Ma’lumki, choyning turli navlari mavjud. Ammo ularning foydalari o‘simlik barglardan chiqadigan fermentatsiyaga bog‘liq. Ko‘k choy boshqalarga qaraganda kamroq qayta ishlanadi, ya’ni u o‘zida ko‘proq ozuqaviy moddalarini saqlab qoladi, deb yozadi “Lisa.ru”.
Choy tarkibidagi eng qimmatli moddalardan biri katexinlar, biologik faol polifenolik birikmalardir. Bu kuchli antioksidantlar organizmdagi erkin radikallar miqdorini kamaytiradi va ko‘plab kasalliklarning oldini oladi. Minimal qayta ishlash tufayli ko‘k choy ularning ko‘pchiligiga ega, faqat uning ikki xil navi ham faol moddalar konsentratsiyasida farq qilishi mumkin.
Choyda deyarli kofein yo‘q, degan fikr mavjud. Choy kofein raqobatchisidan ko‘ra kam emas, lekin u yurak-qon tomir va asab tizimiga ancha yumshoq ta’sir qiladi va energiya bilan ko‘proq ta’minlaydi. Ammo juda ko‘p choy ichish nojo‘ya ta’sirga olib kelishi mumkin: uyqusizlik, asabiylashish, hazm qilish bilan bog‘liq muammolar. Ammo shunga qaramay, oqilona choy ichish orqali uning aqlbovar qilmaydigan foydalariga erishish mumkin.
Miya faoliyatini yaxshilaydi
Singapur Milliy universiteti olimlari ko‘k choy miyani yoshga bog‘liq kognitiv pasayishdan himoya qilishini va hatto yaxshiroq fikrlashga yordam berishini aniqladi. Uzoq vaqt davomida haftasiga kamida 4 marta choy ichadiganlar, choydan qochadigan odamlarga qaraganda samaraliroq miya aloqalariga ega. Miya hududlari o‘rtasidagi aloqalar yaxshilansa, axborotni qayta ishlash samaraliroq bo‘ladi. Inson aqliy faoliyat bilan yaxshiroq kurashadi, yangi ma’lumotlarni tezda o‘zlashtiradi.
Vazn kamaytirishga yordam beradi
Xitoylik tadqiqotchilar ko‘k choy katexinlari yog‘larning parchalanishiga yordam berishini payqashdi. 200 nafar ortiqcha vaznli ko‘ngillilar kuniga 2 stakan ushbu ichimlikdan ichdi va qat’iy bo‘lmagan parhezga rioya qildi. Natijada ular ozishga, va eng muhimi, qorindagi yog‘lardan xalos bo‘lishga muvaffaq bo‘ldi.
Bosimni pasaytiradi
Ko‘k choy gipertoniyada qon bosimini pasaytirishga yordam beradi, deydi Kaliforniya universiteti tadqiqotchilari. Choydagi ikkita flavonoid birikmasi, epikatexin gallat (EKG) va epigallokatexin gallat (EGCG) qon tomirlari devorlarida KCNQ5 deb nomlanuvchi ma’lum turdagi oqsilni faollashtiradi. Natijada, tomirlar bo‘shashadi va bosim pasayadi.
Saraton kasalligidan himoya qiladi
Ko‘k choy o‘pka, prostata, oshqozon osti bezi va yo‘g‘on ichak saratoni ehtimolini kamaytiradi. Yaqinda o‘tkazilgan tadqiqot shuni ko‘rsatdiki, ko‘k choy antioksidant epigallokatexin gallat (EGCG)ni o‘z ichiga oladi, bu kuchli saratonga qarshi kurashuvchi protein p53 darajasini oshiradi. Nyu-Yorkdagi Rensselaer politexnika institutining Biotexnologiya markazi olimlari aynan mana shu oqsilni “saraton kasalligidagi eng muhim oqsil” deb ta’rifladilar. P53 oqsili bir nechta antitumor funksiyalarini bajaradi: u saraton hujayralarining o‘sishini to‘xtatadi. DNKning shikastlanishini tiklaydi, shuningdek, agar DNKni tuzatib bo‘lmasa, apoptozni qo‘zg‘atadi. Hujayra bilan o‘tkazilgan tajribalarda olimlar choy EGCG molekulalari p53 bilan faol ravishda bog‘lanishini payqashdi. Natijada, oqsil faollashadi, uning darajasi oshadi va o‘simtani yo‘q qilish dasturi ishga tushiriladi.
Kariyesning oldini oladi
Yaponiyalik olimlar, agar kuniga kamida bir chashka ko‘k choy ichilsa, tishlarni sog‘lom saqlash imkoniyati kamida 20 foizga oshishini aniqlashdi. Ko‘k choy, shuningdek, tishlarni bo‘shliqlardan himoya qiladi va yomon hidni yo‘q qiladi. Biroq har qanday choy gazli va energetik ichimliklarga qaraganda tishlar uchun ancha xavfsizdir.
Izoh (0)