oilasidagi moddiy ahvoliga qarab baho qo‘yardi. Menda ham shunday voqea bo‘lgan. Bir ustozim ko‘p kamsitardi va eng past bahoni qo‘yardi. Bir gal hatto, bir baho ham qo‘ygan. Onam majlisga borganida shu haqida aytgan. Onam meni urishmagan, aksincha “Demak, bolam boshqalardan ajralib turarkan, hatto ikki emas, bir bahoni qo‘yibsiz”, degan, — deydi xonanda.
“Rossiyada ishlab uyga umuman pul jo‘natolmaganman”
Xonanda oilasidagi moddiy qiyinchiliklar sabab Rossiyaga ishlagani ketgani haqida so‘zlab berdi.
— Rossiyaga ishlashga ketganimda kollejning birinchi kursini tamomlagandim. O‘qituvchilar bilan gaplashib, pulini berib, ikkinchi kursni umuman o‘qimaganman. Ishlashga ketishimning asosiy sababi pul bo‘lgan. Oilamiz ancha qiynalib qolgani uchun ketishga majbur bo‘lganman. O‘sha payt oyiga 200 AQSH dollari olishim haqida aytishgandi. Boshida pulning bir qismini berishgan, ammo keyin umuman berishmagan. Uyga umuman pul jo‘natmaganman, arang bir yil-u ikki oydan keyin O‘zbekistonga qaytib kelganman. Men ham ko‘pchilik qatori Rossiyada qurilishda ishlaganman. Yosh bo‘lganim uchunmi qiyinchilik unchalik sezilmagan. Men binolarning sim karkaslarini to‘qirdim. Ish paytida qo‘shiq aytib o‘tirsam yonimdagilar “Xonanda bo‘lasanmi? Nega bu yerlarda yuribsan” deb ko‘p so‘rashardi. Xonanda bo‘lishni orzu qilardim, ammo oilamdagi sharoitni bilganim uchun ham u yerdan ketolmasdim, — deydi Hamdam Sobirov.
“Toshkentda 17 yil ijara uyda yashadim”
Xonanda O‘zbekistonga qaytib o‘qishga kirish uchun jiddiy tayyorgarlik ko‘rgani va shartnoma asosida o‘qishga qabul qilingani haqida so‘zlab berdi.
— Kollejning uchinchi kursini o‘qiganman, ishlab pul topolmadim endi yaxshilab tayyorlanib Toshkentga ketaman, deb niyat qilganman. Shuning uchun ham ilk urinishdayoq institutga shartnoma asosida qabul qilinganman. Bir tomondan o‘qishga kirganimdan xursandman, boshqa tomondan esa shartnoma pulini qanday to‘lash haqida o‘ylaganmiz. Chunki buncha pulni to‘lash oilamizga og‘irlik qilardi. Nasib qilgan ekan, o‘qidim. Ammo o‘shanda Toshkentda yashash bunchalar og‘irligini bilmagandim.
Pulim kamligi uchun kichik uyni bir nechta yigitlar bilan band qilardik. Feʼl-atvori turlicha bo‘lgan insonlar bilan bir uyda yashash qanchalik qiyinligini boshidan kechirganlar yaxshi biladi. Hatto istagan payt chiroqni ham yoqolmaydigan kunlarim bo‘lgan. Keyinchalik bir-ikki so‘m topgandan keyin o‘zim uchun alohida uyni ijraga olganman. O‘ylab qarasam, Toshkentda 17 yil ijarada yashagan ekanman, — deydi Hamdam Sobirov.
“Guruh bilan ishlashim hayotimni o‘zgartirmagan”
Hamdam Sobirov kursdoshlari bilan “Mango” guruhini tashkil qilgani haqida gapirdi.
— Azizxon va Farrux bilan kursdosh bo‘lganmiz. Aslida Azizxonning o‘zi yakakaxon ijodni boshlamoqchi bo‘lgan. Unga guruh sifatida ijod qilishni taklif qilganmiz va u akalarini prodyusserlik qilishga ko‘ndirgan. Avvaliga hammasi yaxshi edi. Chunki biz bir-birimizni bilamiz deb o‘ylardik.
Onam “Mango”da chiqqanimni televizorda ko‘rganlar, juda xursand bo‘lganlar. Lekin mening “Mango”da chiqishim hayotimizga hech qanday o‘zgarish olib kelmagan. Iqtisodiy jihatdan oilamiz qiyin vaziyatga tushib qolganda, men olib chiqib ketolmaganman.
Masalan, shunday vaziyatlar bo‘lganki, oilamga 100 ming so‘m ham topib berolmadim. Lekin o‘sha payt “Mango” guruhida qo‘shiq aytardim. Hamma taniydi, men bilan muxlislar rasmga tushadi. Tasavvur qiling, konsertda hamma men bilan rasmga tushyapti, menga “Sen zo‘rsanda, hech kimni pisand qilmaysan”, deyishyapti. Lekin ishonasizmi, o‘sha vaqtda cho‘ntagimda bir tiyin pulim yo‘q, qornim och edi. Tezroq borib nimadir yeyman deyman, lekin bu vaziyatni hech kim tushunmaydi.
Odam yulduz bo‘lishi mumkin, lekin bu boy bo‘ladi degani emas. Hamma yulduzlar ham boy emas. Bu narsani qanday baholashni men bilmayman, — deydi Hamdam Sobirov.
Xonandaning guruhdan ketishiga oilasi sabab bo‘ldimi?
Guruhning boshqa aʼzosi Farrux Raimov “Mango”ning tarqalish sabablarini quyidagicha izohlaydi.
