O‘zbekistonlik olimlar Buxoro, Navoiy viloyatlari va Qoraqalpog‘iston Respublikasi hududida fan uchun yangi bo‘lgan qo‘ng‘iz turini kashf etdi. Bu haqda “Daryo”ga kashfiyot mualliflaridan biri — Xorazm Ma’mun akademiyasi doktoranti Norbek Bekchanov xabar berdi.
Ta’kidlanishicha, muallif rossiyalik ustozi, entomolog olim Maksim Nabojenko bilan birgalikda bir necha yillardan buyon O‘zbekiston entomofaunasini tadqiq qilib kelmoqda. Izlanishlar davomida Qoraqalpog‘iston Respublikasi hamda Buxoro va Navoiy viloyatlari hududidan ikkita fan uchun noma’lum bo‘lgan qo‘ng‘iz turini aniqlashga muvaffaq bo‘lgan.
Aniqlangan yangi turlarga Microdera uzbekistanica hamda Microdera abdullohi deb nom berilgan.
Bu turlar Tenebrionidae oilasiga mansub bo‘lib, M.uzbekistanica turi Kuljuktog‘ hududida (Buxoro va Navoiy viloyatlari) M.abdullohi turi esa Sulton-Uvays tog‘i hududida (Qoraqalpog‘iston) tarqalgan. Asosan tunda faollashadigan bu turlar quruq muhit uchun juda moslashgan endemiklardir. Mazkur urug‘ turlari butun dunyo bo‘yicha 88 tani tashkil qilib, bu ko‘rsatgich endi yana 2 taga ko‘paydi, deydi Norbek Bekchanov.
Chuqur xalqaro ekspertizadan o‘tgandan so‘ng kashfiyot haqida mashhur xalqaro ilmiy Zootaxa jurnalida maqola e’lon qilingan.
Qo‘ng‘izlar Yer sharining deyarli barcha hududlarida uchraydigan hasharotlarning eng ko‘p sonli guruhi bo‘lib, ekotizimda eng muhim mavjudotlar sanaladi. Ular orasida ekinlarga zarar yetkazadiganlari ham, tabiatga foyda keltiradigan turlari ham mavjud. Bundan tashqari, hali fanga noma’lum bo‘lgan noyob va yo‘q bo‘lib ketish xavfi ostidagi muhofaza qilinadigan turlar ham bor.
Avvalroq Farg‘ona davlat universiteti ixtiolog olimlari Farg‘ona vodiysi hamda O‘zbekistonning boshqa hududlaridagi baliqlarning tur tarkibi, biologiyasi va ekologiyasiga oid qator tadqiqotlarni olib borishi jarayonida fan uchun yangi bo‘lgan yalangbaliq turini kashf etishgani xabar qilingandi.
Izoh (0)