Ukraina Milliy xavfsizlik va mudofaa kengashi (MXMK) kotibi Aleksiy Danilov “Qrimni deokkupatsiya qilish bo‘yicha 12 qadam” dasturini taqdim etdi. Rossiya tomonidan anneksiya qilingan yarimorol Ukrainaga qaytarilganidan keyin amalga oshiriladigan huquqiy va tashkiliy chora-tadbirlar rejasi bo‘lgan hujjat 2-aprel, yakshanba kuni Danilovning Facebook’dagi sahifasida e’lon qilindi.
MXMK kotibining so‘zlariga ko‘ra, “keng doiradagi mutaxassislar va ekspertlar ishtirokida” ishlab chiqilgan dastur quyidagilarni o‘z ichiga oladi: 2014-yildan beri Rossiya tomonidan siyosiy sabablarga ko‘ra ta’qibga uchragan Ukrainaning barcha fuqarolari, qrim tatarlarini darhol ozod qilib, ularga yetkazilgan ma’naviy zararni qoplash, 2014-yil fevral oyidan keyin Ukraina qonunlariga muvofiq bo‘lmagan barcha bitimlarni noqonuniy deb tan olish, mulklarni avvalgi egalariga qaytarish, 2014-yil fevralidan keyin Qrim yarimorolida noqonuniy yashash uchun kelgan barcha Rossiya fuqarolarini deportatsiya qilish, shuningdek, Ukrainaning sobiq fuqarolarini kolloboratsiya va xiyonat uchun jinoiy javobgarlikka tortish va hokazolar.
“Qrim ko‘prigi buzilishi kerak”
Bundan tashqari, “to‘liq harakat erkinligini ta’minlash uchun” Qrim ko‘prigini buzib tashlash, Qrimdagi “rus mafkurasida, afsonalar yaratishda va tarixni qayta yozishda asosiy rol o‘ynaydigan” Sevastopol shahrining nomini o‘zgartirish kabilar taklif qilinmoqda
“Qrim — bu Ukraina! Bizning fuqarolarimiz, Qrimda yashayotgan Ukraina fuqarolari uyga qaytishni kutmoqda! Biz ularni hech qachon unutganimiz yo‘q, Perekop bo‘yniga (Qrimni Ukraina bilan bog‘laydi) umid va ishonch bilan qarab turgan millionlab ko‘zlarni hech qachon unutib qo‘ymaymiz”, — deya xulosa qilinadi hujjatda.
Harbiy-diplomatik yo‘l
Eslatib o‘tamiz, avvalroq Ukraina Mudofaa vazirligi razvedka boshqarmasi boshlig‘i Kirill Budanov Ukraina Qurolli kuchlari Rossiya tomonidan bosib olingan barcha hududlarni ozod qilishini, bosib olingan Qrim esa harbiy kuch va diplomatiya birlashgan yo‘l bilan qaytarilishini ma’lum qilgandi. Uning ta’kidlashicha, asosiy vazifa Ukrainani 1991-yilgi dunyoda tan olingan chegaralarga qaytarishdir.
O‘z navbatida, AQSH shtab boshliqlari qo‘mitasi raisi Mark Milli Ukraina Qurolli kuchlari 2023-yil davomida Rossiya armiyasini haydab, Donbass va Qrim ustidan nazoratni tiklay olishiga shubha bildirdi. Bu “juda va juda qiyin, ammo imkonsiz bo‘lmagan harbiy vazifa”, dedi general Defence One nashriga bergan intervyusida.