Yozda haroratning keskin ko‘tarilishi inson salomatligi va umumiy farovonligiga salbiy ta’sir ko‘rsatadi. Ayniqsa, konditsioner kabi maxsus sovitish tizimlari mavjud bo‘lmagan sharoitda organizmning haddan tashqari qizib ketishi zararlidir. Shifokorlar va mikroiqlim bo‘yicha mutaxassislar bu borada quyidagi 10 ta samarali usulni tavsiya etadi.
Ventilyator samaradorligini oshirish
Issiq kunlarda birgina ventilyator yetarli darajada salqinlik bera olmaydi. Havo aylanishini yaxshilash uchun kamida ikkita ventilyatorni qarama-qarshi derazalar oldiga qo‘yish tavsiya etiladi. Bunday usul xona ichidagi issiq havoni tezroq chiqarib yuborishga yordam beradi.
Shuningdek, o‘ta dim havoda ventilyator oldida o‘tirishdan oldin yuzga sovuq suv purkash yoki teriga namlantiruvchi losyon surtish orqali salqinlik darajasini oshirish mumkin.
Xonani to‘g‘ri shamollatish
Issiq kunlarda barcha derazalarni ochish istagi paydo bo‘lsa-da, bu har doim ham foyda bermaydi. Chunki kunduzgi havo allaqachon isib ketgan bo‘ladi va u ichkariga kirib, xonani yanada qizdiradi.
Shuning uchun derazalarni faqat kechasi yoki erta tongda, havo salqin bo‘lganda ochish tavsiya qilinadi. Soat 10:00 dan 20:00 gacha esa derazalarni yopiq tutish lozim. Bu usul tunda yig‘ilgan salqinlikni saqlab qoladi. Biroq uy derazalari to‘g‘ridan to‘g‘ri quyosh nurlari tushadigan tomonga qaragan bo‘lsa, bu usul samara bermasligi mumkin.
Quyosh issiqligidan derazalarni himoya qilish
To‘g‘ridan-to‘g‘ri quyosh nurlari xona ichidagi haroratni keskin oshiradi. Buning oldini olish uchun derazalarga zich parda yoki jalyuzi o‘rnatish kerak. Ular quyosh nurlarini qaytaradi va xonani salqin saqlashga yordam beradi.
Arzon variant sifatida, derazalarga folga yoki oddiy oq qog‘oz yopishtirish ham yordam beradi. Folga issiqlikni yaxshi aks ettiradi, qog‘oz esa yorug‘lik va issiqlikni bir oz kamaytiradi.
Polga yaqin joyda uxlash
Issiq havo yuqoriga ko‘tariladi, polga yaqin joylar salqinroq bo‘ladi. Shu sababli issiq kunlarda polga yupqa ko‘rpacha solib uxlash tavsiya etiladi.
Yotoq anjomlarini sovitish
Issiq kechalarda uxlashni osonlashtirish uchun sovutilgan yotoq anjomlaridan foydalanish mumkin. Qadimda misrliklar yotishdan oldin ko‘rpalarga sovuq suv purkab, biroz nam to‘shakda uxlashgan.
Zamonaviy usul: yostiq yoki to‘shakni uxlashdan avval muzlatkichga solib qo‘yish ham mumkin. Faqat mato haddan ortiq sovuq bo‘lmasligi kerak.
Uydagi issiqlik manbalarini kamaytirish
Issiq kunlarda pishirish, ayniqsa gaz plitasi va pechdan foydalanish, xonani yanada qizdiradi. Shuning uchun uzoq muddat tayyorlanadigan ovqatlarni salqin kunlarga qoldirish tavsiya qilinadi.
Shuningdek, oddiy lampalarni LED chiroqlarga almashtiring — ular kam issiqlik chiqaradi va energiyani tejaydi.
Qulay kiyim tanlash
Issiqda futbolka va shortiklar eng yaxshi tanlovdek tuyuladi, biroq ba’zida yengli, uzun kiyimlar terini quyoshdan himoya qilib, salqinlikni ta’minlaydi.
Yozgi kiyimda e’tibor beriladigan jihatlar:
- kiyim keng bo‘lishi lozim;
- oq va och ranglar quyosh nurlarini qaytaradi, qora ranglar esa yutadi;
- paxtali va lyon matolar havo o‘tkazadi va namlikni yaxshi shimadi.
Jismoniy faollik va uyquga ta’siri
Issiqda uyquning buzilishiga tana haroratining balandligi sabab bo‘ladi. Mashq qilish esa tana haroratini ko‘taradi, shu sababli uxlashdan kamida 1,5 soat oldin har qanday jismoniy mashg‘ulotni tugatish kerak.
Yengil kechki taom
Yotishdan oldingi og‘ir ovqatlar hazm bo‘lishi vaqtida issiqlik ajratadi va tana haroratini oshiradi. Shu bois quyidagilarni kechqurun iste’mol qilmaslik tavsiya etiladi:
- achchiq ovqatlar (ko‘proq terlashga olib keladi);
- kofeinli ichimliklar (uyquni buzadi);
- qizil go‘sht, tuxum, dukkaklilar (ko‘p energiya talab qiladi);
- yog‘li, qovurilgan ovqatlar.
Yengil kechki ovqatlar sifatida quyidagilarni iste’mol qilish mumkin:
- yangi sabzavot va mevalar;
- kofeinsiz o‘simlik choylari;
- salqin sho‘rvalar — gazpacho yoki okroshka;
- yengil hazm bo‘ladigan salatlar.
Izoh (0)