• Профилга Кириш
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
O'zbekcha
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • Сўнгги янгиликлар
  • Асосий янгиликлар
  • Энг кўп ўқилган
  • Колумнистлар
    • USD12915.9
    • RUB162.44
    • EUR14658.25
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Тошкентда
      +23°C
      • Андижон
      • Қарши
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Фарғона
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Термиз
      • Наманган
      • Тошкент
      • Навоий
      • Тошкент вил
      • Нукус
      • Урганч
    • Daryo
      • Интернет-нашр
      • Таҳририят
      • Алоқа маълумотлари
      • Фойдаланиш шартлари
      • Махфийлик сиёсати
      • Янгиликлар архиви
    • Реклама
    • Ижтимоий тармоқлар
      • Instagram | Расмий
      • Instagram | Лайфстайл
      • Instagram | Спорт
      • Facebook | Расмий
      • OK | Расмий
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Рус тилида
      • YouTube | Daryo Глобал
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • Ўзбекистон
      • Бошқалар
      • Навоий
      • Тошкент вилояти
      • Сирдарё
      • Жиззах
      • Қашқадарё
      • Сурхондарё
      • Хоразм
      • Бухоро
      • Самарқанд
      • Наманган
      • Фарғона
      • Aндижон
      • Қорақалпоғистон
      • Тошкент ш.
      • Меҳридарё
      • Об-ҳаво
    • Марказий Осиё
      • Ўзбекистон (Маҳаллий)
      • Афгонистон
      • Қирғизистон
      • Қозоғистон
      • Туркманистон
      • Тожикистон
    • Дунё
    • Пул
      • Бизнес
      • Иқтисодиёт
      • Молия
      • Крипто
    • Маданият
      • Кино
      • Китоб
      • Мусиқа
      • Шоу-бизнес
    • Лайфстайл
      • Аёллар саҳифаси
        • Фарзанд
        • Гўзаллик
        • Карьера
        • Маслаҳатлар
        • Мода
        • Рецептлар
      • Технологиялар
        • Архитектура
        • Гаджетлар
        • Илм-фан
        • Коинот
        • Медиа
      • Авто
      • Қўзиқорин
      • Саёҳат
      • Саломатлик
      • Таълим
        • Абитуриент
        • Инглиз тилини ўрганамиз!
    • Спорт
      • Футбол
      • UFC
      • Бокс
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Маслаҳатлар

    Парвоз пайтида организмда қандай ўзгаришлар бўлади ва бундай ҳолатда нима қилиш керак? Учувчи жавоб беради

    Қуйидаги тавсиялар нафақат қўрқувни енгишга, балки унинг олдини олишга ҳам ёрдам беради.

    Фото: “Лайфхакер”

    Кислород етишмаслиги

    Фуқаролик самолётининг парвоз баландлигига қараб атмосфера босими денгиз сатҳидан 65-85 фоизга пасаяди. Шу билан бирга, нафас олаётган кислороднинг ўпкадан қонга кириши 60-90% га тушади.

    Шунинг учун кабинадаги босим одатдагидан атиги 25% камроқ бўлади. Агар унинг ичидаги босим хона босимига тенг бўлса, самолёт янада мустаҳкам ва оғирроқ бўлиши керак. У қанчалик оғир бўлса, парвоз қилиш шунчалик қимматга тушади.

    Аммо бу самолётда одамни азоб-уқубат кутмоқда дегани эмас. Соғлом одамларда қон 90% дан ортиқ кислород билан тўйинган бўлади. Бунинг учун нафақат самолётда босимни ушлаб турадиган қурилмалар, балки тананинг компенсацион функциялари ҳам жавобгардир: тахминан 2 км баландликда юрак тезроқ ура бошлайди, ўпка кўпроқ ҳаво ютади. Кабинадаги босим тахминан 2500 метр баландликдаги босим билан бир хил бўлгани учун кўпчилик учун ҳодиса деярли сезилмайди.

    Аммо юрак-қон томир касалликлари бор бўлганларга ноқулай бўлиши мумкин, чунки юрак ва ўпка юқори тезликда ишлашга мажбур бўлади.

