“Bolalar maktabda 9 yil, litseyda 3 yil o‘qib ham, chet tilini mukammal o‘rgana olmayapti” — Iqtisodiyot universiteti rektori Qo‘ng‘irotboy Sharipov

Nega maktab va litseyni bitirgan ko‘p yoshlar biror xorijiy tilni yaxshi o‘rganib chiqmaydi? Iqtisodiyot universiteti rektori Qo‘ng‘irotboy Sharipov “Daryo” nashriga bergan intervyusida mazkur masalada fikrlarini bildirdi.

Qo‘ng‘irotboy Sharipovning aytishicha, bunga bir qancha omillar ta’sir ko‘rsatadi.

“Bolalar 9 yoki 10 yil maktabda, keyin 3 yil litseyda o‘qiydi. Lekin nega ular ingliz tili yoki nemis tilini bilib chiqmaydi? Chunki bolaning o‘zida motivatsiya bo‘lmasa, u hech qachon tilni o‘rganmaydi. Bola yoshlikdan biror tilni o‘rganishga qiziqib, kelajakda shunday maqsadim bor, xalqaro universitetga kiraman, deb harakat qilsa, ota-ona farzandi bilan teng ishlashi kerak bo‘ladi. Ana shundagina bola til o‘rganadi. Lekin afsus, ko‘p yoshlarimiz, hatto 90-95 foiz bolalar maktablardan til o‘rganmasdan chiqadi. Men metodikani juda noto‘g‘ri deb aytmayman. Darslar butun dunyoda tan olingan va bir xil o‘tiladi. Asosiy farq nimada? Chet ellarda talaba 4 soat auditoriyada o‘qisa, undan keyin 6 soat uyida o‘qiydi. Ya’ni o‘quvchi o‘z ustida ishlashi kerak.

Biz faqat maktabdagi material bilan cheklanamiz-da, o‘zimizning ustimizda ishlamaymiz. Eng katta aybimiz shu. Mustaqil ta’lim degan tizim bizda deyarli ishlamaydi. Talaba o‘zining ustida ishlamaydi. Chet eldagi biror universitetga borsangiz, talabalar doim kutubxonada o‘tirgan bo‘ladi. Afsuski, bizning universitetlarga kirsangiz, kutubxonada talabalar juda kam bo‘ladi. Sababi biz hali ham mustaqil ta’limni to‘g‘ri tashkil eta olmayapmiz. Talaba shunaqa o‘qishi kerakki, o‘qituvchi bergan materialni to‘liq o‘zlashtirsa ham, imtihondan o‘tolmasligi lozim. Chunki bu yerda 40 foiz material bolaga auditoriyada berilyapti. Qolgan 60 foiz materialni o‘zi o‘zlashtirmasa, bahosi 3 ga ham torta olmaydi. Talaba yoki maktabdagi o‘quvchilarning o‘z ustida ishlashi o‘qituvchi tomonidan tashkil etilsa, mustaqil ta’lim va imtihonda natijalar ko‘rinadi. Imtihon payt bizning bir aybimiz — ko‘nglimiz bo‘sh. E, bu darsga keldi-ku, deb bahosini qo‘yib beraveramiz. Boshqa davlatlarda unaqa emas. O‘qishdan haydab yuboradi”, — dedi universitet rektori.

Avvalroq saytimizda Qo‘ng‘irotboy Sharipov bilan intervyuning to‘liq shakli e’lon qilingandi.