• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12557.56
    • RUB159.44
    • EUR14809.13
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +32°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Maslahatlar

    Bola maktabga chiqqunicha o‘zlashtirishi kerak bo‘lgan 5 muhim ko‘nikma

    Maktabda olingan ta’lim va o‘zlashtirilgan ko‘nikmalar bolaning shaxs sifatida shakllanishiga hissa qo‘shish bilan birga kelajakda qaysi kasb va hayot yo‘lidan ketishni tushunib yetishga yordam beradi. Ammo maktabga qadar ham bolada fikrlash, mulohaza qilish, tanlov qilish rivojlangan bo‘lishi kerak. Bunda ota-onaning ko‘magi va dilbandi uchun vaqt ajratib birgalikda shug‘ullanishi muhim sanaladi.

    Foto: Marie Claire

    Foto: Marie Claire

    Tanqidiy fikrlash

    Yangi avlod bolalari hali internetdan foydalanmagan bo‘lsa ham tengdoshlari va kattalar bilan muloqot qiladi, kun davomida yangi bilim hamda ko‘nikmalarni o‘zlashtiradi. Shu sabab ham bolaligidanoq bolalarga haqni yolg‘ondan ajratishni, axborotni tekshirish va tahlil qilishni o‘rgatish kerak. Buning uchun farzand bilan birga o‘ynash, o‘qish hamda ma’lumotlarni tushuntirib berish kerak. Qolaversa, bolalar kitobidagi navbatdagi bobdan nimalarni eslab qolganini so‘rash, nomlarini aytib berishni so‘rash kerak. Shu yo‘sinda bolakay ko‘proq ma’lumotni eslab qolib, uni tahlil qiladi va ortiqcha keraksiz narsalarga vaqt ketkazmaydi.

    Kommunikativ qobiliyatlar

    Albatta, hech kim bolalardan falsafiy ahamiyatga ega mulohazalarni talab qilmaydi. Ammo ular maktabga qadar savol va unga javob berishni uddasidan chiqishi, nimalar bo‘layotgani haqida aytib berib, o‘zaro bog‘liq gaplar tuzishni eplashi kerak. Shu tufayli bola bilan birga kitob o‘qishni, undan mustaqil ravishda voqealar tuzib berishini so‘rashni kanda qilmang. Shundan keyin xatolarini ko‘rsating va qanday qilsa to‘g‘ri bo‘lishini tushuntirib bering.

    Fikrlarini ifodalashdan tashqari, bola tengdoshlari bilan qanday muloqot qilish kerakligini ham bilishi zarur. Gap shundaki, ijtimoiylashish jarayoni aynan bog‘cha va o‘yin maydonidan boshlanadi. Erta yoshdanoq atrofdagilar bilan chiqishib ketish, fikrlarini bayon qilish, savollar bildirib, odamlarga jinsi, Yoshi va millatidan qat’iy nazar hurmat bilan munosabatda bo‘lish muhim sanaladi.

    Diqqatni jamlash

    Bolakay maktab yoshigacha va kichik sinflardanoq, diqqatni jamlash va boshlagan ishini oxiriga yetkazishni uddasidan chiqsa, keyinchalik axborotni o‘zlashtirishi osonroq bo‘ladi. Bolalarda faollik borasida tanlovning kengligidan kelib chiqilsa, ularning chalg‘ish ehtimoli yuqori ekani hech kimga sir emas. TikTok va boshqa ijtimoiy tarmoqlarda bir zumda kontent yig‘ish trendi faol rivojlanayotgani hisobga olinsa, bolaning e’tiborini chalg‘imasligi avvalgidan murakkabroq bo‘ladi.

    Diqqatni jamlashni rivojlantirish uchun ota-onalar farzandlari bilan stol o‘yinlarini o‘ynashi, xotira mashqlarini bajarishi, tartib-intizomga rioya qilishni o‘rgatib shu bilan birga rag‘batlantirishni esdan chiqarmaslik kerak. Bu bola uchun motivatsiya bo‘ladi.