    Нима қилиш керак?

    Нафас олиш кучайиши, бош оғриғи, ҳаракатларни мувофиқлиги бузилиши, фикрлар чалкашлиги гипоксия белгилари эканлигини унутманг. Бу ҳақда борт кузатувчисига хабар бериш ва кислород баллонини сўраш керак. Агар сизда юрак-қон томир касалликлари бўлса, парвоздан олдин шифокор билан маслаҳатлашинг.

    Оёқ шишиши ва қон томирлари билан боғлиқ муаммолар

    Намлик кам бўлган муҳитда инсон танаси соатига тахминан бир стакан сув йўқотади ва шунинг учун қон қуюқлашади.

    Аммо муаммо фақат бунда эмас. Парвоз пайтида йўловчи кўпинча ҳаракатсиз ўтиради. Натижада мушаклар қонни юракка етказиб бериш ўрнига томирларни сиқади ва босим беради.

    Қон томирларда қота бошлайди, босим кўтарилади. Шунинг учун суюқлик томирлар атрофидаги юмшоқ тўқималарга ўтади ва оёқларни шиширади.

    Энг ёмони, веноз тромбоэмболия хавфи ортади — тўқималар, лимфа ва қон олдинга силжийди ва асосий томирларни, масалан, ўпка артерияларининг бирон бир жойида тиқилиб қолади. Бу ҳолда ўлим бир зумда содир бўлиши мумкин.

    Нима қилиш керак?

    Қулай самолётда учинг. Бир марталик шиппак сотиб олинг ёки ўзингиз билан бахила олиб юринг.

    Ҳар ярим соатда жойингиздан туриб, оёқ чигалини ёзиш кераклигини унутманг. Узоқ рейсларда қўл-оёқларни машқ қилдиринг, ора-орада сув ичинг.

    Агар оёқларингиз шишган бўлса, ташвишланманг. Агар оғриқ парвоздан кейин бир неча соат ўтгач ҳам давом этса, унда шифокор билан маслаҳатлашиш керак.

    Қулоқдаги муаммолар

    Самолётда қулоқлар билан содир бўладиган ҳолат қулоқ баротравмаси деб аталади. Бу атроф-муҳит ва ўрта қулоқдаги босим мувозанатда бўлмаганида содир бўлади. Шунинг учун тимпаник мембрана босимнинг пасайиши йўналиши бўйича орқага тортилади.

    Шу сабабли қулоқлар битиб қолади, одам ноқулайлик ёки оғриқни ҳис қилади, ёмон эшитади. Баъзида бош айланиши, қулоқларда шанғиллаш ва ҳатто улардан қон кетиши мумкин. Кўпинча баротравма парвоз ва қўниш пайтида содир бўлади. Гап шундаки, кўтарилиш билан босим пасаяди ва босим пасайиши билан оғриқ ортади.

    Нима қилиш керак?

    Эсда тутингки, ўрта қулоқ атроф-муҳит билан бир хил клапан — оғиз ва бурунга кирадиган ва ютиш, чайнаш ёки эснаганимизда босимни тенглаштиришга имкон берадиган Эвстаки найчаси билан боғланган.

    Кўпчиликка эснаш ёрдам беради. Бундан ташқари чайнаш ва ютиниш ҳам мумкин. Агар стюардессалар конфет беришса, рад қилманг ёки ўзингиз билан ширинликлар ёки сақич олинг.

    Агар бурун битиб қолса, учишдан ярим соат олдин бурун спрейидан фойдаланишингиз мумкин. Бурун тиқилиши аллергия туфайли ҳам бўлиши мумкин.

    Психологик стресс

    Учишдан қўрқмасангиз ҳам парвоздан олдин стресс бўлади. Ўзингиз ўйлаб кўринг: сизни чексиз текширувлар учун навбатлар, текширувларнинг ўзлари, очлик, аэропортда навигация билан боғлиқ муаммолар, парвознинг кечикиши кутмоқда. Самолётда эса йиғлаётган болалар, кўп гапирадиган ҳамроҳ, ҳожатхонага навбат ва бошқалар.

