• Profilga Kirish
  • 1751972643_633.png 1751972643_245.png 1751959824_218.svg 1751959824_520.svg

  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
Ўзбекча
Русский
English
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • O'zb
  • Ўзб
  • Рус
  • Eng
  • So‘nggi yangiliklar
  • Asosiy yangiliklar
  • Eng ko‘p o‘qilgan
  • Kolumnistlar
    • USD12692.42
    • RUB158.44
    • EUR14511.24
    • Google play
    • App Store
    • Telegram
    • Toshkentda
      +33°C
      • Andijon
      • Qarshi
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Farg‘ona
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Termiz
      • Namangan
      • Toshkent
      • Navoiy
      • Toshkent vil
      • Nukus
      • Urganch
    • Daryo
      • Internet-nashr
      • Tahririyat haqida
      • Aloqa ma'lumotlari
      • Foydalanish shartlari
      • Maxfiylik siyosati
      • Yangiliklar arxivi
    • Reklama
    • Ijtimoiy tarmoqlar
      • Instagram | Rasmiy
      • Instagram | Lifestyle
      • Instagram | Sport
      • Facebook | Rasmiy
      • OK | Rasmiy
      • YouTube | Daryo
      • YouTube | Daryo Rus tilida
      • YouTube | Daryo Global
    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte
    Daryo logo white
    • O‘zbekiston
      • Boshqalar
      • Navoiy
      • Toshkent viloyati
      • Sirdaryo
      • Jizzax
      • Qashqadaryo
      • Surxondaryo
      • Xorazm
      • Buxoro
      • Samarqand
      • Namangan
      • Farg‘ona
      • Andijon
      • Qoraqalpog‘iston
      • Toshkent sh.
      • Mehridaryo
      • Ob-havo
    • Markaziy Osiyo
      • O‘zbekiston (Mahalliy)
      • Afg'oniston
      • Qirg‘iziston
      • Qozog‘iston
      • Turkmaniston
      • Tojikiston
    • Dunyo
    • Pul
      • Biznes
      • Iqtisodiyot
      • Moliya
      • Kripto
    • Madaniyat
      • Kino
      • Kitob
      • Musiqa
      • Shou-biznes
    • Layfstayl
      • Ayollar sahifasi
        • Farzand
        • Go‘zallik
        • Karyera
        • Maslahatlar
        • Moda
        • Retseptlar
      • Texnologiyalar
        • Arxitektura
        • Gadjetlar
        • Ilm-fan
        • Koinot
        • Media
      • Avto
      • Qo‘ziqorin
      • Sayohat
      • Salomatlik
      • Ta’lim
        • Abituriyent
        • Ingliz tilini o’rganamiz
    • Sport
      • Futbol
      • UFC
      • Boks
    infinix
    Daryo.uz - Login
    Daryo.uz Daryo.uz
    Daryo.uz - Login
    Maslahatlar

    Sovuq urganda birinchi yordam: nima qilish mumkin-u, nima qilmaslik kerak?

    Juda sovuq (-15°C va undan past) va shamolli ob-havo sharoitida odam 5 daqiqada ham muzlab qolishi mumkin.

    Sovuq urganni qanday aniqlash mumkin?

    Yengil darajasi

    Foto: Lifehacker

    Foto: Lifehacker

    Hatto dastlabki bosqichda ham sovuq urishning alomatlari aniq bo‘ladi:

    • zararlangan joylar — odatda qo‘llar, oyoq barmoqlari, burun, yonoqlar, quloqlar;
    • teri qisman sezgirlikni yo‘qotadi, xiralashadi;
    • tananing bir qismi oqarib, keyin qizil rangga aylanishi mumkin;
    • muskullar, bo‘g‘inlar qattiqlashadi, aniqlik va harakatlanish qulayligi yo‘qoladi.
    Bunday hol unchalik xavfli emas. Yagona muammo shundaki, teri sezgirligi yo‘qolgani sababli sovuq kuchayib borayotganini sezmaslik mumkin. Shundagina jiddiy shikastlanish xavfi tug‘iladi.