    Mustaqil bo‘lish va tashabbuskorlikni o‘rganish

    Bolada erkinlik va tashabbuskorlikni rivojlantirish uchun unga o‘zi bilan o‘zi qolganida zerikmaslikni o‘rgatish kerak. Buning uchun bir kishi ishtirok etadigan o‘yin o‘ylab toping, qiziqarli konstruktorlardan foydalaning. Shuningdek, bolada barcha yangiliklarga nisbatan qiziqish uyg‘otishga harakat qiling. Shu bilan birga bolangiz uchun hamma narsani hal qilib qo‘ymang, tanlov qilishiga qo‘yib bering. Masalan, sayrga qanday kurtkada chiqishni, nonushtaga nima yeyishni istashini o‘zidan so‘rang. Bu katta bo‘lganida o‘z yo‘lini mustaqil tanlashi va o‘zgarishlarga bir zumda moslashishiga yordam beradi.

    Digital-ko‘nikmalar

    Raqamli savodxonlik zamonaviy bolalar uchun eng muhim ko‘nikmalardan sanaladi. Aksariyat ota-onalar farzandlari bog‘lanib qolishi, ko‘p vaqti besamar ketib o‘qimay qo‘yishidan qo‘rqib gadjetlardan foydalanishga ruxsat bermaydi. Ammo siz istaysizmi yo‘qmi bugungi kunni va kelajakni texnologiyalarsiz tasavvur qilib bo‘lmaydi.

    Bolaga keyinchalik zamonaviy texnologiyalarni o‘rganish osonroq bo‘lishi uchun, erta bolalikdan boshlab, gadjetlarga qaram bo‘lmaslik, aksincha ulardan samarali foydalanishni o‘rgatish kerak. Internet bola uchun bitmas-tuganmas ma’lumot manbayi sanaladi. Ota-ona hamisha ham bola bergan savollarning javobini bilavermasligi mumkin. Bunday vaqtda birgalikda internetga murojaat qilish va javob topish mumkin. Bolangizga hammasi ehtiyotkorlik amalga oshirilsa, internetdan foydalanish xavotirli emasligini ko‘rsating. Agar u bolaligidanoq oddiy ma’lumotni topishni uddalasa, maktab va universitetda ilmiy adabiyotlar, elektron kutubxonalar va hatto xorijiy manbalardan ham muammosiz foydalana oladi.

    Mavzuga doir: 

    • Bolalar o‘rtasida qizg‘anish hissini bartaraf etishda samara beruvchi tavsiyalar
    • Bolaning kelajakda qashshoq inson bo‘lishiga olib keladigan tarbiyadagi xatolar
    • “Gadjetlar asri” bolalari nega harakatli o‘yinlarni o‘ynamay qo‘ydi va bu qanchalik xavfli?
    • Orzudagidek ona bo‘lishni istaganlar uchun 5 tavsiya

    19.10.2021, 11:54   Izoh (0)   27694
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Tavakkal qilmang: nimalarni kir yuvish mashinasiga solmagan ma’qul?

    17.10.2021, 11:55

    Namlantirilgan salfetka kir yuvish jarayonida qanday yordam beradi?

    16.10.2021, 11:26

    Energiya talab qiladigan va kuchsizlanishga sabab bo‘ladigan 8 odat

    12.10.2021, 13:52

    Salomatlikni saqlash uchun ishlatilgan buyumlardan qaysilarini sotib olish tavsiya qilinmaydi?

    12.10.2021, 11:48

    Garderob-velnes nima va eski kiyim-kechaklardan voz kechish qanchalik muhim?

    11.10.2021, 17:55

    Mutaxassis maslahati: xonadondagi chumoli va suvarakdan qanday qutulish mumkin?

