• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12653.32
    • RUB161.89
    • EUR14822.1
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +23°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Dunyo Markaziy Osiyo

    Afg‘onistondagi vaziyat Pokistonning Markaziy Osiyo bilan savdosiga to‘sqinlik qilmoqda

    Pokiston bosh vaziri Shahboz Sharif hukumat rahbari etib qayta saylanganidan so‘ng ilk xorijiy tashrifi uchun Tojikistonni tanladi. 2-iyul kuni u Tojikiston prezidenti Emomali Rahmon bilan Dushanbeda muzokaralar o‘tkazadi, so‘ngra Ostonadagi SHHT sammitiga u bilan birga boradi.

    Foto: “ankasam.org”

    Tojikiston rahbari va Shahboz Sharif ikki yil avval Rahmonning Pokistonga tashrifi chog‘ida erishilgan kelishuvlar ijrosini muhokama qilishi kutilmoqda.

    Islomobod CASA-1000 energetika loyihasining tezroq ishga tushirilishidan, shuningdek, transport va xavfsizlik sohasidagi hamkorlikni kengaytirishdan manfaatdor. Tojikiston esa Pokistonning Karachi va Gvadar portlariga chiqishga intiladi.

    2022-yil dekabr oyida Emomali Rahmon Islomobodga tashrif buyurgan va u yerda Shahboz Sharif bilan muzokaralar yakunida 8 ta hujjat imzolangandi. 

    Foto: Tojikiston prezidenti matbuot xizmati
    “Gap shundaki, Tojikistonning razvedka xizmatlari Afg‘onistondagi turli harbiylashtirilgan guruhlarni qo‘llab-quvvatlagan Pokiston bilan tarixan munosabatlari iliq bo‘lmagan. Biroq vaqt o‘zgarmoqda. Qolaversa, Pokiston bugungi kunda Xitoy bilan iqtisodiy va siyosiy jihatdan yaqindan hamkorlik qilayotganiga ahamiyat berish kerak. Xuddi shunday tarzda Xitoy va Dushanbe bilan faol hamkorlik amalga oshmoqda”, — dedi Rossiya Fanlar akademiyasining Sharqshunoslik instituti ilmiy xodimi, jamoatchilik diplomatiyasi va jahon siyosatini tahlil qilish markazi rahbari Aleksandr Vorobyov.

    Mutaxassisning fikricha, Sharifning tashrifi faktining o‘zi Yevrosiyo makonidagi davlatlararo munosabatlardagi taraqqiyot namunasi bo‘lib xizmat qiladi va ikki tomonlama iqtisodiy aloqalarni faollashtirish Tojikiston iqtisodiyotiga Pokistondan kiritilayotgan sarmoyalarni ko‘paytirishga xizmat qilishi mumkin. 

    “Ikkala davlat ham SHHTga aʼzo bo‘lib, terrorchilarning yashirin faoliyati bilan bog‘liq muammolarni boshdan kechirmoqda”.

    Ekspertning so‘zlariga ko‘ra, rasmiylar Termiz—Mozori Sharif—Kobul—Peshovar transafg‘on temiryo‘lini yaratish loyihasini faol ilgari surayotgan Tojikiston va O‘zbekiston o‘rtasidagi munosabatlarni yaxshilash Tojikistonning tashqi dunyo bilan transport aloqasini yaxshilashga, Janubiy Osiyoga chiqish imkoniyatiga yordam beradi.

    Tojikistondan dengizga eng qisqa yo‘l Afg‘oniston orqali Pokistonga o‘tadi. Masalan, Dushanbedan Karachi portiga yoki Gvadar portiga taxminan 2720 kilometr, Hormuz bo‘g‘ozidagi Eron Bandar Abbos portiga esa 3400 kilometr.
    Foto: Pakistan Today

    Tojikistonni Pokistondan Vaxon yo‘lagi ajratib turadi, u Afg‘onistonning Xitoygacha cho‘zilgan tor yo‘lagidir. Shimolda Pomir tog‘lari va janubda Qoraqum tizmasi o‘rtasida joylashgan bu yo‘lak taxminan 350 kilometr.

    Shu bois Afg‘onistonda barqarorlik va xavfsizlikni ta’minlash muhim. Pokiston, ekspertlarning fikricha, Markaziy Osiyo davlatlari uchun transport markaziga aylana oladi.

