Dunyoda eng keng tarqalgan saraton turlari ma’lum qilindi

Amerika saraton kasalliklari jamiyati (ACS) va Saratonni tadqiq etish xalqaro agentligi (IARC) dunyoning 185 mamlakatini qamrab olgan onkologik kasalliklarning global sharhini tayyorladi. U Amerika saraton kasalliklari jamiyatining CA: A Cancer Journal for Clinicians jurnalida chop etilgan, deb yozadi “Korrespondent.net”.

2020-yil uchun saraton kasalliklarining global statistikasi nomini olgan hisobotda dunyo bo‘yicha saraton kasalligi va o‘lim ko‘rsatkichlarining jins, geografiya va ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishga bog‘liqligi keltirib o‘tilgan, shuningdek, o‘nta asosiy saraton kasalliklarining har biri uchun xavf omillari va oldini olish istiqbollari muhokama qilingan.

Tadqiqot ma’lumotlariga ko‘ra, sayyoradagi insonlarning har besh nafaridan biri umri davomida saratonga chalinadi, har sakkiz erkakdan biri va har 11 ayoldan biri ushbu kasallik oqibatida vafot etadi.

2020-yilda saratonga chalinish bo‘yicha yana 19,3 million holat hamda qariyb 10 million o‘lim holatlari qayd etilgan.

Eng ko‘p tashxis qo‘yiladigan kasalliklar: ayollar ko‘krak saratoni — umumiy hisobning 11,7 foizi (2,3 millionta yangi holat), o‘pka saratoni — 11,4 foiz, yo‘g‘on ichak — 10 foiz, prostata bezi — 7,3 foiz, oshqozon — 5,6 foiz.

Mutaxassislar ko‘krak saratoni tarixiy minimum bo‘lgan davlatlarda oshib borayotganiga e’tibor qaratgan.

“Yashash tarzi va atrof-muhitning keskin o‘zgarishi ko‘krak saratonini yuzaga keltiruvchi — ortiqcha vazn, jismoniy faollikning kamligi, spirtli ichimliklar iste’moli, farzand ko‘rishni kechiktirish, tug‘ruqlar kamligi va ko‘krak orqali emizish davrining qisqarishi kabi xavfli omillarning ortishiga ta’sir ko‘rsatdi”, — deyiladi maqolada.

2020-yilda saraton kasalliklari orasida o‘lim holatining eng yuqori ko‘rsatkichi o‘pka saratoniga chalinganlarda qayd etilgan — 18 foiz (1,8 millionta holat), undan keyin kollekterial saraton — 9,4 foiz, jigar saratoni — 8,3 foiz, oshqozon — 7,7 foiz va ko‘krak saratoni — 6,9 foiz.

Ekspertlarning prognoziga ko‘ra, 2040-yilga borib butun dunyoda saratonning 28,4 millionga yaqin yangi holati qayd etiladi, bu 2020-yilgi ko‘rsatkichlarga qaraganda 47 foizga ko‘p demak.