    10.10.2021, 14:51
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Burger va lavashdan tortib kabob hamda flat-white’gacha — barchasi bir joyda!  


    “AloqaBank” yoshlar bilan ishlashga oid dasturlarni kengaytirmoqda


    Farg‘ona viloyatida mo‘l hosil: fermerlar 95 sentnerdan ortiq g‘alla yetishtirdi 


    Toshkentda navbatdagi SAG XL gilam do'koni o'z ishini boshladi


    Fitch Kapitalbankning reytingini "Ijobiy" prognoz bilan tasdiqladi


    Fitch Ratings “Biznesni rivojlantirish banki” ATB kredit reytingini oshirdi 


    Hududiy elektr tarmoqlari” AJ Fitch Ratings agentligining xalqaro kredit reytingini “BB, barqaror” darajasiga oshirdi


    NRG Uzbekistan 60 gektar maydonda "shahar ichida shahar" keng ko‘lamli turar-joy loyihasini ishga tushirmoqda


    Imzodan Engelberg premium romlari hashamatlikning timsolidir


    Smart Business va UZCARD Farg‘ona tadbirkorlari uchun yangi imkoniyatlar eshigini ochmoqda 


    SonetUzStyle – ijodiy kontent uchun Kia Sonet sovg‘a qilamiz


    Inflyatsiya va jamg‘armalar: Nega pul o‘z qiymatini yo‘qotadi?


    NRG Uzbekistan zamonaviy va keng majmua — Maftun Makon turar joy mavzesini qurish bo‘yicha ulkan loyihani amalga oshirmoqda


    HONOR ilhomlantiruvchi AI texnologiyalarga ega HONOR 400 seriyasini taqdim etdi


    “O‘zbekgidroenergo” AJning xalqaro kredit reytingi BB (barqaror) darajasiga ko‘tarildi

     

    Tavsiya etamiz

    SSSRning qo‘shni davlatga bosqini tarixi: Afg‘onistonda yodgorlik o‘rnatilgan yagona sovet askari kim edi?

    5 iyul, 15:22

    “Erishib bo‘lmaydigan ball belgilangani yo‘q” — “El-yurt umidi” jamg‘armasi ijrochi direktori

    4 iyul, 22:11

    “AQSH o‘yindan chiqmoqchi”. Ukraina Qo‘shma Shtatlar yordamisiz qayergacha bora oladi?

    4 iyul, 19:55

    Isroil AQSHga hujum qilgan kun: o‘nlab amerikaliklarni o‘ldirish bu anglashilmovchilik edimi yoki fitna?

    2 iyul, 19:45
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Klublar o‘rtasidagi JCH. “PSJ” 9 kishi bo‘lib “Bavariya”ni mag‘lub etdi

    Sport | 5 iyul, 23:06

    USAID faoliyati to‘xtatilishi tufayli nigeriyaliklarga ochlik xavfi tahdid solmoqda — OAV

    Dunyo | 5 iyul, 22:47

    Sirdaryoda 892 mln so‘mlik noqonuniy zargarlik savdosi fosh etildi

    O‘zbekiston | 5 iyul, 22:22

    Superliga. “OKMK” Muborakda “Mashʼal”ni mag‘lub etdi

    Sport | 5 iyul, 22:20

    Isroil Eronning beshta harbiy obyektga zarba berganini yashirgani aniqlandi

    Dunyo | 5 iyul, 22:05

    Toshkentda iyun oyida tilanchilik bilan shug‘ullangan 70 kishiga nisbatan maʼmuriy qamoq jazosi tayinlangan

    O‘zbekiston | 5 iyul, 20:28

    Makron Starmerdan Falastinni davlat sifatida tan olishni talab qilmoqda — Telegraph

    Dunyo | 5 iyul, 19:50

    Toshkentda navbatdagi SAG XL gilam do'koni o'z ishini boshladi

    Reklama | 5 iyul, 19:30
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.