    Biroq Islomobodni Markaziy Osiyo energiya manbalari ko‘proq qiziqtiradi, Pokiston esa bu resurslarga yetarlicha ega emas. Ularga kirish uchun Pokiston hukumati mintaqada Gvadar va Karachi portlari orqali Jahon okeaniga chiqish imkonini beruvchi bir qancha yirik tranzit loyihalarini ilgari surmoqda. Bu mintaqa davlatlari uchun global bozorlarga chiqish va keng savdo imkoniyatlarini ochib beradi.

    Ammo 2023-yil fevralida Pokiston tashqi ishlar vaziri o‘rinbosari bo‘lib ishlagan Hina Rabboniy Xar aytganidek, Afg‘onistondagi vaziyat Pokistonning Markaziy Osiyo bilan munosabatlarida o‘z salohiyatini ro‘yobga chiqarishiga to‘sqinlik qilmoqda.

    Xususan, Tojikiston va Qirg‘izistondan Afg‘oniston va Pokistonga elektr energiyasini uzatish bo‘yicha Markaziy Osiyo—Janubiy Osiyo—1000 (CASA-1000) loyihasi tugallanmagancha qolmoqda.

    Jahon banki (JB) “Tolibon” hokimiyat tepasiga kelganidan keyin loyihani moliyalashtirishni to‘xtatgan. Loyihaning barcha ishtirokchilari murojaatidan so‘ng, Jahon bankining moliyaviy ko‘magida CASA-1000 ni amalga oshirish 2024-yil may oyida qayta tiklandi.

    World Bank resumes $1.2bn CASA-1000 project — Daryo News

    So‘nggi yillarda Tojikiston va Qirg‘izistonning o‘zi ham qo‘shimcha kilovattga muhtoj bo‘lgani sababli qurilishni yakunlash muddati hanuzgacha ma’lum qilinmayapti.

    Elektr energiyasining 70 foizini Tojikiston, 30 foizini Qirg‘iziston yetkazib berishi taxmin qilingandi. Qirg‘iziston prezidenti Sadir Japarov va hukumat rahbari Oqilbek Japarov dunyo bo‘ylab sayohat qilib, Qambarota GES-1 ga sarmoya kiritishni taklif qilmoqda.

    Tojikistonda ham xuddi shunday vaziyat. Mamlakat yetarlicha quvvatga ega emas. Rog‘un GES bo‘yicha hisob-kitoblar bo‘lgan, biroq stansiya haligacha qurib bitkazilmagan. Pokiston Markaziy Osiyo elektr energiyasisiz qolish xavfi ostida.

    Shunga qaramay, Pokistonning Markaziy Osiyo davlatlari bilan hamkorligi faqat rivojlanadi. Islomobod mintaqa davlatlari bilan savdo-sotiqni rivojlantirishdan manfaatdor, ularning har biri bilan qo‘shma iqtisodiy komissiyalar tuzilgan.

    Masalan, Pokistonning Tojikiston bilan tovar ayirboshlash hajmi 2022-yilga nisbatan 1,6 barobar oshib, 52,7 milliard dollarni tashkil etdi.

    “Islomobod uchun butun Markaziy Osiyo qiziqish ortib borayotgan hudud hisoblanadi, bu yerda iqtisodiy, diniy va mafkuraviy motivatsiya hamda Markaziy Osiyo davlatlarida ham o‘z manfaatlarini ilgari surayotgan Hindiston bilan raqobat bor.

    Agar Markaziy Osiyo va Janubiy Osiyo o‘rtasidagi transport aloqalari yangi bosqichga chiqsa, savdo-iqtisodiy aloqalar yaxshilansa, bundan Markaziy Osiyo davlatlari ham, Pokiston ham naf ko‘radi.

    “Ammo shuni tushunish kerakki, Pokiston postsovet mamlakatlari uchun iqtisodiy aloqalar borasida ancha qiyin hamkor: qonunchilikdagi jiddiy tafovutlar, aholining ko‘pchiligining qashshoqligi va zaif rivojlangan energetika infratuzilmasi o‘z ta’sirini o‘tkazmoqda”, — dedi Aleksandr Vorobyov.
    28.06.2024, 14:36   Izoh (0)   4551
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Yirik davlatlar qiziqayotgan loyiha: Transafg‘on koridorining geosiyosiy o‘lchovlari 

    16.03.2024, 20:01

    O‘zbekiston va Qozog‘iston O‘rta koridordan qanday foyda olishi mumkin?

