• Profilga Kirish
  • 1744009905_435.svg 1744009905_642.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12904.51
    • RUB161.99
    • EUR14575.64
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +19°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Dunyo Markaziy Osiyo

    Afg‘onistondagi vaziyat Pokistonning Markaziy Osiyo bilan savdosiga to‘sqinlik qilmoqda

    Pokiston bosh vaziri Shahboz Sharif hukumat rahbari etib qayta saylanganidan so‘ng ilk xorijiy tashrifi uchun Tojikistonni tanladi. 2-iyul kuni u Tojikiston prezidenti Emomali Rahmon bilan Dushanbeda muzokaralar o‘tkazadi, so‘ngra Ostonadagi SHHT sammitiga u bilan birga boradi.

    Foto: “ankasam.org”

    Tojikiston rahbari va Shahboz Sharif ikki yil avval Rahmonning Pokistonga tashrifi chog‘ida erishilgan kelishuvlar ijrosini muhokama qilishi kutilmoqda.

    Islomobod CASA-1000 energetika loyihasining tezroq ishga tushirilishidan, shuningdek, transport va xavfsizlik sohasidagi hamkorlikni kengaytirishdan manfaatdor. Tojikiston esa Pokistonning Karachi va Gvadar portlariga chiqishga intiladi.

    2022-yil dekabr oyida Emomali Rahmon Islomobodga tashrif buyurgan va u yerda Shahboz Sharif bilan muzokaralar yakunida 8 ta hujjat imzolangandi. 

    Foto: Tojikiston prezidenti matbuot xizmati
    “Gap shundaki, Tojikistonning razvedka xizmatlari Afg‘onistondagi turli harbiylashtirilgan guruhlarni qo‘llab-quvvatlagan Pokiston bilan tarixan munosabatlari iliq bo‘lmagan. Biroq vaqt o‘zgarmoqda. Qolaversa, Pokiston bugungi kunda Xitoy bilan iqtisodiy va siyosiy jihatdan yaqindan hamkorlik qilayotganiga ahamiyat berish kerak. Xuddi shunday tarzda Xitoy va Dushanbe bilan faol hamkorlik amalga oshmoqda”, — dedi Rossiya Fanlar akademiyasining Sharqshunoslik instituti ilmiy xodimi, jamoatchilik diplomatiyasi va jahon siyosatini tahlil qilish markazi rahbari Aleksandr Vorobyov.

    Mutaxassisning fikricha, Sharifning tashrifi faktining o‘zi Yevrosiyo makonidagi davlatlararo munosabatlardagi taraqqiyot namunasi bo‘lib xizmat qiladi va ikki tomonlama iqtisodiy aloqalarni faollashtirish Tojikiston iqtisodiyotiga Pokistondan kiritilayotgan sarmoyalarni ko‘paytirishga xizmat qilishi mumkin. 

    “Ikkala davlat ham SHHTga aʼzo bo‘lib, terrorchilarning yashirin faoliyati bilan bog‘liq muammolarni boshdan kechirmoqda”.

    Ekspertning so‘zlariga ko‘ra, rasmiylar Termiz—Mozori Sharif—Kobul—Peshovar transafg‘on temiryo‘lini yaratish loyihasini faol ilgari surayotgan Tojikiston va O‘zbekiston o‘rtasidagi munosabatlarni yaxshilash Tojikistonning tashqi dunyo bilan transport aloqasini yaxshilashga, Janubiy Osiyoga chiqish imkoniyatiga yordam beradi.

    Tojikistondan dengizga eng qisqa yo‘l Afg‘oniston orqali Pokistonga o‘tadi. Masalan, Dushanbedan Karachi portiga yoki Gvadar portiga taxminan 2720 kilometr, Hormuz bo‘g‘ozidagi Eron Bandar Abbos portiga esa 3400 kilometr.
    Foto: Pakistan Today

    Tojikistonni Pokistondan Vaxon yo‘lagi ajratib turadi, u Afg‘onistonning Xitoygacha cho‘zilgan tor yo‘lagidir. Shimolda Pomir tog‘lari va janubda Qoraqum tizmasi o‘rtasida joylashgan bu yo‘lak taxminan 350 kilometr.

    Shu bois Afg‘onistonda barqarorlik va xavfsizlikni ta’minlash muhim. Pokiston, ekspertlarning fikricha, Markaziy Osiyo davlatlari uchun transport markaziga aylana oladi.