    O‘rtacha muzlash

    Foto: Lifehacker

    Foto: Lifehacker

    Bir marta qizarib ketgan teri yana oqaradi, qattiq va mumsimon bo‘ladi. Ammo shu bilan birga, qotib qolgan barmoqlar, quloqlar, burun yoki yonoqlarda to‘satdan issiqlikni his qilish mumkin. Bu yaxshi belgi emas. Tana tashqi to‘qimalarning jiddiy xavf ostida ekanini tushunadi va ularni qutqarish uchun issiq qonning keskin oqimini ta’minlab, periferik tomirlarni kengaytiradi.

    Qattiq muzlash

    Foto: Lifehacker

    Foto: Lifehacker

    Agar o‘z vaqtida sovuqdan qochib qutulmasangiz, tanadagi issiqlikni tejash uchun terining tashqi qatlamlari isitish umidini yo‘qotadi va periferik tomirlarni yana yopadi. Endi bu haqiqatan ham xavfli.

    Teri tobora mumsimon bo‘lib qoladi, mushak va bo‘g‘inlar qattiqlashishda davom etadi. Sovuqda bu o‘zgarishlar deyarli og‘riqsizdir. Ammo muzlash chuqur kirib boradi, qon aylanishining buzilishi to‘qimalarning o‘limiga olib keladi. Va issiqlikka qaytganda, vaziyat keskinlashishi mumkin: og‘riq va shish paydo bo‘ladi.

    Bir necha soat ichida terida katta og‘riqli pufakchalar paydo bo‘ladi va uning ostidagi to‘qimalar qora rangga kirib, qattiqlashadi. Bu tananing sovuqdan ta’sirlangan qismi o‘lganini anglatadi.

    Dastlabki muzlashda birinchi yordamni qanday ko‘rsatish kerak?

    Sovuqning yengil shaklida isinish kifoya — masalan, issiq choy ichish. E’tibor bering: isitish asta-sekin bo‘lishi kerak. Muzlagan barmoqlaringizni issiq suvga tutmang: haroratning keskin isishi tomirlarga zarar yetkazishi mumkin.

    Agar issiqlik uzoqda bo‘lsa, maksimal harakatchanlikni saqlang: tez yuring yoki hatto yuguring yoki joyingizda faol sakrang, qo‘llaringizni harakatlantirib, qarsak chaling, burningizni, yonoqlaringizni va quloqlaringizni ishqalang.

    Yuzaki yoki qattiq muzlashda birinchi yordamni qanday ko‘rsatish kerak?

    Agar odam yuzaki yoki qattiq muzlagan bo‘lsa, harakat yo‘nalishi o‘zgaradi.

    Mumkin emas:
    • Muzlagan joylarni ishqalash va massaj qilish. Spazmatik tomirlar mo‘rt bo‘lib qoladi va ularga zarar yetkazish xavfi yuqori, bu esa ko‘karishlarga olib keladi va vaziyatni yomonlashtiradi. Tana teri osti qon ketishiga chuqurroq yotadigan tomirlarni toraytirish orqali javob beradi.
    • Tezda qizdirish. Bu yana spazmodik tomirlarga yomon ta’sir qiladi. Agar tezda isinmoqchi bo‘lsangiz, avval qo‘l yoki oyoqlaringizni xona haroratidagi suvga solishingiz mumkin: sovuqdan keyin baribir u juda issiq bo‘lib tuyuladi.
    • Spirtli ichimliklarni iste’mol qilish. Spirtli ichimliklar periferik tomirlarni kengaytiradi. Bundan tashqari, alkogolning ta'siri yo‘qolishi bilanoq organizm issiqlik yo‘qotilishini iloji boricha periferik qon tomirlar orqali qoplashga harakat qiladi, bu esa muzlash alomatlarini kuchaytiradi.
    • E’tibor bermaslik. Sovuq paytida terining va hatto teri osti to‘qimalarining shikastlanishi qaytarib bo‘lmaydigan darajaga kelishi mumkin. Shuning uchun o‘z vaqtida choralar ko‘rish juda muhimdir.

