Oksford lug‘ati “goblin rejimi” iborasini yil so‘zi deb e’lon qildi

Oksford lug‘ati talqiniga ko‘ra, 2022-yil so‘zi “goblin rejimi” (goblin mode) iborasi bo‘ldi. Bu haqda Oksford universiteti matbuot xizmati xabar bermoqda. 2022-yilda yil so‘zi birinchi marta ovoz berish yo‘li bilan tanlab olindi.

Lug‘at ma’lumotlariga ko‘ra, goblin mode tushunchasi — o‘z xohish-istaklari foydasiga jamoatchilikning o‘ziga nisbatan umidlaridan voz kechish konsepsiyasi.

Atamaning paydo bo‘lishi 2009—2020-yillarga borib taqaladi, ammo dunyo koronavirus pandemiyasi tufayli kiritilgan lokdaunlardan keyin qayta tiklanishni boshlagach, u faol muomalaga kirdi. Ibora “normal hayotga” qaytishdan bosh tortishni ifodalay boshladi.

Ikkinchi o‘rinni “metaolam” so‘zi egalladi. U biz gapirib kelgan kelajak bu yil odatiy voqelikka aylanganini ko‘rsatadi — virtual reallikda gibrid ishdan tortib axloq haqidagi munozaralargacha. Ushbu so‘zdan foydalanish oktabr oyida o‘tgan yilning shu davriga nisbatan to‘rt marta oshgan.

Uchinchi o‘rinda esa #IStandWith xeshtegi joylashdi, u “faollik va ajralish” timsoli bo‘lib, biron hodisa yoki odamni qo‘llab-quvvatlashni ifodalashda ishlatiladi. Uning qo‘llanilishi asosan Ukrainadagi vaziyat hamda amerikalik aktyorlar Jonni Depp va Ember Xyord o‘rtasidagi sud bilan bog‘liqdir.

O‘tgan yili Oksford lug‘ati tuzuvchilari yil so‘zi sifatida vax so‘zini tanlagan edi (“vaksina”, “vaksinatsiya”, “vaksina olish” ma’nolarini anglatadi). O‘sha yili u 2020-yilga nisbatan 72 marta ko‘proq qo‘llanilgan edi.

1-noyabr kuni Britaniyaning Collins English Dictionary ingliz tili lug‘ati permacrisis so‘zini joriy yil so‘zi deb e’lon qilgan edi. U permanent (doimiy) va crisis (inqiroz) so‘zlaridan hosil bo‘lgan bo‘lib, “beqarorlik va tahlikalilikning uzoq davri” degan ma’noni bildiradi.

Shuningdek, Amerikaning Merriam-Webster izohli lug‘ati “gaslighting” (“gazlayting”) so‘zini 2022-yil so‘zi deb e’lon qildi.