    18.04.2024, 13:29

    Chobahor porti: Hindistonning Markaziy Osiyoga kirish eshigiga nazar

    15.06.2024, 08:40

    Islom moliyasi Markaziy Osiyo mamlakatlariga 2 mlrd dollar olib keladi — YTB

    28.06.2024, 13:15

    Bayden va Tramp o‘rtasidagi teledebatning birinchi raundi bo‘lib o‘tdi

    28.06.2024, 10:20
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Ichkaridan nazar: Imzo fabrikasi qanday ishlaydi?


    BI Sad’O Business loyihasida ochiq eshiklar kuni bo‘lib o‘tdi va CHILLA aksiyasi boshlandi


    Central Asian University RUR va THE Impact Rankings 2025 xalqaro reytinglarida o‘z mavqeini mustahkamlamoqda


    Toshkentda navbatdagi SAG XL gilam do'koni o'z ishini boshladi


    InfinBANK’dan VISA kartasi endi Swoo Pay ilovasida


    Farg‘ona viloyatida mo‘l hosil: fermerlar 95 sentnerdan ortiq g‘alla yetishtirdi 


    Chiroyli davlat raqami va 1 yillik transport vositalari egalarining fuqarolik javobgarligini majburiy sug‘urtasiga ega HAVAL


    “KAFOLAT sug‘urta kompaniyasi” AJning moliyaviy barqarorlik reytingi “Fitch Ratings” tomonidan “Ijobiy” prognozi bilan “B+” darajasida tasdiqlandi


    Imzodan Engelberg premium romlari hashamatlikning timsolidir


    Kapitalbank Top Employers Institute talqini bo‘yicha O‘zbekistonning eng yaxshi ish beruvchisi maqomini yana bir bor tasdiqladi


    CAEx Mebel & Decor 2025 ko‘rgazmasi 13-15-sentyabr kunlari Toshkentda bo‘lib o‘tadi


    O‘zbekistonda yangilangan HAVAL H6 rasman ishga tushirildi


    SonetUzStyle – ijodiy kontent uchun Kia Sonet sovg‘a qilamiz


    riitm aqlli platformasi O‘zbekiston tinglovchilariga 30 million trek taklif etmoqda


    Burger va lavashdan tortib kabob hamda flat-white’gacha — barchasi bir joyda!  

     

    Tavsiya etamiz

    “O‘lim sharbati”: SSSRda Stalindan so‘ng ikkinchi qudratli shaxs nomi berilgan qurol qanday paydo bo‘lgandi?

    6 iyul, 15:23

    SSSRning qo‘shni davlatga bosqini tarixi: Afg‘onistonda yodgorlik o‘rnatilgan yagona sovet askari kim edi?

    5 iyul, 15:22

    “Erishib bo‘lmaydigan ball belgilangani yo‘q” — “El-yurt umidi” jamg‘armasi ijrochi direktori

    4 iyul, 22:11

    “AQSH o‘yindan chiqmoqchi”. Ukraina Qo‘shma Shtatlar yordamisiz qayergacha bora oladi?

    4 iyul, 19:55
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Latviya davlat xizmatchilarining Rossiya va Belarusiyaga borishini taqiqladi

    Dunyo | 10 iyul, 00:05

    Ozarbayjon va Rossiya o‘rtasidagi mojaro: nega bu ikki tomonlama ziddiyat Markaziy Osiyoda aks-sado bermoqda?

    Dunyo | 9 iyul, 23:45

    Joze Mourinyo sobiq shogirdini “Fenerbahche”ga olib kelmoqchi

    Sport | 9 iyul, 23:30

    “Ikki marta ko‘rgan insonimga turmushga chiqqanman”. Shahzoda Muhammedova oilasi, farzandlari va biznesi haqida gapirdi

    Shou-biznes | 9 iyul, 23:25

    Toshkent 20 yildan keyin qay ko‘rinishda bo‘ladi? Prezidentga yangi reja taqdim etildi

    O‘zbekiston | 9 iyul, 22:50

    The Guardian: Grok sun’iy intellekti natsistga aylandi va o‘zini MexaGitler deb atadi

    Dunyo | 9 iyul, 22:45

    O‘zbekistonga go‘sht importi keskin ko‘paydi

    O‘zbekiston | 9 iyul, 22:25
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.