    Foto: Getty Images

    Foto: Getty Images

    Mumkin:

    • Darhol isining.
    • Vaziyatni kuzatib boring, agar to‘qimalarning shishishi bir necha soatdan ortiq davom etsa va terida pufakchalar yoki suyuqlik bilan to‘lgan pufakchalar paydo bo‘lsa, shifokor bilan maslahatlashing. Har qanday holatda ham pufakchalarni o‘zingiz teshmang: infeksiya kirishi mumkin. Bu mutaxassis tomonidan amalga oshirilishi kerak.
    • Teri qorayishini sezsangiz, imkon qadar tezroq terapevt yoki tez yordam bilan bog‘laning.
    • Agar o‘zingizni yomon his qilsangiz, ibuprofen yoki boshqa og‘riq qoldiruvchi vositadan foydalaning.
    • Agar muzlagan odamning ahvoli og‘irlashsa, hayot belgilarini ko‘rsatmasa yoki to‘qimalar qorayishi sezilarli bo‘lsa, darhol tez yordam chaqiring.
    Mavzuga doir:
    • Bunday qilish mumkin emas: qishki makiyajda har bir ayol yo‘l qo‘yadigan 5 ta xato
    • SSV O‘zbekistonda anomal sovuq kunlari sog‘liqni asrash uchun bir necha tavsiyalar berdi

    11.01.2023, 09:56   Izoh (0)   45967
    Facebook Twitter LinkedIn Telegram Email

    Izoh (0)

    Kirish
    Javob qoldiring Bekor qilish

    Mavzuga doir

    Antistress choylar: xotirjamlik baxsh etuvchi eng yaxshi retseptlar

    10.01.2023, 21:43

    Ijtimoiy tarmoqlarsiz bir kun, chalg‘imasdan ovqatlanish. Bir yilda hayotingizni o‘zgartiradigan 9 ta tavsiya

    10.01.2023, 18:55

    Kiyimdagi yog‘ dog‘larini tozalashga yordam beradigan 8 ta samarali usul

    10.01.2023, 14:39

    Oshqozon hajmini kichraytirishga yordam beradigan birgina layfxak

    10.01.2023, 13:05

    Gemoglobinni oshiradi, toksinlarni yo‘q qiladi: Qizil lavlagi yana qanday foydali xususiyatlarga ega?

    10.01.2023, 10:53

    Butun kun uchun yetarli: sizga energiya beradigan 6 ta eng yaxshi qishki nonushta

    10.01.2023, 10:04
    ×Lightbox Image

    Daryo.uz | Sizning muammoingiz yechimi


    Aqlli diversifikatsiya: nima uchun kerak va kapitalni qanday taqsimlash lozim?


    “Biznesni rivojlantirish banki” BMT Taraqqiyot Dasturi bilan hamkorlik qiladi


    American University of Technologyʼda bakalavrlar uchun ochiq eshiklar kuni


    InfinBANK va Kwikpay: uyingizga komissiyasiz va mehr bilan xalqaro pul o‘tkazmalari


    Toshkentda CRYPTO O₂ forumi bo‘lib o‘tdi: Texnologiya, fintech va tartib‑qoidalar muhokama qilindi 


    BYD SEALION 7: Flagman elektr SUV — shahar ko‘chalarida yangi yetakchi 


    Endi Ucell ilovasida Yandex Music’ni tinglash mumkin 


    OKMKda mahalliy dumpkarlardan foydalaniladi 


    SonetUzStyle tanlovida ishtirok etish uchun arizalar qabuli 15-avgustgacha uzaytirildi


    AKFA energiya tejovchi romlari: iqlimga moslashtirilgan, qulaylikni ko‘zlagan 


    STEM va biznes yo‘nalishidagi qizlar uchun TBC Bank’dan ta’lim grantlari — O‘zbekistonda gender tafovutini kamaytirish yo‘lida yangi qadam


    Sug‘urta sohasidagi uzoq kutilgan islohotlar: manfaatlar qonun himoyasida 


    Avvallari xufiyona iqtisodiyotda faoliyat yuritgan eshitish va gapirishda muammosi bor insonlar endi rasmiy sektorga qo’shilib, Poytaxt Parking jamoasining bir qismiga aylandi


    AVO bank aloqa markazi: innovatsiyalar va yangi xizmat darajasi 


    Qo‘ng‘iroqlardan mobil internetga: Toshkent mobil aloqadan foydalanish modelini qanday o‘zgartirmoqda

     

    Tavsiya etamiz

    Kamchatkadagi hodisa yagona emas: so‘nggi 120 yilda ro‘y bergan eng kuchli megazilzilalar

    1 avgust, 18:20

    Tramp uchun xavotirlar: AQSH prezidenti taniqli shaxslarga yosh qizlarni sotgan Jeffri Epshteynning mijozi bo‘lganmi?