    Нима қилиш керак?

    Қуйидаги оддий нарсалар сизга стрессли вазиятлардан қочиш ва бортга тўлиқ хотиржамлик билан келиш имконини беради.

    Аэропортга кетишдан олдин овқатланинг ва ҳожатхонага бориб келинг. Сумкангизга нейтрал озиқ-овқат (масалан, товуқ сендвичи), шунингдек, газсиз ярим литрли сувни олинг. Дорихонадан эса қўл креми, антиаллергик дори ва бир жуфт бахила олиш мумкин.

    Саёҳат вақтингизни режалаштираётганда, эсда тутингки, рўйхатдан ўтиш жўнашдан 40 дақиқа олдин ва самолётга чиқишдан 20 дақиқа олдин ёпилади, ҳар доим тирбандлик мавжуд ва аэропортда ҳаракатланиш одатда қийин бўлади. Кириш жойида барча металл буюмларини чўнтагидан чиқариб ташламайдиган, шу билан ўзларини ва бошқаларни кечиктирадиган одамларни кутиш керак.

    Агар дераза ёнидан ёки ўртадаги ўриндиқдан жой олган бўлсангиз, кимдир билан алмаштиринг ва йўлакда ўтириш қулайроқ бўлади. Ўрнашиб олишингиз биланоқ қўл ва юзингизга крем суртинг ва стюардессадан бир шиша газсиз сув сўранг. Сундан сўнг юқоридаги тавсияларга амал қилсангиз кифоя, парвозингиз хавотирсиз ўтади.

    28.04.2023, 20:40   Изоҳ (0)   5570
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Изоҳ (0)

    Кириш
    Жавоб қолдиринг Бекор қилиш

    Мавзуга доир

    Онасининг боласи: ўғил болаларни тарбиялашда оналар йўл қўядиган 5 та хато

    28.04.2023, 15:28

    Фойдали маслаҳатлар: турк аёлларининг ўрганиб олишингиз керак бўлган 10 та одати

    28.04.2023, 14:50

    Диета қилмасдан туриб озганларнинг 7 та ҳийласи

    28.04.2023, 12:12

    Аёллар ёзги кийим танлашда нималарга эътибор бериши керак?

    27.04.2023, 15:46

    Совиткични яхши ҳолатда сақлашга ёрдам берадиган 7 та маслаҳат

    26.04.2023, 17:58

    Фен ёрдамида соч қуритишдан ташқари амалга ошириш мумкин бўлган 16 та лайфхак

    25.04.2023, 19:55
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Сизнинг муаммоингиз ечими


    Centrum Air Истанбул ва Ўзбекистоннинг уч шаҳри ўртасида тўғридан-тўғри рейсларни йўлга қўймоқда


    Оқтепа Лавашдан “Кулгили нархлар”: севимли таомлар — ҳар бир позиция 10 мингдан 20 минг сўмгача бўлган махсус нархларда


    Huawei Ўзбекистондаги “Теч Carnival”да Интеллектуал дунё ривожини жадаллаштирмоқда


    Энг чуқур ғор, энг баланд кўприк ва энг сирли маскан – Наманганга борамиз


    Mobiuz IQAir ҳаво сифати датчигини ўрнатди


    Жамғармалар билан қандай ишлаш зарур: банк омонатлари, акциялар ёки инвестицион пакетлар? (давоми)



    Тармоқда болалар хавфсизлиги : Octobankдан маслаҳатлар


    Huawei Cloud TechWave Summit 2025: Яқин Шарқ ва Марказий Осиёда муваффақиятни ошириш учун интеллектуалликни тезлаштириш 


    ZTE корхонаси GSMA М360 Евросиё форумида суний интеллект рақамли иқтисодиёт ривожига қўшаётган ҳиссаси ҳақида маълумот берди


    AKFA Medline University Hospital AHA расмий ўқув маркази мақомини қўлга киритди


    ANORBANK Хусусий секторни ривожлантириш бўйича Ислом корпорацияси билан 10 миллион АҚШ долларига тенг келишув имзолади


    APEX BANK Тошкентда Бош офис ва Марказий сотув офисини очди


    Kapitalbank ходимларининг рақамли кўникмаларини ривожлантирмоқда 


    Илғор қурилиш технологиялари асосида қад ростлаётган Қуйи Чотқол ГЭС

     

    Тавсия этамиз

    Аёл овчилардан илғор самолётларга қадар — Украина рус Shahed’ларини қандай овлайди?

