Rog‘un GES loyihasini 2035-yilgacha yakunlash qiymati 6,4 milliard dollarga baholanmoqda. Bu haqda Standard & Poor’s Global Ratings xalqaro reyting agentligiga tayanib, “Asiaplustj” xabar berdi.
Reyting mamlakatning tegishli vazirlik va idoralari tomonidan agentlikka taqdim etilgan rasmiy ma’lumotlar asosida tayyorlangan.
Hujjatda taʼkidlanishicha, Tojikiston hukumati ko‘p tomonlama va ikki tomonlama kreditorlar konsorsiumi bilan unga ushbu xarajatlarning qariyb 50 foizini qoplaydigan moliyalashtirish paketini taqdim etish bo‘yicha muzokaralar olib bormoqda. Moliyalashtirishning yana yarmi davlat byudjeti va qurilayotgan GES daromadlari hisobidan amalga oshirilishi kutilmoqda.
Dastlabki tashqi moliyalashtirish paketiga 1,73 milliard dollar yarim imtiyozli kreditlar, 850 million dollar grantlar va 390 million dollar imtiyozli kreditlar kiradi, deya ta’kidlaydi S&P tahlilchilari.
Tahlilchilar Tojikiston hukumati Qozog‘iston va O‘zbekiston hukumatlari bilan 2024—2025-yillarda elektr energiyasi yetkazib berish bo‘yicha kelishuvlarni tayyorlashni yakunlaganidan so‘ng tashqi moliyalashtirish imkoniyati paydo bo‘lishiga aniqlik kiritgan.
Qurilish ishlari yakunlangach, ishlab chiqarilgan elektr energiyasining 60 foizga yaqini Markaziy Osiyo mamlakatlariga eksport qilinishi kutilmoqda.
Hujjatda qayd etilishicha, Tojikiston hukumati 2023-yilda Rog‘un GES qurilishi uchun 2,5 milliard somoniy (236 million dollar, YaIMning 2,0 foizi) byudjetlashtirilgan va loyiha 2035-yilda yakunlangunga qadar xarajatlar miqdori taxminan shu darajada qoladi.
S&P mutaxassislarining ta’kidlashicha, Rog‘un GES allaqachon umumiy quvvatning taxminan 10-15 foizi miqdorida elektr energiyasi ishlab chiqarmoqda. 2024—2035-yillarda elektr energiyasidan olinadigan daromad 1,1 milliard dollarni tashkil etishi kutilmoqda hamda ushbu mablag‘lar GESning keyingi qurilishiga sarmoya sifatida kiritiladi.
Rog‘un GES loyihasining narxi qanday o‘zgardi
2008-yilda Rog‘un GES loyihasi qayta tiklanganida uning qiymati 3 milliard dollarga baholangan edi.
2016-yilda to‘g‘on qurilishi bo‘yicha bosh pudratchi tanlash bo‘yicha o‘tkazilgan xalqaro tender chog‘ida obyekt qiymati 3,9 milliard dollar deb e’lon qilingan.
2022-yilda Tatariston Respublikasi Energetika vazirligi Rog‘un GESni qurib tugatish uchun 5 milliard dollardan ortiq mablag‘ talab qilinishini ma’lum qilgan.
2023-yil fevral oyi boshida energetika idorasining so‘nggi hisob-kitoblarga ko‘ra, stansiyani qurish uchun 6,2 milliard dollar kerak bo‘lishini aytgan.
Shu bilan birga, ushbu davrda Rog‘un GES qurilishini yakunlash uchun 40 milliard somoniydan (taxminan 4 mlrd dollar) ortiq mablag‘ yo‘naltirilgan, shuningdek, “Rog‘un GES” OAJ aksiyalari, yevroobligatsiyalarni sotish hisobiga, qolgan qismi esa davlat byudjetidan qoplangan.
Izoh (0)