    29 iyul, 17:19

    Bir kechada oddiy ofitsiantdan millionerga aylangan ayol: lotereyadan yutilgan 10 mln dollar mashmashasi

    27 iyul, 09:25
    Audio Icon

    Andijoncha hotamtoylik: “Dunyo sadolari”ga sarflanayotgan milliardlar va shubhali shartnomalar

    24 iyul, 21:25
     
     
     

    So‘nggi yangiliklarga o‘tish

    Kolumbiyaning sobiq prezidenti 12 yil uy qamog‘iga hukm qilindi

    Dunyo | 2 avgust, 16:20

    Suriya Ozarbayjondan gaz qabul qilib olishni boshladi

    Dunyo | 2 avgust, 15:45

    “Al-Hilol” Antuan Grizmanni sotib olishga yaqin turibdi

    Sport | 2 avgust, 15:35

    Putin Trampning ultimatumiga javob qaytarib, “Oreshnik” raketalari tizimli ravishda ishlab chiqarilayotganini aytdi

    Dunyo | 2 avgust, 15:25

    Shavkat Mirziyoyev Xitoy raisi Si Szinpinga hamdardlik bildirdi

    O‘zbekiston | 2 avgust, 15:06

    Yevropa shaharlari markazlarida ijara narxi qancha va so‘nggi 5 yil ichida qanchalik o‘zgargan?

    Sayohat | 2 avgust, 14:55

    Esports World Cup Chess. Magnus Karlsen mukofot jamg‘armasi 1,5 mln dollar bo‘lgan musobaqada chempionlikni qo‘lga kiritdi

    Sport | 2 avgust, 14:40

    O‘zbekistonliklar yarim yilda eng ko‘p qaysi davlatlarga safar qildi?

    O‘zbekiston | 2 avgust, 14:30

    Ozarbayjon matbuoti “TASS”ga javob tariqasida Kaliningradni Kyonigsberg deb atadi

    Dunyo | 2 avgust, 14:05
    Daryo About Us

    “Daryo” internet-nashrining (O‘zbekiston matbuot va axborot agentligi (O‘zMAA, hozirgi O‘zbekiston Respublikasi Prezidenti Administratsiyasi huzuridagi Axborot va ommaviy kommunikatsiyalar agentligi) tomonidan 13.03.2015 yil sanasida 0944-sonli guvohnoma bilan ommaviy axborot vositasi sifatida ro‘yxatga olingan. Matnli materiallarni to‘liq ko‘chirish yoki qisman iqtibos keltirishga, shuningdek, fotografik, grafik, audio va/yoki videomateriallaridan foydalanishga “daryo.uz” saytiga giperhavola mavjud bo‘lgan va/yoki “Daryo” internet-nashrining muallifligini ko‘rsatuvchi yozuv ilova qilingan taqdirda yo‘l qo‘yiladi. Chop etiladigan ba’zi ma’lumotlar 18 yoshga to‘lmagan foydalanuvchilarga mo‘ljallanmagan bo‘lishi mumkin. Info@daryo.uz

    Telegram Youtube Facebook Instagram Twitter vkontakte

    © «Simple Networking Solutions» MChJ, 2013–2025

    Yosh bo‘yicha cheklov

    Xato topdingizmi? Ctrl+Enter’ni bosing

    • Foydalanish shartlari
    • Maxfiylik siyosati
    • Reklama
    Nimani qidiramiz?

    Sign In or Register

    Xush kelibsiz!

    Tizimga kiring yoki Roʻyxatdan oʻting.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Roʻyxatdan oʻting

    Roʻyxatdan oʻtganmisiz? Login.

    Google

    yoki E-Pochta orqali

    Sizga parol elektron pochta orqali yuboriladi.

    Izoh qoldirishingiz, Foydalanish shartlari va Maxfiylik siyosati shartlarini qabul qilganingizni anglatadi

    Matnda xato topdingizmi?

    ×

    Rahmat. Biz sizning xabaringizni oldik va xatoni imkon qadar tezroq tuzatamiz.