Turkiya NATOning Qora dengizdagi bir qator harbiy mashg‘ulotlarini bekor qildi

Turkiya Montryo konvensiyasining Qora dengizga harbiy kemalar kiritilmasligi haqidagi nizomlari tufayli, NATOning bir qator harbiy o‘quv mashg‘ulotlarini bekor qildi va kechiktirdi. Bu haqda Turkiya tashqi ishlar vaziri Mavlud Chavusho‘g‘li ma’lum qildi, deb yozadi “RBK”.

“Oldindan rejalashtirib qo‘yilgan NATO o‘quv mashqlari bor edi. Biz ularni bekor qildik, keyinga surdik. Ya’ni biz muhim rol o‘ynayapmiz”, — dedi u.

1936-yilgi Montryo konvensiyasi — Turkiyaning Qora va O‘rta Yer dengizlaridagi Bosfor va Dardanella bo‘g‘ozlari ustidan suverenitetini tiklagan hujjat. Konvensiyaning 19-moddasiga muvofiq, Turkiya qatnashmayotgan urush vaqtida nizo tomonlarining harbiy kemalari bo‘g‘ozlar orqali o‘ta olmaydi.

Rossiyaning Ukrainada harbiy operatsiyasi boshlanganidan keyin bir necha kun o‘tib, Anqara, Montryo konvensiyasiga ko‘ra bo‘g‘ozlarni Rossiya va Ukraina harbiy kemalari uchun yopib qo‘ydi. Ayni vaqtda, ikki mamlakat harbiy kemalari bo‘g‘ozdan o‘z portlariga qaytib ketish uchun o‘tishi mumkin bo‘ldi.

Bo‘g‘ozlarni yopish haqidagi iltimos bilan Kiyev Turkiyaga 24-fevral, Ukrainada harbiy harakatlar boshlangan kuni murojaat qilgan edi. Keyinroq Ukraina prezidenti Vladimir Zelenskiy Turkiya prezidenti Rajab Toyyib Erdo‘g‘onga minnatdorlik bildirdi.

Bosfor va Dardanella Marmar dengizi bilan bir qatorda, Qora dengizni O‘rta Yer dengizi bilan bog‘laydi. Bu Qora dengizdan dunyo okeaniga chiqiladigan yagona yo‘ldir. Bo‘g‘ozlarning ikkala qirg‘og‘i ham Turkiya tomonidan nazorat qilinadi.