    Biroq Islomobodni Markaziy Osiyo energiya manbalari ko‘proq qiziqtiradi, Pokiston esa bu resurslarga yetarlicha ega emas. Ularga kirish uchun Pokiston hukumati mintaqada Gvadar va Karachi portlari orqali Jahon okeaniga chiqish imkonini beruvchi bir qancha yirik tranzit loyihalarini ilgari surmoqda. Bu mintaqa davlatlari uchun global bozorlarga chiqish va keng savdo imkoniyatlarini ochib beradi.

    Ammo 2023-yil fevralida Pokiston tashqi ishlar vaziri o‘rinbosari bo‘lib ishlagan Hina Rabboniy Xar aytganidek, Afg‘onistondagi vaziyat Pokistonning Markaziy Osiyo bilan munosabatlarida o‘z salohiyatini ro‘yobga chiqarishiga to‘sqinlik qilmoqda.

    Xususan, Tojikiston va Qirg‘izistondan Afg‘oniston va Pokistonga elektr energiyasini uzatish bo‘yicha Markaziy Osiyo—Janubiy Osiyo—1000 (CASA-1000) loyihasi tugallanmagancha qolmoqda.

    Jahon banki (JB) “Tolibon” hokimiyat tepasiga kelganidan keyin loyihani moliyalashtirishni to‘xtatgan. Loyihaning barcha ishtirokchilari murojaatidan so‘ng, Jahon bankining moliyaviy ko‘magida CASA-1000 ni amalga oshirish 2024-yil may oyida qayta tiklandi.

    World Bank resumes $1.2bn CASA-1000 project — Daryo News

    So‘nggi yillarda Tojikiston va Qirg‘izistonning o‘zi ham qo‘shimcha kilovattga muhtoj bo‘lgani sababli qurilishni yakunlash muddati hanuzgacha ma’lum qilinmayapti.

    Elektr energiyasining 70 foizini Tojikiston, 30 foizini Qirg‘iziston yetkazib berishi taxmin qilingandi. Qirg‘iziston prezidenti Sadir Japarov va hukumat rahbari Oqilbek Japarov dunyo bo‘ylab sayohat qilib, Qambarota GES-1 ga sarmoya kiritishni taklif qilmoqda.

    Tojikistonda ham xuddi shunday vaziyat. Mamlakat yetarlicha quvvatga ega emas. Rog‘un GES bo‘yicha hisob-kitoblar bo‘lgan, biroq stansiya haligacha qurib bitkazilmagan. Pokiston Markaziy Osiyo elektr energiyasisiz qolish xavfi ostida.

    Shunga qaramay, Pokistonning Markaziy Osiyo davlatlari bilan hamkorligi faqat rivojlanadi. Islomobod mintaqa davlatlari bilan savdo-sotiqni rivojlantirishdan manfaatdor, ularning har biri bilan qo‘shma iqtisodiy komissiyalar tuzilgan.

    Masalan, Pokistonning Tojikiston bilan tovar ayirboshlash hajmi 2022-yilga nisbatan 1,6 barobar oshib, 52,7 milliard dollarni tashkil etdi.

    “Islomobod uchun butun Markaziy Osiyo qiziqish ortib borayotgan hudud hisoblanadi, bu yerda iqtisodiy, diniy va mafkuraviy motivatsiya hamda Markaziy Osiyo davlatlarida ham o‘z manfaatlarini ilgari surayotgan Hindiston bilan raqobat bor.

    Agar Markaziy Osiyo va Janubiy Osiyo o‘rtasidagi transport aloqalari yangi bosqichga chiqsa, savdo-iqtisodiy aloqalar yaxshilansa, bundan Markaziy Osiyo davlatlari ham, Pokiston ham naf ko‘radi.

    “Ammo shuni tushunish kerakki, Pokiston postsovet mamlakatlari uchun iqtisodiy aloqalar borasida ancha qiyin hamkor: qonunchilikdagi jiddiy tafovutlar, aholining ko‘pchiligining qashshoqligi va zaif rivojlangan energetika infratuzilmasi o‘z ta’sirini o‘tkazmoqda”, — dedi Aleksandr Vorobyov.
    28.06.2024, 14:36   Izoh (0)   4410
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Yirik davlatlar qiziqayotgan loyiha: Transafg‘on koridorining geosiyosiy o‘lchovlari 

    16.03.2024, 20:01

    O‘zbekiston va Qozog‘iston O‘rta koridordan qanday foyda olishi mumkin?

