Иқтисодий тадқиқотлар ва ислоҳотлар маркази мутахассислари Ўзбекистоннинг барча ҳудудларида тадбиркорлик фаолиятини комплекс таҳлил қилди.
Мониторинг натижаларига кўра, октябрь ойида солиқ тушумлари 2023 йилнинг шу даврига нисбатан 15 фоизга ўсиш билан ижобий динамикани кўрсатди, бу эса тадбиркорлик фаолиятини барқарорлигидан далолат беради. Солиқ тушумларининг ҳудудий динамикасини таҳлил қилиш натижасида қуйидаги тенденциялар аниқланди.
Сурхондарё вилоятида солиқ тушумлари бўйича энг юқори ўсиш қайд этилди – 15,4 фоиз. Хоразм, Андижон ва Самарқанд вилоятларида ҳам сезиларли ўсиш кузатилди – мос равишда 12,1 фоиз, 11,2 фоиз ва 11,1 фоиз. Энг катта ўсиш Қорақалпоғистон Республикасида қайд этилган бўлиб, 18,9 фоизни ташкил этди.
Солиқ тушумлари бўйича таҳлилда даромад солиғи 18,2 фоизга ошган, бу эса аҳоли бандлиги ва даромадларининг ошганлигини кўрсатади. Мулк солиғи 38,9 фоизга, ер солиғи эса 26,3 фоизга ошди.
Божхона тўловлари бўйича тушумлар 10,4 фоизга ошди. Божхона тушумларининг энг катта ўсиши Қашқадарё вилоятида қайд этилди ва 120 фоиздан ошди. Шунингдек, Сирдарё вилоятида ҳам сезиларли ўсиш кузатилди — 60 фоиздан ортиқ. Бухоро ва Жиззах вилоятларида ўсиш қарийб 50 фоизни ташкил этди.
“Божхона тушумларининг ўсиши бир қатор асосий товар йўналишлари бўйича маҳсулотлар импорт ҳажмининг ўсиши билан боғлиқ. Металл ва металл буюмлар, электр жиҳозлари ва унинг таркибий қисмлари, озиқ-овқат маҳсулотлари, нефть ва нефть маҳсулотлари, фармацевтика маҳсулотлари, шунингдек, табиий газ тоифаларида сезиларли ижобий ўзгаришлар кузатилмоқда”, дейилади маълумотда.
Товарлар экспорти йил бошидан буён ўтган йилнинг шу даврига нисбатан 8,6 фоизга ўсди. Экспортнинг сезиларли ўсиши Навоий (49,1 фоиз), Хоразм (38,1 фоиз) ва Қашқадарё (26,9 фоиз) вилоятларида кузатилди.
Таҳлил қилинаётган даврда тижорат банклари томонидан берилган кредитлар ҳажми 10,2 фоизга ошди. Кредитлашнинг энг катта ўсиши Тошкент (15,9 фоиз), Қашқадарё (13,9 фоиз), Фарғона (10,4 фоиз) вилоятлари ва Тошкент шаҳрида (20,5 фоиз) қайд этилди.
Таҳлил қилинаётган даврда 66 870 та янги тадбиркорлик субъектлари ташкил этилган, уларнинг энг кўпи Хоразм (5 940), Тошкент (5 834), Самарқанд (5 566), Фарғона (5 267) вилоятларида ва Тошкент (14 119) шаҳрида рўйхатга олинган.
Таҳлил қилинаётган даврда Ўзбекистон товар-хом ашё биржасида тузилган битимлар ҳажми 22,7 фоизга ўсди. Биржа фаоллигининг сезиларли ўсиши Хоразм (66,7 фоиз), Сурхондарё (57,8 фоиз), Сирдарё (51,2 фоиз), Бухоро (47,1 фоиз), Жиззах (41,7 фоиз) вилоятлари ва Қорақалпоғистон Республикасида (67,9 фоиз) кузатилди.
“Ушбу ҳудудларда битимлар ҳажмининг ўсиши пахта толаси, нефть маҳсулотлари, қурилиш материаллари, цемент, буғдой, минерал ўғитлар, уруғлар, ўсимлик мойи ва бошқалар каби товарларни сотишни кўпайтириш ҳисобига таъминланади. Биржадаги битимлар ҳажмининг ўсиши юридик шахслар фаоллигининг ошиши ва жисмоний шахслар даромадларининг кўпайишидан далолат беради, бу эса ўз навбатида талаб омиллари орқали тадбиркорлик фаоллигининг ошишига ёрдам беради”, дея қўшимча қилинади хабарда.
Изоҳ (0)