— Haqiqatan ham yoshligimdan birga o‘sgan do‘stim. Joyi kelsa o‘zim yemasam ham, kiymasam ham, unga berganman, kerak bo‘lsa ota-onamga ham qarshi chiqqanman. Bergan mehrimga va do‘st bo‘lgan vaqtimga achinaman. U 500 ming dollarlik mashina minadimi yoki shaharning yarmini sotib olib, milliarder bo‘lib ketadimi, mayli. Yoshlikdagi do‘stlik yo‘q. Oradagi odamlar baribir munosabatlarni buzar ekan. Hozir undan ham, boshqasidan ham xafa emasman.
Hamdam bilan do‘stligimiz buzilishiga oila sababchi bo‘lgan. Buni o‘zi xohladi, o‘rtada hech qanday janjal bo‘lgani yo‘q. Bir narsani aytishim kerak, men Hamdamdan kibri uchun xafa bo‘lganman. Lekin bu ishni menga qilmagan, ikkita o‘rtog‘imga qilgan, kimligini Alloh biladi. U kelib ko‘rishmoqchi ham, yarashmoqchi ham bo‘ldi, lekin yurakdan xohlamadi. Kimlardir qayergadir chaqirdi, bormadim, joyi kelganda bir joyda ko‘rishib qoldik. Bo‘lmadi, sababi bu ko‘ngilni og‘ritadi. Boshqa do‘stlarim bilan urishsam ham, mayli, bir-ikki yil bo‘lgan bo‘lsa hech narsa emas. U bilan bitta oliygohda, kollejda birga o‘qiganmiz. Ikkimiz institutga imtihon bo‘lishidan ikki kun oldin Navoiydan avtobusda birga kelganmiz. Hech narsamiz bo‘lmagan, to‘g‘ri institutga borganmiz. Qancha qiyinchilik bo‘lgan bo‘lsa, birga yonma-yon turganman. Juda ko‘p mehr berib yuborgan ekanman.
Men bergan mehrni u qabul qila olmagandir balki. Ko‘rmaganning ko‘rgani qursin, hozir hamma bir o‘zim bo‘lay deydi, u ham shunaqa degandir. Mayli, to‘yib olsin. Qanaqa voqea bo‘lishidan qatʼi nazar meni eshitardi, balki u o‘zini eshitishlarini xohlagandir yoki oilasidagilar gaplashmaysan, degandir.
Men bilmayman. Kelib, yuzimga sen bilan do‘st bo‘lolmas ekanman, boshqa odamlar bilan do‘st bo‘lishim kerak ekan, deb aytgan. Nimaga, deb so‘rasam javob bermadi. Bir kuni keldi, o‘sha paytda yigirma kun gaplashmay yurganmiz, qayerdasan, sen bilan ko‘rishmasam bo‘lmaydi dedi. Kelib quchoqlashib ko‘rishdi, noto‘g‘ri qilibman dedi, hammasi yaxshi bo‘lganida yana yo‘qolib qoldi. Qanaqa tushunish kerak, bilmadim. Mayli, taqdir shunaqa ekan, uning yo‘li boshqa, meniki boshqa. Omadini bersin, unga nisbatan hech qanday g‘arazim yo‘q. Kun kelib tushunar balki, — deydi Farrux Raimov.
“Ko‘rmaganning ko‘rgani qursin”
Xonanda Farrux Raimov “Mango” guruhining bo‘linib ketishiga pul sabab bo‘lganini, guruhning sobiq aʼzosi Azizxonning Hamdam Sobirov bilan ham aynan shuning uchun munosabatlari buzilganini aytgan.
— Boshidan aytadigan bo‘lsam, guruhdagi hamma oddiy sharoitdagi oiladan bo‘lgan. Ko‘rmaganning ko‘rgani qursin, pul kelganidan keyin shunday bo‘ladi. Necha marotaba oramiz buzilgan bo‘lsa, barchasiga pul sababchi bo‘lgan. Kibr, pul... Birinchi marta urishib qolganimizda ayb Azizxonda bo‘lgan. Shundan keyin kelisha olmaganmiz, men ketganman, keyin qaytib kelganman. Mendan keyin u ketdi, undan keyin Hamdam. Keyin guruhga Oybek keldi. Manmanlik, kibr, bir-birini tushunmaslik bo‘lsa bo‘lmaydi baribir. Necha marotaba harakat qilib ko‘rdik, bo‘lmadi. Guruhda kimdir kimnidir aynitgan, feʼl-atvori bir-biriga to‘g‘ri kelmagan yoki qilgan ishimizni ko‘ra olmaganmiz, — deydi Farrux Raimov intervyusida.
Yakkaxon ijod omad keltirdi
Hamdam Sobirov “Mango”ni tark etganidan so‘ng yangi aʼzo qabul qilindi va bir muddat ijodni davom ettirishdi. Ammo natijalar kutilganidek bo‘lmadi. Hamdam Sobirov esa juda qisqa vaqt ichida “Maktabimda” qo‘shig‘i bilan yakkaxon ijrochi sifatida tanilib ketdi. U hozir nafaqat xonanda, bastakor sifatida ham hamkasblari orasida hurmatga ega. U nafaqat yoshlarga, balki ustoz sanʼatkorlarga ham qo‘shiq yozadi.
Hamdam Sobirov ayoli Marjona bilan sevishib oila qurgan. Hozirda ularning bir o‘g‘il va bir qizi bor.
— Tadbirkorlik bilan shug‘ullanaman, faqat aynan qaysi yo‘nalishda ekanligini oshkor etolmayman. Hozirgi kunda ko‘proq bolalarim bilan bandman, — deydi Marjona Sobirova.
Izoh (0)