    18.04.2024, 13:29

    Chobahor porti: Hindistonning Markaziy Osiyoga kirish eshigiga nazar

    15.06.2024, 08:40

    Islom moliyasi Markaziy Osiyo mamlakatlariga 2 mlrd dollar olib keladi — YTB

    28.06.2024, 13:15

    Bayden va Tramp o‘rtasidagi teledebatning birinchi raundi bo‘lib o‘tdi

    28.06.2024, 10:20
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Ilg‘or qurilish texnologiyalari asosida qad rostlayotgan Quyi Chotqol GES


    Oqtepa Lavashdan “Kulgili narxlar”: sevimli taomlar — har bir pozitsiya 10 mingdan 20 ming so‘mgacha bo‘lgan maxsus narxlarda


    Centrum Air Istanbul va O‘zbekistonning uch shahri o‘rtasida to‘g‘ridan-to‘g‘ri reyslarni yo‘lga qo‘ymoqda


    AKFA Medline University Hospital AHA rasmiy o‘quv markazi maqomini qo‘lga kiritdi


    ZTE korxonasi GSMA M360 Yevrosiyo forumida suniy intellekt raqamli iqtisodiyot rivojiga qo'shayotgan hissasi haqida ma’lumot berdi


    Tarmoqda bolalar xavfsizligi : Octobankdan maslahatlar


    Huawei O‘zbekistondagi “Tech Carnival”da Intellektual dunyo rivojini jadallashtirmoqda


    Jamg‘armalar bilan qanday ishlash zarur: bank omonatlari, aksiyalar yoki investitsion paketlar? (davomi)


    Eng chuqur g‘or, eng baland ko‘prik va eng sirli maskan – Namanganga boramiz


    Kapitalbank xodimlarining raqamli ko‘nikmalarini rivojlantirmoqda 


    APEX BANK Toshkentda Bosh ofis va Markaziy sotuv ofisini ochdi


    TBC Uzbekistan o‘zining sun’iy intellektga asoslangan yechimlari orqali samaradorlikni oshirib, o‘sish sur’atlarini tezlashtirmoqda 


    Mobiuz IQAir havo sifati datchigini o‘rnatdi


    Huawei Cloud TechWave Summit 2025: Yaqin Sharq va Markaziy Osiyoda muvaffaqiyatni oshirish uchun intellektuallikni tezlashtirish 


    ANORBANK Xususiy sektorni rivojlantirish bo‘yicha Islom korporatsiyasi bilan 10 million AQSH dollariga teng kelishuv imzoladi

     

    Tavsiya etamiz

    Ayol ovchilardan ilg‘or samolyotlarga qadar — Ukraina rus Shahed’larini qanday ovlaydi?

    19 may, 20:10

    “Lend-Liz” yordami sovg‘a bo‘lmagan — Britaniya ikkinchi jahon urushida berilgan yordamni qanday qaytargan edi?

    19 may, 15:00

    “Yovuzlik imperiyasi zaminimizga hech qachon qaytmasligi uchun” — jamoatchilik o‘roq-bolg‘ali qizil bayroq va qora-olovrang lentani taqiqlashni so‘ramoqda

    13 may, 22:22

    Ular doim dunyoda eng yaxshilaridan bo‘lgan — pokistonlik harbiy uchuvchilar haqida

    12 may, 21:30
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Toshkentda daraxt bosib qolgan fuqaro vafot etdi

    O‘zbekiston | 24 may, 23:21

    Superliga. “Buxoro” mehmonda “So‘g‘diyona” bilan durang o‘ynadi

    Sport | 24 may, 23:08

    Toshkent va Andijondagi oshxona hamda xonadonda yong‘in sodir bo‘ldi (video)

    O‘zbekiston | 24 may, 22:40

    Namangan hokimi 100 yilligi nishonlanayotgan maktabdagi “So‘nggi qo‘ng‘iroq” tadbirida ishtirok etdi

    O‘zbekiston | 24 may, 22:00

    Quyoshdan himoyalovchi kremlardan foydalanishda tez-tez uchraydigan xatolik aniqlandi

    Layfstayl | 24 may, 21:40

    Samarqand 2025-yili Islom dunyosining madaniyat poytaxtiga aylanadi

    O‘zbekiston | 24 may, 21:25

    Superliga. “Neftchi” o‘z maydonida bir kishi kam bo‘lib qolgan “Sho‘rtan”ni tor-mor etdi

    Sport | 24 may, 21:21
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.