    19 май, 20:10

    “Ленд-Лиз” ёрдами совға бўлмаган — Британия иккинчи жаҳон урушида берилган ёрдамни қандай қайтарган эди?

    19 май, 15:00

    “Ёвузлик империяси заминимизга ҳеч қачон қайтмаслиги учун” — жамоатчилик ўроқ-болғали қизил байроқ ва қора-оловранг лентани тақиқлашни сўрамоқда

    13 май, 22:22

    Улар доим дунёда энг яхшиларидан бўлган — покистонлик ҳарбий учувчилар ҳақида

    12 май, 21:30
     
     
     

    Сўнгги янгиликларга ўтиш

    Қуёш атрофида Ердан ўн баробар катта “қуш” кўринди 

    Дунё | 26 май, 00:18

    “Дарё” видеорепортажи: Наманганда 64-халқаро гуллар фестивали бошланди

    Ўзбекистон | 26 май, 00:06

    Ўзбекистон U-17 терма жамоасининг Жаҳон чемпионатидаги рақиблари маълум бўлди

    Спорт | 26 май, 00:02

    Ироқда сув захиралари рекорд миқдорда камайди 

    Дунё | 25 май, 23:30

    Суперлига. “Динамо” камбек амалга ошириб, “Қизилқум”дан устун келди

    Спорт | 25 май, 23:27

    Қорақалпоғистонда инспектор қувган йигит мактаб ўқувчиси эмаслиги аниқланди (видео) 

    Ўзбекистон | 25 май, 23:17

    АПЛ. Абдуқодир Ҳусанов “Манчестер Сити” билан Англия чемпионати бронза медалига эга чиқди

    Спорт | 25 май, 22:42
    Daryo About Us

    «Daryo» интернет-нашрининг (Ўзбекистон матбуот ва ахборот агентлиги (ЎзМАА, ҳозирги Ўзбекистон Республикаси Президенти Администрацияси ҳузуридаги Ахборот ва оммавий коммуникациялар агентлиги) томонидан 13.03.2015 йил санасида 0944-сонли гувоҳнома билан оммавий ахборот воситаси сифатида рўйхатга олинган). Матнли материалларини тўлиқ кўчириш ёки қисман иқтибос келтиришга, шунингдек, фотографик, график, аудио- ва/ёки видеоматериалларидан фойдаланишга daryo.uz сайтига гиперҳавола мавжуд бўлган ва/ёки «Daryo» интернет-нашрининг муаллифлигини кўрсатувчи ёзув илова қилинган тақдирда йўл қўйилади. Чоп этиладиган баъзи маълумотлар 18 ёшга тўлмаган фойдаланувчиларга мўлжалланмаган бўлиши мумкин. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» МЧЖ, 2013–2025

    Ёш бўйича чеклов

    Хато топдингизми? Ctrl+Enter тугмаларини босинг

    • Фойдаланиш шартлари
    • Махфийлик сиёсати
    • Реклама
    Нимани қидирамиз?

    Sign In or Register

    Хуш келибсиз!

    Тизимга киринг ёки Рўйхатдан ўтинг.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Рўйхатдан ўтинг

    Рўйхатдан ўтганмисиз? Login.

    Google

    ёки Э-Почта орқали

    Сизга парол электрон почта орқали юборилади.

    Изоҳ қолдиришингиз, Фойдаланиш шартлари ва Махфийлик сиёсати шартларини қабул қилганингизни англатади

    Матнда хато топдингизми?

    ×

    Раҳмат. Биз сизнинг хабарингизни олдик ва хатони имкон қадар тезроқ тузатамиз.